Photo credits: freepik.com
Συνηθίζετε να λέτε διάφορες δικαιολογίες στα παιδιά ή να αθετείτε τις υποσχέσεις σας σε αυτά; Αν ναι, να ξέρετε ότι αφενός, ακόμη και τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν αν αυτό που τους λέτε έχει βάση και αφετέρου, νιώθουν απογοήτευση όταν δεν κάνετε κάτι που περιμένουν να συμβεί.
Όλοι μας έχουμε βρεθεί στη θέση να πρέπει να πούμε μία δικαιολογία στα παιδιά. Αλλά πολλές φορές η αντίδραση τους είναι αυτή που μας εντυπωσιάζει, καθώς δείχνουν με τον τρόπο τους ότι η δικαιολογία μας δεν ήταν τόσο πειστική.
Σχετική μελέτη δείχνουν ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούν να αξιολογήσουν τις δικαιολογίες, όχι μόνο ως προς την πειστικότητά τους, αλλά και ως προς τις προθέσεις πίσω από αυτές.
«Τα παιδιά ήδη από την ηλικία των τριών ή πέντε ετών, μπορούν να καταλάβουν πότε ακούν μια κακή δικαιολογία», αναφέρει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Leon Li, ο οποίος εκπόνησε τη μελέτη με τον αναπτυξιακό ψυχολόγο Michael Tomasello, στο πλαίσιο του διδακτορικού του στο Τμήμα Ψυχολογίας και Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου Duke.
Η μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 64 τρίχρονα και πεντάχρονα παιδιά, περιελάμβανε την προβολή μιας σειράς βίντεο με μαριονέτες που τους υπόσχονταν πως θα φύγουν για λίγο για να φέρουν ένα φοβερό παιχνίδι να τους δείξουν, για να επιστρέψουν όμως με άδεια χέρια και δικαιολογίες καλές όπως «έπρεπε να βοηθήσω έναν φίλο με τα μαθήματα του σχολείου», κακές όπως «ήθελα να χαζέψω τηλεόραση» ή χωρίς να δώσουν καμία εξήγηση. Μετά από αυτό, τα παιδιά ρωτήθηκαν αν θεωρούσαν τη συμπεριφορά της μαριονέτας σωστή ή λάθος και και τους ζητήθηκε να αιτιολογήσουν την απάντησή τους.
Τα περισσότερα παιδιά ανέφεραν ότι γενικά είναι λάθος να μην τηρείς μια υπόσχεση, ανεξαρτήτως δικαιολογίας. Ωστόσο έδειξαν μεγαλύτερη κατανόηση για τις μαριονέτες που παρουσίασαν μια καλή δικαιολογία, όπως να βοηθήσουν κάποιον, σε αντίθεση με μια πρόχειρη και κακή δικαιολόγια (π.χ. προτίμησα να κάνω κάτι άλλο, πιο διασκεδαστικό).
Κοντολογίς τα παιδιά αυτής της ηλικίας έδειξαν να προκρίνουν την αναγκαία παροχή βοήθειας σε κάποιον έναντι εγωιστικών πράξεων και κινήτρων και, επιπλέον, απέδωσαν αρνητικό πρόσημο αδιακρίτως στις κακές και ανύπαρκτες δικαιολογίες, καταρρίπτοντας παλαιότερα συμπεράσματα που υποστήριζαν ότι αρκεί μια οποιαδήποτε εξήγηση.
Στη συνέχεια, οι εξηγήσεις των παιδιών για την απάντησή τους, ανέδειξαν το προβάδισμα της μεγαλύτερης ηλικίας στην κατανόηση εννοιών όπως «υπόσχεση» και «υποχρέωση προς κάποιον», με τα πεντάχρονα παιδιά να αρθρώνουν καλύτερα τη σκέψη τους σχετικά το τι «έπρεπε» να κάνουν οι μαριονέτες.
Ακόμα και οι πιο άθλιες δικαιολογίες ωστόσο δεν θα εμπόδιζαν ένα παιδί να δει με συμπάθεια τη μαριονέτα που τις εξέφρασε ή να την καλέσει ακόμα για παιχνίδι. «Συνήθως, αν κάποιος αθετήσει την υπόσχεσή του παρουσιάζοντας μια κακή δικαιολογία, σημαίνει ότι δεν είναι πραγματικά καλός φίλος. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας, ωστόσο, δεν κάνουν αυτή τη σύνδεση. Απλώς δεν φτάνει ακόμα εκεί η σκέψη τους» δήλωσε ο Li.
Συνεπώς, καταλήγει ο ίδιος, την επόμενη φορά που το παιδί σας θα ρωτήσει «γιατί;», σκεφτείτε το καλά πριν του απαντήσετε «γιατί το λέω εγώ».
Πηγή: today.duke.edu
