Διανύετε την περίοδο της εγκυμοσύνης και τα νέα είναι διπλά ευχάριστα για εσάς. Περιμένετε δίδυμα! Πρόκειται σίγουρα μία υπέροχη έκπληξη, μία μοναδική εμπειρία, που είναι όμως, ιδιαίτερα απαιτητική. Πώς προκύπτει μία δίδυμη κύηση; Αν σε ένα κύκλο απελευθερωθούν περισσότερα από ένα ωάρια και το καθένα από αυτά γονιμοποιηθεί από σπερματοζωάριο, τότε μπορεί να εμφυτευτούν στη μήτρα περισσότερα από ένα έμβρυα.
Οι δίδυμες κυήσεις έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, με πιο πιθανές αιτίες:
- Τη χρήση φαρμάκων για την πρόκληση ωορρηξίας, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση περισσότερων του ενός ωαρίων και άρα την κύηση με δύο ή περισσότερα έμβρυα.
- Το γεγονός ότι οι γυναίκες τεκνοποιούν σε μεγαλύτερη ηλικία και είναι πιο πιθανό σε κάποιο κύκλο να απελευθερώσουν περισσότερα από ένα ωάρια.
- Την αύξηση περιπτώσεων εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ποιοι είναι οι τύποι δίδυμων κυήσεων
Μονοζυγωτικά δίδυμα ή αλλιώς πανομοιότυπα: Προκύπτουν από την υποδιαίρεση ενός εμβρύου σε δύο όμοια έμβρυα λίγες ημέρες μετά τη σύλληψη.
Διζυγωτικά δίδυμα ή αλλιώς ανόμοια: Προκύπτουν από τη γονιμοποίηση δύο διαφορετικών εμβρύων.
Τα μονοζυγωτικά δίδυμα είναι πολύ πιο σπάνια από τα διζυγωτικά δίδυμα. Κάθε κύημα περιβάλλεται από δύο μεμβράνες, την εξωτερική (χόριο) και την έσω μεμβράνη (άμνιο). Από το χόριο προκύπτουν προσεκβολές που δημιουργούν μελλοντικά τον πλακούντα, ο οποίος παρέχει στο έμβρυο τα απαραίτητα για την ανάπτυξή του θρεπτικά υλικά και οξυγόνο. Τα δίδυμα, επίσης, διαχωρίζονται ανάλογα με τον αριθμό των πλακούντων και άρα των διαφορετικών χορίων. Αυτό λέγεται χοριονικότητα.
Μονοχοριακά δίδυμα: Τα έμβρυα μοιράζονται τον ίδιο πλακούντα και υπάρχει μόνο μία μεμβράνη χορίου ανάμεσά τους. Κάθε ένα έχει τη δική του αμνιακή μεμβράνη, οπότε βρίσκονται σε διαφορετικό σάκο. Αυτή η κύηση λέγεται μονοχοριακή διαμνιακή κύηση (MCDA). Κάποιες φορές, τα έμβρυα βρίσκονται στον ίδιο αμνιακό σάκο. Αυτή η κύηση λέγεται μονοχοριακή μονοαμνιακή (MCMA) και συμβαίνει στο 5% των μονοχοριακών κυήσεων. Σε 1% των περιπτώσεων μονοχοριακών διδύμων τα έμβρυα είναι σιαμαία.
Διχοριακά δίδυμα: Κάθε έμβρυο τρέφεται από τον δικό του πλακούντα και περιβάλλεται από τη δική του αμνιακή και χοριονική μεμβράνη. Η συγκεκριμένη κύηση ονομάζεται διχοριακή διαμνιακή (DCDA).
Από τα μονοζυγωτικά δίδυμα, 65% είναι μονοχοριακά και 35% είναι διχοριακά. Η χοριονικότητα αποτελεί καθοριστικό παράγοντα επιπλοκών στην πολύδυμη κύηση, με τα μονοχοριακά δίδυμα να συγκεντρώνουν περισσότερες επιπλοκές, λόγω του διαμερισμού κοινού πλακούντα και κοινής κυκλοφορίας.
Τι περιλαμβάνει η παρακολούθηση της δίδυμης κύησης;
Η παρακολούθηση της δίδυμης κύησης είναι ουσιαστικά ίδια με της μονήρους κύησης, ειδικά κατά το πρώτο ήμισυ της κύησης, ενώ στο δεύτερο ήμισυ είναι παρόμοια με την παρακολούθηση μιας κύησης υψηλού κινδύνου.
Μέχρι την 24η εβδομάδα, μία επίσκεψη στο γυναικολόγο, μία φορά τον μήνα είναι συνήθως αρκετή. Κατά την 11η-13η εβδομάδα μπορεί να γίνει ο έλεγχος της αυχενικής διαφάνειας στα έμβρυα με ή χωρίς τον έλεγχο PAPP-A και β-χοριακής συνθετικής ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης για έλεγχο χρωματοσωμικών ανωμαλιών. Μετά την 16η εβδομάδα μπορεί να γίνει το a-test για τους ίδιους λόγους, αλλά και για τον έλεγχο πιθανών ανωμαλιών του νωτιαίου σωλήνα.
