Η εφηβεία, που ξεκινάει περίπου στα 12-13 χρόνια και διαρκεί μέχρι τα 17-18, αποτελεί το τελευταίο στάδιο της ανάπτυξης, τη μεταβατική περίοδο προς την ωριμότητα ενός ατόμου. Κατά την περίοδο αυτή ο έφηβος βάζει τις βάσεις για να μπορέσει να γίνει ανεξάρτητος και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση. Οι αλλαγές που συμβαίνουν αφορούν σε ψυχολογικό, αναπτυξιακό, συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο.
Αυτά τα χρόνια, λοιπόν, που μεσολαβούν από την παιδική μέχρι την ενήλικη ζωή, είναι γεμάτα αναταράξεις, μεταπτώσεις, απώλειες αλλά και σημαντικές κατακτήσεις. Οι έφηβοι συχνά γίνονται εξαιρετικά ευαίσθητοι, έχουν έντονες μεταβολές διάθεσης και διακυμάνσεις στη συμπεριφορά τους καθώς και στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους μέσα στο κόσμο. Εξάλλου είναι η περίοδος που αρχίζουν να ενδιαφέρονται για την εικόνα τους, το άλλο φύλο, τις διαπροσωπικές σχέσεις, τη σεξουαλικότητά τους, τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό, να κάνουν όνειρα και να βάζουν στόχους για τη ζωή τους.
Όπως ήδη αναφέραμε, η εφηβεία είναι μια περίοδος μεγάλων ψυχολογικών και σωματικών αλλαγών. Ο έφηβος προσπαθεί να κατανοήσει τις αλλαγές που βιώνει και να βρει την καινούργια του ταυτότητα.
Οι γονείς έχουν υποχρέωση να μιλήσουν στον έφηβο για όλες τις αλλαγές που πρόκειται να βιώσει (από την έμμηνο ρύση, μέχρι το σεξ, την αντισύλληψη, κλπ) και να τον καθησυχάσουν, εξηγώντας του ότι όλα αυτά είναι φυσιολογικά στάδια της ζωής. Οφείλουν να του παρέχουν ενημέρωση και συμβουλές με υπευθυνότητα, εμπιστοσύνη και σεβασμό, καθώς ο έφηβος, αφήνοντας πίσω του το παιδί και κοιτάζοντας μπροστά του τον μελλοντικό ενήλικο εαυτό του, μπορεί να νιώσει πιεσμένος, θυμωμένος η μπερδεμένος.
Ο έφηβος έχει ανάγκη να ακουστεί, να μοιραστεί τις ανησυχίες του, να απευθυνθεί σε άτομα που του εμπνέουν εμπιστοσύνη και θα αποτελέσουν τα πρότυπά του. Οι γονείς οφείλουν να είναι δίπλα του και να τον στηρίζουν. Οι αλλαγές έρχονται για όλους τους εφήβους. Ωστόσο, το οικογενειακό περιβάλλον, η ποιότητα σχέσης με τους γονείς και η ψυχοσύνθεση κάθε εφήβου παίζουν ρόλο στο πώς θα βιώσει και θα διαχειριστεί τις αλλαγές αυτές.
Συχνά η περίοδος της εφηβείας κυριαρχείται από αυξημένο άγχος μπροστά στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις, οπότε αναπόφευκτα δημιουργούνται εντάσεις ή και συγκρούσεις στο οικογενειακό περιβάλλον. Ο δε έφηβος μπορεί να νιώθει ανασφάλεια, διάθεση για πειραματισμούς, μελαγχολία, αναβλητικότητα, κυκλοθυμία ή ακόμη να εκδηλώνει επιθετικότητα. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από έντονα συναισθήματα, αμφισβήτηση, απόρριψη του κατεστημένου, ανάγκη για διάκριση. Ταυτόχρονα, μπορεί να υπάρξει τάση για απομόνωση, απαισιόδοξες σκέψεις, αντιδραστικότητα και παραβατική συμπεριφορά, σημάδια τα οποία κρούουν τον κώδωνα κινδύνου.
Μέσα από τη συμπεριφορά αυτή ο έφηβος προσπαθεί άλλοτε να τραβήξει την προσοχή των γονιών του, ίσως να τους εκδικηθεί ή ακόμη να επιδείξει τη δύναμή του. Στην περίπτωση αυτή οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε έναν ψυχολόγο που μέσα από την κατάλληλη θεραπεία και υποστήριξη, θα βοηθήσει τον έφηβο να αγαπήσει τον εαυτό του και την εικόνα του, να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και θετική στάση ζωής, καθώς επίσης να αναπτύξει υγιείς σχέσεις.
Αναζήτηση
