Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για την άρση των πρώτων περιοριστικών μέτρων, συνειδητοποιούμε όλοι ότι η διαδικασία επιστροφής στην κανονικότητα θα είναι σταδιακή και μακρά. Καλούμαστε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα και να εφαρμόσουμε στην καθημερινότητά μας νέες συνήθειες.
Στη μεταβατική αυτή περίοδο που θα εισέλθουμε, η ρουτίνα μας αλλάζει, καθώς αντισηπτικά, μάσκες και γάντια γίνονται τα νέα «αξεσουάρ», ώστε να προφυλαχθούμε, όπως λένε οι ειδικοί. Οι εγκάρδιοι χαιρετισμοί με φιλιά και αγκαλιές, προς το παρόν ανήκουν στο παρελθόν και η τήρηση των αποστάσεων επιβάλλεται.
Η κα Αθηνά Λινού, καθηγήτρια Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Προληπτικής, Περιβαλλοντολογικής και Εργασιακής Ιατρικής Prolepsis, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τους νέους κανόνες που θα συνοδεύουν από εδώ και πέρα την καθημερινή μας ζωή. «Ναι στα μέτρα ατομικής προστασίας, όχι στην αποξένωση. Ναι, να προσέχουμε, αλλά να μη φτάσουμε στο άλλο άκρο, να είναι ο φίλος ή ο γείτονάς μας στο απέναντι πεζοδρόμιο και να μην τον κοιτάμε στα μάτια, να μην τον χαιρετάμε, να μην του χαμογελάμε. Δεν μεταδίδεται ο ιός ούτε με το χαμόγελο, ούτε με έναν χαιρετισμό και κούνημα χεριού. Η ζωή μας θα είναι δύσκολη και θα πρέπει να συνηθίσουμε, ωστόσο πρέπει να διατηρήσουμε τη ζεστασιά που είχαμε πριν, χωρίς όμως να αγγίζουμε τους άλλους, χωρίς να ερχόμαστε σε πολύ κοντινή απόσταση. Να μη χαθεί το ενδιαφέρον».
Πριν βγούμε από το σπίτι
- Παίρνουμε μαζί μας μάσκα, γάντια, αντισηπτικό.
- Προτιμούμε να φοράμε ρούχα βαμβακερά, που πλένονται σε υψηλές θερμοκρασίες.
- Αν επιλέξουμε να μετακινηθούμε με ΜΜΜ, φοράμε μάσκα και γάντια.
- Σε συνεννόηση με τον εργοδότη μας, επιλέγουμε ωράριο όπου δεν κυκλοφορεί αρκετός κόσμος στα ΜΜΜ.
- Αν η εργασία μας είναι σχετικά κοντά στο σπίτι μας, να προτιμήσουμε το περπάτημα.
Στο χώρο εργασίας
- Φτάνοντας πλένουμε τα χέρια μας με σαπούνι και νερό.
- Απολυμαίνουμε το γραφείο, τον υπολογιστή, το τηλέφωνο και γενικά ό,τι πρόκειται να ακουμπήσουμε.
- Αν εργαζόμαστε μόνοι, δεν χρειάζεται να φοράμε μάσκα.
- Αν είναι και άλλοι εργαζόμενοι στον ίδιο χώρο καλό είναι να τη φοράμε, και μάλιστα να έχουμε μαζί μας και «εφεδρική» σε περίπτωση που η πρώτη υγρανθεί.
Επιστρέφοντας στο σπίτι
- Βγάζουμε τα ρούχα σε ένα συγκεκριμένο σημείο και ή τα βάζουμε για πλύσιμο σε υψηλή θερμοκρασία, πάνω από 60ο C, ή τα αφήνουμε δυο-τρεις μέρες να αεριστούν σε σημείο όπου δεν έρχονται επαφή με άλλα ρούχα, ώστε αν τυχόν φέρουν τον ιό αυτός να πεθάνει.
- Προσοχή, δε φοράμε τα ίδια ρούχα την επόμενη μέρα.