Την 16η-17η εβδομάδα, μπορεί να γίνει αμνιοπαρακέντηση με ιδιαίτερη προσοχή. Εναλλακτικά, προτείνεται νωρίτερα (11η-13η εβδομάδα) η βιοψία τροφοβλάστης. Την 20η-22η εβδομάδα γίνεται υπερηχογράφημα β- επιπέδου για την πλήρη ανατομική εκτίμηση των εμβρύων, ενώ συνήθως κατά την 24η εβδομάδα, εκτιμάται το μήκος του τραχήλου και αξιολογείται η αιματική ροή των μητριαίων και εμβρυϊκών αγγείων με υπερηχογράφημα Doppler.
Από την 24η εβδομάδα και πλέον συνιστάται υπερηχογραφικός έλεγχος της ανάπτυξης των εμβρύων ανά δύο εβδομάδες. Αν διαπιστωθούν ανωμαλίες, ο έλεγχος πρέπει να γίνεται σε συντομότερα διαστήματα και επιβάλλεται εισαγωγή σε νοσηλευτικό ίδρυμα. Από την 32η εβδομάδα η παρακολούθηση της εγκύου μπορεί να είναι εβδομαδιαία.
Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος επιπλοκών σε μία δίδυμη κύηση;
Ο κίνδυνος επιπλοκών είναι όντως μεγαλύτερος σε σχέση με μονήρη κύηση. Οι επισκέψεις στο γυναικολόγο πρέπει να γίνονται πιο συχνά, ενώ ενδέχεται να χρειαστούν περισσότερο ειδικές εξετάσεις όπως βιοφυσικό προφίλ, καρδιοτοκογράφημα ηρεμίας, κ.α., αν υπάρξει υποψία για προβλήματα στην εξέλιξη της εγκυμοσύνης.
Ποιες είναι οι πιο συχνές επιπλοκές των δίδυμων κυήσεων;
Η πιο συχνή επιπλοκή είναι ο πρόωρος τοκετός, καθώς περισσότερα από τα μισά δίδυμα γεννιούνται πρόωρα. Μωρά που γεννιούνται πριν από τις 37 εβδομάδες έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αναπνευστικών προβλημάτων, σίτισης και ρύθμισης της θερμοκρασίας. Άλλα προβλήματα, όπως μαθησιακές δυσκολίες ή διαταραχές συμπεριφοράς μπορεί να εμφανιστούν στην παιδική ηλικία.
Πρόωρα μωρά δίδυμων κυήσεων έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο -από μονήρη πρόωρα μωρά της ίδιας ηλικίας κύησης- για σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να οδηγήσουν σε εγκεφαλική παράλυση. Υπάρχει, επίσης, ενδεχόμενο μωρά που γεννιούνται πρόωρα και παρουσιάζουν προβλήματα υγείας, να χρειάζονται ιατρική φροντίδα σε όλη τη ζωή τους.
Μία διαταραχή που μπορεί να εμφανιστεί στην εγκυμοσύνη, σε ποσοστό 3-5%, είναι η προεκλαμψία, με την δίδυμη κύηση να αποτελεί παράγοντα κίνδυνου που αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισής της. Θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, καθώς μπορεί να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στην έγκυο και στο έμβρυο. Οι γυναίκες με πολύδυμες κυήσεις έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη της κύησης, γεγονός το οποίο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο προεκλαμψίας.
Τα νεογνά μπορεί να εμφανίζουν αναπνευστικά προβλήματα και επεισόδια υπογλυκαιμίας. Η δίαιτα, η άσκηση και σε ορισμένες περιπτώσεις η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο αυτής της επιπλοκής. Ήπιες επιπλοκές, όπως μεγάλη αύξηση του σωματικού βάρους, δύσπνοια, οσφυαλγία, δυσκοιλιότητα, κιρσοί κάτω άκρων, υπερέμεση κύησης και αναιμία εμφανίζονται συχνότερα στις δίδυμες κυήσεις.
Συστήνεται η άσκηση στη διάρκεια μιας δίδυμης κύησης;
Η σωματική δραστηριότητα συμβάλλει θετικά στην υγεία της μέλλουσας μητέρας, ωστόσο προτιμήστε ασκήσεις χαμηλής έντασης, όπως το περπάτημα, η κολύμβηση και η yoga για εγκύους. Καλό είναι η άσκηση να μην υπερβαίνει τα 30 λεπτά την ημέρα.
Είναι εφικτός ο θηλασμός σε δίδυμη κύηση;
Είναι, αλλά ενδεχομένως να χρειαστείτε βοήθεια από ειδικούς. Η παραγωγή γάλακτος μπορεί να αυξηθεί στην κατάλληλη ποσότητα ώστε να καλύψει τα νεογνά. Θα πρέπει να τρώτε υγιεινά και να πίνετε άφθονα υγρά.