08.11.2022

Τι είναι το άγχος υψηλής λειτουργικότητας και ποια είναι τα συμπτώματά του

Το άγχος, που εμπεριέχει ένα αίσθημα δυσφορίας, είναι γνώριμη κατάσταση για τους περισσότερους από εμάς και αποτελεί επακόλουθο του σύγχρονου τρόπου ζωής. Γνωρίζετε, όμως, τι είναι το άγχος υψηλής λειτουργικότητας και ποια τα συμπτώματά του;

Ο όρος άγχος υψηλής λειτουργικότητας, αναφέρεται σε κάποιον που βιώνει άγχος, ενώ εξακολουθεί να διαχειρίζεται αρκετά καλά την καθημερινότητά του. Αυτό σημαίνει ότι η κατάσταση που βιώνει το συγκεκριμένο άτομο, δεν είναι εμφανής στους άλλους.

Οι άνθρωποι αυτοί, που συνήθως έχουν υψηλούς στόχους, αναγκάζουν τους εαυτούς τους να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, αλλά παράλληλα νιώθουν τρομερό άγχος, το οποίο επηρεάζει την ποιότητα της ζωής τους. Είναι εργατικοί και προσηλωμένοι στη λεπτομέρεια, ωστόσο αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να τους οδηγήσουν στην εξάντληση.

"Ένα άτομο με άγχος υψηλής λειτουργικότητας μπορεί να φαίνεται συγκροτημένο και επιτυχημένο εξωτερικά, αλλά να βιώνει ανησυχία, άγχος ή να έχει εμμονικές σκέψεις εσωτερικά. Δηλαδή να βρίσκεται σε κατάσταση μόνιμου άγχους", εξηγεί η Dr. Lalitaa Suglani, ψυχολόγος με έδρα στο Μπέρμιγχαμ της Βρετανίας, ειδική σε θέματα κοινωνικής συμπεριφοράς και ψυχοκοινωνικών διαδικασιών που διαμορφώνουν την προσωπικότητά μας.

Μερικές φορές το άγχος κάνει τους ανθρώπους να σκέφτονται υπερβολικά, να αναλύουν υπερβολικά και να υπεραποδίδουν, αφήνοντάς τους σε μια συνεχή και μόνιμη κατάσταση πίεσης. Ενώ τα άτομα αυτά μοιάζει να λειτουργούν κανονικά και φαίνονται καλά εξωτερικά, συχνά αγωνίζονται εσωτερικά με χρόνια συμπτώματα άγχους.

Σκιαγραφώντας τη διαφορά μεταξύ του συνηθισμένου άγχους και του άγχους υψηλής λειτουργικότητας, η ψυχολόγος σημειώνει: "Τα άτομα με άγχος υψηλής λειτουργικότητας είναι συχνά σε θέση να φέρουν εις πέρας εργασίες και φαίνεται να λειτουργούν καλά σε συγκεκριμένες κοινωνικές καταστάσεις. Εσωτερικά, όμως, αισθάνονται τα ίδια ακριβώς συμπτώματα που χαρακτηρίζουν την αγχώδη διαταραχή".
Τι είναι το άγχος υψηλής λειτουργικότητας και ποια είναι τα συμπτώματά του Photo credits: freepik.com

Οκτώ σημάδια που δείχνουν ότι διακατέχεστε από άγχος υψηλής λειτουργικότητας

Υπερβολική ανησυχία: Είναι φυσιολογικό να περνάμε περιόδους ανησυχίας, όταν, όμως, αυτό συμβαίνει τις περισσότερες ημέρες του μήνα ή για μεγάλα χρονικά διαστήματα, τότε είναι ένδειξη γενικευμένης αγχώδους διαταραχής.
Δυσκολία να πείτε "όχι": Όταν δυσκολεύεστε να αρνηθείτε κάτι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος από άσχημα συναισθήματα, που τελικά όχι μόνο επηρρεάζει αρνητικά τις σχέσεις σας, αλλά και την ψυχική σας υγεία.
Αίσθημα ανικανοποίητου: Θέτετε υψηλούς στόχους και αισθάνεστε μόνιμα πίεση για να τους πραγματοποιήσετε; Δυσκολεύεστε να νιώσετε ασφάλεια και να αντλήσετε ικανοποίηση από την εργασία και τις σχέσεις σας; Οι φιλόδοξοι και τελειομανείς άνθρωποι, συχνά διακατέχονται από άγχος υψηλής λειτουργικότητας.
Αϋπνία και κόπωση: Αυτό συμβαίνει, καθώς το νευρικό σύστημα των ατόμων με άγχος υψηλής λειτουργικότητας υπερλειτουργεί.
Αδυναμία συγκέντρωσης: Τα προβλήματα συγκέντρωσης συμβαδίζουν με το άγχος. Αν π.χ. δεν μπορείτε να εστιάσετε στη δουλειά σας ή να ολοκληρώσετε ένα βιβλίο, ο λόγος είναι ότι ανησυχείτε για το μέλλον αντί η προσοχή σας να είναι στραμμένη σε ό,τι πρέπει να κάνετε τώρα.
Ευερεθιστότητα και ένταση: Όταν κάποιος ζει με άγχος, δίνει σημασία σε μικρά πράγματα, δεν έχει υπομονή, διαρκώς γκρινιάζει. Εκτός από την πνευματική και συναισθηματική ένταση, νιώθει επίσης σφιγμένους τους μυς του σώματός του και μια γενική δυσκαμψία.
Υπερβολική σκέψη και ανάλυση: Όταν επαναλαμβάνετε όλες τις επιλογές στο μυαλό σας, μπορεί να παραλύσετε από την πολλή ανάλυση, να φοβάστε μήπως πάρετε λάθος απόφαση και τελικά να μην κάνετε τίποτα. Ωστόσο, μια κακή επιλογή είναι καλύτερη από το να μην αποφασίζετε τίποτα. Η υπερβολική σκέψη αυξάνει τα συμπτώματα της κατάθλιψης, εντείνει το στρες και θολώνει την κρίση.
Εμμονή στα λάθη του παρελθόντος: Μπορεί να είναι δύσκολο να αποδεχτούμε και να απομακρυνθούμε από το παρελθόν και ό,τι αυτό κουβαλάει μαζί του, αλλά είναι σημαντικό να το κάνουμε, αν θέλουμε ζήσουμε στο παρόν και να προχωρήσουμε σε ένα πιο αισιόδοξο μέλλον που φυλά για εμάς περισσότερες ευκαιρίες.