- Τα ρούχα απολυμαίνονται ή μένοντας κρεμασμένα για 2-3 μέρες ή πλένονται σε υψηλή θερμοκρασία ή σιδερώνονται με καυτό σίδερο.
- Την τσάντα μας την αφήνουμε σε συγκεκριμένο μέρος και αυτή για δύο μέρες ή την περνάμε με αντισηπτικό οινοπνεύματος ή σαπούνι και νερό.
- Τα παπούτσια ιδανικά τα αφήνουμε έξω από το σπίτι. Αν, όμως, μπούμε με αυτά στο σπίτι, τα απολυμαίνουμε και μετά καθαρίζουμε τα χέρια μας.
Η χρήση μάσκας
- Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται με τις μάσκες. Φορώντας τη μάσκα δεν σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να βγαίνει ελεύθερα έξω και ότι είναι ασφαλής, υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
- Συνδυαστικά πρέπει να τηρούνται όλα τα μέτρα προστασίας.
- Υπάρχει κίνδυνος χρήσης μολυσμένης μάσκας ή αυξανόμενης τάσης στους ανθρώπους να ακουμπούν το πρόσωπό τους, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης και μετάδοσης.
- Αν έχουμε μάσκα υψηλής ποιότητας τη φοράμε, ιδιαίτερα σε χώρους συγχρωτισμού, όπως καταστήματα τροφίμων, εμπορικά κέντρα, δημόσιες συγκοινωνίες, χώρους εργασίας στους οποίους έρχεστε σε επαφή με πολλούς άλλους ανθρώπους. Αν όχι, χρησιμοποιούμε απλά υφασμάτινα καλύμματα προσώπου, από ένα μαντίλι ή μπλουζάκι, τα οποία πλένουμε και σιδερώνουμε με καυτό σίδερο.
- Οι μάσκες προσώπου από ύφασμα, από οικιακά υλικά, είναι χαμηλού κόστους και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πρόσθετο εθελοντικό μέτρο για την προστασία της δημόσιας υγείας, αναφέρει το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Συνιστά να φοράμε καλύμματα προσώπου σε δημόσιους χώρους, όπου είναι δύσκολο να διατηρηθούν όλα τα μέτρα κοινωνικής απόστασης (π.χ., σούπερ μάρκετ και φαρμακεία). Συμβουλεύει, επιπλέον, τη χρήση απλών υφασμάτινων καλυμμάτων προσώπου, για να επιβραδυνθεί η διάδοση του ιού και για να μην μεταδίδουν εύκολα τον κορωνοϊό άτομα που μπορεί είναι ασυμπτωματικά.
- Η άλλη λύση, είναι μια διαφορετική μάσκα για κάθε μέρα, δηλαδή φοράμε μια μάσκα την Δευτέρα και την ξαναφοράμε την άλλη Δευτέρα, διότι ύστερα από μία εβδομάδα απολυμαίνεται από μόνη της.
- Αν υγρανθεί η μάσκα (π.χ., βήξουμε, φταρνιστούμε), δεν ωφελεί και πρέπει να αλλαχτεί.
- Η μάσκα χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο πώς την φοράμε και πώς τη βγάζουμε. Απαραίτητο και εδώ το πλύσιμο των χεριών.
- Οι μάσκες δεν αποτελούν «θαυματουργή λύση» για την εξάλειψη της πανδημίας, προειδοποιεί και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Η εκτεταμένη χρήση τους στον πληθυσμό δικαιολογείται μόνο σε περιπτώσεις περιορισμένης πρόσβασης σε νερό για το πλύσιμο των χεριών ή όταν η σωματική αποστασιοποίηση είναι δύσκολη. Οι μάσκες από μόνες τους δεν μπορούν να σταματήσουν την πανδημία Covid19, αναφέρει ο ΠΟΥ, και δεν υποστηρίζει την ευρεία χρήση τους στο γενικό πληθυσμό, καθώς η χρήση της φέρει αβεβαιότητες και σημαντικούς κινδύνους.
