Μια από τις συχνότερες καταστάσεις που απασχολεί ένα βρέφος κατά το πρώτο τρίμηνο είναι οι κολικοί. Οι γονείς συνήθως περιγράφουν ένα μωρό που παρουσιάζει ανεξήγητο και επίμονο κλάμα για περισσότερες από 3 ώρες, κυρίως τις απογευματινές ή βραδυνές, μαζεύει τα ποδαράκια του και φαίνεται να ανακουφίζεται λίγο όταν το παίρνουν αγκαλιά. Αυτή η κατάσταση είναι χαρακτηριστική και αφορά τους κολικούς του πρώτου τριμήνου ζωής.
Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά των βρεφικών κολικών;
- Πρόκειται για κοιλιακό άλγος με παροξυσμικό χαρακτήρα, παρουσιάζει δηλαδή υφέσεις και εξάρσεις.
- Παρατηρείται στην πλειοψηφία των βρεφών (40-60%).
- Είναι χαρακτηριστικό στα βρέφη του πρώτου τριμήνου, ξεκινώντας συνήθως μετά τις τρεις πρώτες εβδομάδες ζωής.
- Χαρακτηρίζεται από αιφνίδιο κλάμα, ενώ ταυτόχρονα το μωρό παρουσιάζει μετεωρισμένη κοιλία και μπορεί να κάνει υπερέκταση του κορμού, «σαν τόξο».
- Το μωρό δεν σταματά εύκολα το κλάμα, μπορεί όμως να ανακουφιστεί σημαντικά σε πρηνή θέση και ειδικά εάν πιέζεται ελαφρώς το σημείο της κοιλίας.
- Εμφανίζεται με την ίδια συχνότητα σε αγόρια και κορίτσια, τελειόμηνα ή πρόωρα βρέφη.
- Σημαντική βελτίωση έως και πλήρης υποχώρηση των συμπτωμάτων παρατηρείται μετά τον 3ο-4ο μήνα.
Πού οφείλονται οι βρεφικοί κολικοί;
Η αιτιολογία τους είναι δεν είναι γνωστή. Η εμφάνισή τους είναι πιθανότατα τυχαία, χωρίς να υπάρχει υποκείμενο νόσημα ή κάποια κατάσταση στο μωρό που να ευθύνεται για αυτό.
Παρόλαυτά, φαίνεται να συσχετίζονται με κάποιους παράγοντες, όπως κατάποση αέρα κατά τη σίτιση, πολύ συχνό φαινόμενο κατά το πρώτο χρονικό διάστημα.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το βρέφος που υποφέρει από κολικούς;
- Κρατήστε το μωρό σας αγκαλιά. Όπως συστήνεται από την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής, η αγκαλιά σε αυτή την ηλικία πρέπει να είναι πολύ συχνή και φαίνεται να αποτελεί την πρώτη λύση σε αρκετές καταστάσεις που αντιμετωπίζει το βρέφος το πρώτο τρίμηνο. Μη φοβάστε λοιπόν ότι θα «κακομάθει», τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
- Η πρηνής ή η όρθια θέση ανακουφίζει πολύ το βρέφος. Μπορείτε να τοποθετήσετε το μωρό σας μπρούμυτα επάνω στα πόδια σας ή σε ένα μαξιλάρι και να κάνετε ελαφρύ massage στην κοιλίτσα του. Επίσης, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ζεστά επιθέματα ή κατάλληλες αλοιφές για massage στην κοιλιακή χώρα, κάνοντας απαλές κινήσεις περιομφαλικά.
- Μπορείτε να δοκιμάσετε τη χρήση ενός μονότονου θορύβου, όπως από σεσουάρ, ηλεκτρική σκούπα ή τον απορροφητήρα.
- Φροντίστε να μην καταπίνει αέρα κατά τη σίτιση, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μπιμπερόν που υπάρχουν για το πρώτο τρίμηνο. Αποφύγετε να χρησιμοποιείται μεγαλύτερη θηλή από την ηλικία του ή να ανοίγετε μεγαλύτερη τρύπα στη θηλή του μπιμπερόν.
- Παρόλο που δεν έχει τεκμηριωθεί η συνύπαρξη αλλεργικού υποστρώματος στους βρεφικούς κολικούς, στην περίπτωση θηλασμού, συστήνεται ο περιορισμός αλλεργιογόνων από τη διατροφή της μητέρας, τουλάχιστον για μικρό χρονικό διάστημα. Η δοκιμή ξεκινά με την αποφυγή γαλακτοκομικών, ξηρών καρπών, αεριούχων ποτών και φαγητών με καρυκεύματα. Επίσης, συστήνεται η αποφυγή καφεΐνης, καθώς και όποιας τροφής διαπιστωθεί ότι προκαλεί έξαρση των συμπτωμάτων και μπορεί να διαφέρει για κάθε μωρό. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει σημαντική μεταβολή των συμπτωμάτων, συζητούμε με τον Παιδίατρό μας ώστε να επαναφέρουμε τη διατροφή της μητέρας. Σε καμία περίπτωση, δεν σταματά ο μητρικός θηλασμός.
- Εάν το μωρό τρέφεται με γάλα σε σκόνη (formula) και κατόπιν σύστασης του Παιδιάτρου, μπορεί να δοκιμασθεί ειδικό γάλα σε σκόνη για τους κολικούς.
- Υπάρχουν σιρόπια ή σταγόνες που έχουν χρησιμοποιηθεί για τους κολικούς, χωρίς όμως να είναι απόλυτα αποτελεσματικά. Σε κάθε περίπτωση η χρήση φαρμάκων πρέπει να γίνεται κατόπιν οδηγιών του Παιδιάτρου.
- Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε χαμομήλι ή να φτιάξετε το γάλα του μωρού μέσα σε χαμομηλόνερο.
- Τελευταία, χρησιμοποιούνται και προβιοτικά, όπως Lactobacillus reuteri. Τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί με ευεργετική δράση για τον οργανισμό και φαίνεται να έχουν κάποια επίδραση στην ύφεση των συμπτωμάτων. Επικοινωνήστε με τον Παιδίατρο σας για τη χορήγησή τους.
Tips:
- Μην κουνάτε δυνατά το βρέφος, ταρακουνώντας το, στην προσπάθειάς σας να το ηρεμήσετε, όταν παρουσιάζει κολικούς. Το μωρό δεν θα ηρεμήσει με αυτόν τον τρόπο, ενώ υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης τραυματισμού.
- Οι κολικοί είναι μια φυσιολογική κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα βρέφη το πρώτο τρίμηνο. Μην προσπαθείτε να δώσετε λύση χρησιμοποιώντας φάρμακα ή αλλάζοντας γάλατα. Η λύση, τις περισσότερες περιπτώσεις, δίνεται από τη φύση, δηλαδή τα συμπτώματα υποχωρούν ή μειώνονται σε ένταση μετά τον τέταρτο μήνα.
- Να θυμάστε ότι το βρέφος που κλαίει έντονα, δεν είναι απαραίτητο να έχει κολικούς. Σε αυτή την περίπτωση, χρειάζεται παιδιατρική εξέταση προς αποκλεισμό και άλλων καταστάσεων που προκαλούν ανησυχία και κλάμα στο μωρό σας.
- Η καλύτερη συμβουλή είναι ψυχραιμία. Όλα τα μέτρα που προτείνονται παραπάνω συντελούν στη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων και όχι στην εξάλειψή τους.
