Οτιδήποτε έχει σχέση με το νεογέννητο απασχολεί κάθε νέο γονιό και μέσα σε αυτά είναι και το κεφαλαίο "τα κακά του μωρού'. Οι νέοι γονείς αναρωτιούνται αν λειτουργούν όλα φυσιολογικά ως προς τις κενώσεις του μωρού, το χρώμα που έχουν τα κακάκια του, την ποσότητα και άλλα ερωτήματα σχετικά με το περιεχόμενο της πάνας. Αν και υπάρχουν κάποιοι γενικοί κανόνες, ωστόσο, κάθε παιδί έχει τις δικές του ξεχωριστές συνήθειες, τις οποίες πρέπει να παρατηρούμε και να λαμβάνουμε πάντα υπόψη.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τα κακά του μωρού
Οι κενώσεις των μωρών διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία τους ως προς τη συχνότητα, τη σύσταση, το χρώμα και την οσμή. Η πρώτη κένωση (μηκώνιο) συμβαίνει μέσα στις πρώτες 48 ώρες. Τα πρώτα κακά έχουν σκούρο πράσινο ως μαύρο χρώμα και έντονα κολλώδη υφή, είναι σχετικά άοσμα και αποβάλλονται τις πρώτες 2-3 μέρες ζωής.
Καθώς το νεογέννητο αρχίζει να θηλάζει, τα κακά του (μεταβατικά) γίνονται πιο κρεμώδη, πιο ανοιχτόχρωμα πράσινα. Όσο μεγαλύτερη ποσότητα γάλακτος τρώει το νεογέννητο, τα κακά του γίνονται πιο ρευστά και συχνά περιέχουν μικρά κομματάκια, σαν σποράκια, με χρώμα κίτρινο, κιτρινοπράσινο ή πορτοκαλί και ήπια οσμή.
Η συχνότητα των κενώσεων ενός μωρού που θηλάζει είναι περίπου μετά από κάθε γεύμα, δηλαδή μέχρι και 8-10 την ημέρα, ενώ ενός μωρού που τρέφεται με φόρμουλα είναι περίπου 3 φορές την ημέρα.
Στα βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά το χρώμα επηρεάζεται από τη δίαιτα της μητέρας. Στα βρέφη που πίνουν ξένο γάλα, τα κακά έχουν διάφορες αποχρώσεις του καφέ, με πιο έντονη οσμή.
Όταν το μωρό φτάσει τους 5-6 μήνες και αρχίσει να τρώει στερεές τροφές, τα κακά του αρχίζουν να μοιάζουν με αυτά των μεγάλων παιδιών, είναι πιο συμπαγή, με χρώμα κυρίως καφέ (ανάλογα με τις τροφές που τρώει) και έχουν πιο άσχημη οσμή. Αν δείτε αποχρώσεις όπως πορτοκαλί, κόκκινο ή σκούρο μπλε, μην ανησυχήσετε, καθώς είναι αποτέλεσμα τροφών που το μωρό σας δεν μάσησε καλά ή δεν έχει χωνέψει.
Το εύρος του φυσιολογικού ως προς τη συχνότητα των κενώσεων είναι μεγάλο. Μετά τους έξι μήνες, πάνω από 4 κενώσεις την ημέρα είναι μάλλον πολλές, ενώ λιγότερες από μία την εβδομάδα είναι λίγες. Μετά τα δύο χρόνια τα μωρά έχουν συνήθως από μία κένωση κάθε 4 μέρες ως 4 την ημέρα, με τα κακά τους να είναι πιο συμπαγή και σχηματισμένα.
Όταν το μωρό έχει δυσκοιλιότητα
Δυσκοιλιότητα ονομάζεται η μειωμένη συχνότητα κενώσεων σε συνδυασμό με πόνο κατά την αφόδευση και σκληρά κόπρανα. Εμφανίζεται συχνά στα μωρά και μπορεί να είναι λειτουργική (χωρίς να υπάρχει κάποιο νόσημα) ή οργανική (οφείλεται σε οργανικό πρόβλημα, π.χ. συγγενές μεγάκολο). Στα νεογέννητα και τα βρέφη κάτω των 6 μηνών μπορεί να παρατηρηθεί δυσχεσία, μία διαταραχή κένωσης που μοιάζει με δυσκοιλιότητα. Ενδείξεις είναι το έντονο κλάμα για περίπου δέκα λεπτά πριν την επιτυχή αφόδευση μαλακών κοπράνων. Η δυσχεσία των βρεφών οφείλεται στην αδυναμία χαλάρωσης των μυών της πυέλου κατά τη διάρκεια της αφόδευσης. Η λειτουργική δυσκοιλιότητα μπορεί να εμφανιστεί όταν το μωρό αρχίσει να τρώει στερεές τροφές, όταν αρχίζει την εκπαίδευση για την τουαλέτα ή όταν ξεκινά το σχολείο, λόγω αλλαγών στη διατροφή και την καθημερινότητά του.
Όταν το μωρό έχει διάρροια
Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα του πόνου στην κοιλιά, είναι η διάρροια, δηλαδή η παρουσία χαλαρών ή υδαρών κενώσεων και αύξηση της συχνότητάς τους στο διπλάσιο για ένα βρέφος. Συνήθως οφείλεται σε λοιμώξεις, οπότε είναι απαραίτητο να συμβουλευθείτε τον παιδίατρό σας. Αν το μωρό σας πίνει γάλα σε σκόνη, προσθέστε 30-60 επιπλέον γρ. νερό στο μίγμα, αραιώνοντάς το ελαφρώς. Αν τρώει στερεές τροφές, φροντίστε να του δίνετε μικρές ποσότητες ελαφριών τροφών με φυτικές ίνες, όπως ρύζι, πουρέ πατάτας, μπανάνα και άφθονα υγρά. Σε περίπτωση που το μωρό σας κάνει κακά πολύ συχνά και είναι πολύ υγρά, μπορείτε να του δώσετε 30-60 γρ. διάλυμα ηλεκτρολυτών, κάθε μία με δύο ώρες για μία ημέρα.
Απευθυνθείτε στον παιδίατρο όταν τα κακά του μωρού είναι/έχουν:
Λευκά, δείγμα ότι δεν εκκρίνεται φυσιολογικά η χολή προς το έντερο.
Μαύρα και πολύ δύσοσμα ή κοκκινωπά, δείγμα ότι υπάρχει αιμορραγία.
Βλέννα ή αίμα, δείγμα φλεγμονής του εντέρου.
Εξαιρετικά κακή οσμή, δείγμα δυσανεξίας ή αλλεργίας.
Τέλος, αν δείτε απότομη αλλαγή στη μορφή και στη μυρωδιά των κενώσεων ή υπάρχει διάρροια που δεν υποχωρεί.