- Οι κίνδυνοι σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι «να μολυνθείς χωρίς να θέλεις με το άγγιγμα και την επαναχρησιμοποίηση της μάσκας στο πρόσωπό σου, δυσκολία στην αναπνοή, ψευδή αίσθηση ασφάλειας, η οποία θα οδηγήσει σε λάθος συμπεριφορές, όπως η μη τήρηση πιο σημαντικών μέτρων, όπως είναι η διατήρηση φυσικής απόστασης από άνθρωπο σε άνθρωπο, το συχνό και καλό πλύσιμο των χεριών και το άγγιγμα του προσώπου».
Η χρήση γαντιών
- Είναι απαραίτητο να είναι μιας χρήσης, αν πρόκειται να ακουμπήσουμε κάτι που είναι επικίνδυνο και μετά πρέπει να τα πετάξουμε.
- Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και στον τρόπο που θα τα αφαιρέσουμε. Πρέπει να τα βγάζουμε όπως οι χειρουργοί, δηλαδή πιάνουμε από την πάνω πλευρά αυτή που είναι περίπου στον καρπό και τραβάμε το γάντι, ακουμπώντας το μόνο με το δείκτη και τον αντίχειρα, και το πετάμε.
- Πλένουμε τα χέρια μας.
Στις παραλίες
- Και εδώ χρειάζεται η τήρηση μέτρων ατομικής προστασίας.
- Το κολύμπι στη θάλασσα ή στις πισίνες, εάν υπάρχει επαρκές χλώριο στο νερό, είναι ασφαλές, αρκεί να τηρούμε τις αποστάσεις.
- Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην παραλία, γι΄ αυτό καλό είναι να επιλέγουμε ώρες που δεν έχει πολύ κόσμο.
- Κρατάμε αποστάσεις και όταν κολυμπάμε και όταν κάνουμε ηλιοθεραπεία.
- Δεν τρέχουμε να πιάσουμε την ξαπλώστρα κάποιου που βλέπουμε να φεύγει και ως μέτρο προφύλαξης περνάμε την ξαπλώστρα με αντισηπτικό.
Λογική και όχι φόβος
Η κα Λινού τονίζει ότι η πολλή πληροφορία δημιουργεί σύγχυση. «Είναι απαραίτητη για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους, αλλά με μέτρο. Δεν έχει λογική να παρακολουθούμε τα πάντα. Και όχι, τα παιδιά, δεν χρειάζεται να βλέπουν φέρετρα. Χρειάζεται λογική και όχι φόβος. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό και χρήματα για να αγοράσουν αντισηπτικά ή μάσκα ή σαπούνι. Η πολιτεία θα πρέπει να ενεργοποιηθεί για την κάλυψη αυτών των πληθυσμών, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος διασποράς του ιού».
Η αλληλεγγύη αντίδοτο στο φόβο
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το ψυχολογικό, γι’ αυτό βλέπουμε και αύξηση των ποσοστών βίας. Δεν έχουν συνηθίσει οι άνθρωποι να βρίσκονται όλη την ώρα στον ίδιο χώρο. Αν μπούμε στη διαδικασία να σκεφτούμε άλλους που δεν κλείστηκαν μέσα, αλλά συνεχίζουν να δουλεύουν ή τους ηλικιωμένους που είναι μόνοι τους, τότε βγαίνουμε από τα όρια του εγώ και πάμε στο εμείς, ξεπερνώντας τους δικούς μας φόβους. Αν ενωθούμε, αν αισθανθούμε αλληλεγγύη και νοιαστεί ο ένας για τον άλλο, θα ξεπεράσουμε τη σημερινή κατάσταση, γιατί θα προσέχουμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Θα προστατευόμαστε αν θεωρούμε ότι φέρουμε τον ιό και λαμβάνουμε μέτρα να μην τον μεταδώσουμε σε άλλους. Σίγουρα θα πάμε καλύτερα και το δεύτερο κύμα, αν ενδεχομένως έρθει, δεν θα είναι επιθετικό, διότι ξέρουμε να προφυλαχθούμε. Είμαστε πιο έτοιμοι και πιο έμπειροι σαν κοινωνία».
