Ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα στην παιδική ηλικία είναι η εμφάνιση πυρετού, δηλαδή η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από τους 38°C. Ο πυρετός είναι τις περισσότερες φορές αποτέλεσμα μιας ιογενούς ή βακτηριακής αιτιολογίας λοίμωξης, παρά μιας σοβαρής ασθένειας. Ουσιαστικά είναι ένα αμυντικό εργαλείο του οργανισμού στην καταπολέμηση μικροβίων και ιών που μπαίνουν στο σώμα του παιδιού και μας προειδοποιεί ότι το παιδί έχει αρρωστήσει. Η έγκαιρη αντιμετώπιση με φαρμακευτική αντιπυρετική αγωγή και με τα κατάλληλα υποστηρικτικά μέσα, βοηθούν το παιδί να αισθανθεί σύντομα καλύτερα.
Ποια είναι η φυσιολογική θερμοκρασία σώματος και πότε έχουμε πυρετό;
Η φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος κυμαίνεται μεταξύ 36οC - 37οC, επηρεάζεται, όμως, από πολλούς παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η ώρα της ημέρας και η δραστηριότητα του παιδιού.
• Φυσιολογική θερμοκρασία σώματος: 36°C - 37°C
• Αυξημένη θερμοκρασία σώματος: 37°C - 38°C
• Πυρετός: 38°C και άνω
• Υψηλός πυρετός στα παιδιά: 40°C
Ως πυρετός ορίζεται η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από την κανονική ημερήσια διακύμανση, δηλαδή πάνω από τους 38°C. Συνήθως οφείλεται σε κρυολογήματα, γρίπη, ωταλγία, πονόλαιμο ή μπορεί να αποτελεί εκδήλωση των ασθενειών της παιδικής ηλικίας. Άλλες αιτίες που συνοδεύονται με αύξηση της θερμοκρασίας σε μεγαλύτερα παιδιά είναι η έντονη σωματική άσκηση, το υπέρθερμο περιβάλλον και η υπερβολική ένδυση.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει ένα παιδί με πυρετό;
Τα παιδιά με πυρετό συχνά νιώθουν κουρασμένα, φαίνονται χλωμά, είναι κακοδιάθετα, έχουν μειωμένη όρεξη, ο σφυγμός και οι αναπνοές τους είναι αυξημένες. Επίσης, μπορεί να ζεσταίνονται ή να νιώθουν κρυάδες ή να τρέμουν.
Πώς γίνεται η μέτρηση της θερμοκρασίας σώματος σε ένα παιδί;
Η μέτρηση της θερμοκρασίας σε ένα παιδί γίνεται από:
1. Το ορθό
2. Τη μασχάλη
3. Το αυτί
4. Το δέρμα
Σε μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλοι οι μέθοδοι. Για να μετρήσετε τη θερμοκρασία από το ορθό χρησιμοποιείστε ειδικά θερμόμετρα. Τοποθετήστε το παιδί μπρούμυτα στα γόνατα σας και βάλτε το θερμόμετρο στον πρωκτό του παιδιού σε βάθος 2-3 εκατοστά. Αφήνετε για 2-3 λεπτά και διαβάζετε στη συνέχεια την ένδειξη. Για τη μέτρηση από τη μασχάλη, τοποθετήστε το θερμόμετρο στη μασχάλη του παιδιού, αφήστε το 3-4 λεπτά και διαβάστε την ένδειξη. Για να μετρήσετε τη θερμοκρασία από το αυτί τραβήξτε απαλά το πτερύγιο προς τα πίσω, ώστε να ευθυγραμμιστεί ο ακουστικός πόρος του αυτιού και να έχετε μια αξιόπιστη μέτρηση της θερμοκρασίας. Τοποθετήστε απαλά το θερμόμετρο ως ότου ο ακουστικός πόρος είναι πλήρως καλυμμένος. Πιέστε και κρατήστε πατημένο το πλήκτρο για ένα δευτερόλεπτο ή σύμφωνα με τις οδηγίες. Τα ταινιοειδή θερμόμετρα δέρματος είναι απλά στη χρήση τους, αλλά δεν είναι αξιόπιστα. Τα ψηφιακά θερμόμετρα είναι ακριβή. Τα θερμόμετρα με υδράργυρο έχουν απαγορευτεί.
Ποιοι είναι οι τρόποι αντιμετώπισης;
Συμβουλευθείτε τον παιδίατρο όταν το παιδί παρουσιάσει πυρετό και ειδικά αν συντρέχουν κάποιες από τις παρακάτω περιπτώσεις:
- Το παιδί με πυρετό είναι μικρότερο των τριών μηνών.
- Το παιδί έχει υψηλό πυρετό (40οC).
- Ο πυρετός δεν υποχωρεί ή διαρκεί περισσότερο από τρεις ημέρες.
- Το παιδί κάνει πυρετικούς σπασμούς και κατά τη διάρκεια των σπασμών δεν ανταποκρίνεται.
- Το παιδί δεν θέλει να πιει υγρά και υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης.
- Είναι άγνωστη η αιτιολογία του πυρετού.
- Το παιδί είναι αδύναμο / κακοδιάθετο / παραπονιέται ότι πονάει.
Συνήθως η αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιπυρετικών φαρμάκων (παρακεταμόλη, μεφαιναμικό οξύ, τολφεναμικό οξύ, ιβουπροφένη). Η δόση καθορίζεται πάντα από τον παιδίατρο και υπολογίζεται με βάση το βάρος και όχι την ηλικία του παιδιού. Η μείωση του πυρετού επιτυγχάνεται καλύτερα όταν η φαρμακευτική αγωγή συνδυάζεται με την εφαρμογή φυσικών μεθόδων (χορήγηση υγρών, ελαφρά ένδυση, κλπ.).
Μετά την επίσκεψη στον παιδίατρο, οι γονείς θα πρέπει να αναζητήσουν επιπλέον συμβουλές όταν το παιδί:
- Έχει σπασμούς, υπερβολική υπνηλία, λήθαργο ή δεν αποκρίνεται σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος.
- Εμφανίσει εξάνθημα, δυσκαμψία του αυχένα, πόνο στο αυτί, πονοκέφαλο, πονόλαιμο, ή οποιαδήποτε άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα.
- Είναι εξαιρετικά ανήσυχο ή ευερέθιστο με επίμονο συριγμό ή βήχα.
- Κάνει εμετό ή έχει διάρροια.
- Είναι σε χειρότερη κατάσταση από ότι πριν την επίσκεψη στον παιδίατρο.
- Έχει πυρετό για περισσότερο από 5 ημέρες.
Ο πυρετός πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά, ειδικά όταν το παιδί πάσχει από κάποιο χρόνιο νόσημα και λαμβάνει θεραπευτική αγωγή.