Photo credits: freepik.com
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ανάπτυξη των κοριτσιών; Ισχύει ότι σταματούν να ψηλώνουν μόλις έχουν την πρώτη τους έμμηνο ρύση; Ας δούμε ποιες αλλαγές συμβαίνουν στα κορίτσια και ποια είναι τα ορόσημα ανάπτυξής τους.
Τα παιδιά αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Στην πορεία η ανάπτυξη επιβραδύνεται, ενώ οι γρήγορες αλλαγές επιστρέφουν κατά την εφηβεία, που αποτελεί το τελευταίο στάδιο ανάπτυξης. Ειδικά τα κορίτσια, σχηματίζουν τότε τις ενήλικες διαστάσεις τους.
Η ηλικία στην οποία τα κορίτσια σταματούν να αναπτύσσονται ποικίλλει, υπάρχουν ωστόσο ορισμένα σαφή σημεία αναφοράς. Τόσο για τα κορίτσια, όσο και για τα αγόρια, η ανάπτυξη σταματά συνήθως στο τέλος της εφηβείας, ωστόσο στα κορίτσια αυτή η περίοδος ξεκινά και ολοκληρώνεται νωρίτερα. Ως έναρξη της εφηβείας ορίζεται το διάστημα ένα ή δύο χρόνια πριν από την πρώτη περίοδο, ενώ ολοκληρώνεται περίπου στην ηλικία των 15-16 ετών.
Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές αλλαγές που συντελούνται στο σώμα ενός κοριτσιού αυτή την περίοδο είναι:
- Ταχεία αύξηση ύψους μέχρι την πρώτη περίοδο, η οποία συνήθως σηματοδοτεί το τέλος της ανάπτυξης του αναστήματος
- Το στήθος μεγαλώνει
- Οι τρίχες της ηβικής περιοχής και της μασχάλης μεγαλώνουν
- Τα αναπαραγωγικά όργανα αναπτύσσονται
- Η ακμή, η εφίδρωση και η οσμή του σώματος αυξάνονται, χάρη στις ορμονικές αλλαγές, όπως η παραγωγή οιστρογόνων και προγεστερόνης, που κάνουν το δέρμα πιο λιπαρό
- Εμφανίζεται ευερεθιστότητα ή εναλλαγές στη διάθεση, κάτι που οφείλεται στις ορμόνες, καθιστόντας τα κορίτσια πιο επιρρεπή σε έντονα συναισθήματα
- Αλλάζει το μέγεθος του ποδιού, ένα από τα πρώιμα σημάδια εφηβείας στα κορίτσια
Μετά από αυτή την αρχική αναπτυξιακή έξαρση, μια δεύτερη, μικρότερη συνήθως, συμβαίνει αφού ξεκινήσει η έμμηνος ρύση. Τα κορίτσια μπορεί να συνεχίσουν να αναπτύσσονται για λίγο ακόμη, πιο αργά αυτή τη φορά, αλλά γενικά η έναρξη της περιόδου σηματοδοτεί την αρχή του τέλους της ανάπτυξης.
Photo credits: freepik.com
Οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη
Πέρα από τις ορμόνες, παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, η διατροφή και το ιστορικό υγείας ενός παιδιού μπορούν να επιταχύνουν ή να καθυστερήσουν την εφηβεία. Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στο πόσο καλά αναπτύσσεται το σώμα. Επομένως, ένα κορίτσι που δεν λαμβάνει επαρκή θρεπτικά συστατικά ή υποσιτίζεται, μπορεί να μην αναπτυχθεί ομαλά. Η παχυσαρκία από την άλλη, μπορεί να επισπεύσει την ανάπτυξη, η οποία, μπορεί να καθυστερήσει σε ένα λιποβαρές κορίτσι.
Εν μέρει, το ύψος ενός ανθρώπου οφείλεται στην κληρονομικότητα. Επομένως, ανεξάρτητα από το πόσο υγιές είναι ένα παιδί, μπορεί να μην ψηλώσει πολύ, αν οι γονείς του δεν είναι ψηλοί. Υπάρχουν, επιπλέον, ορισμένες γενετικές παθήσεις – όπως το σύνδρομο Down και το σύνδρομο Marfan – οι οποίες αναστέλλουν την ανάπτυξη του ύψους σε ένα παιδί.
Επιπλέον, τόσο ο θυρεοειδής, όσο και η υπόφυση συμβάλλουν στη ρύθμιση των ορμονών που σχετίζονται με την εφηβική ανάπτυξη. Εάν τα επίπεδα θυρεοειδούς του παιδιού είναι χαμηλά ή η υπόφυση δεν λειτουργεί σωστά, ενδέχεται να μην απελευθερώνει τις ορμόνες που απαιτούνται για να αναπτυχθεί ομαλά.
Παράλληλα, ορισμένες χρόνιες ασθένειες, όπως η νεανική αρθρίτιδα, η κυστική ίνωση, ο διαβήτης και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) επιβραδύνουν την ανάπτυξη στους εφήβους.
Τα σημάδια που μαρτυρούν ότι η ανάπτυξη ενός παιδιού έχει ολοκληρωθεί είναι τα εξής:
- Η ανάπτυξη επιβραδύνθηκε σημαντικά τα τελευταία 1-2 χρόνια.
- Έχει αρχίσει η έμμηνος ρύση τα τελευταία 1-2 χρόνια.
- Η ανάπτυξη των τριχών της ηβικής περιοχής και της μασχάλης έχει ολοκληρωθεί
- Το παιδί μοιάζει πλέον φυσιογνωμικά περισσότερο με ενήλικο άνθρωπο, παρά με παιδί. Το στήθος και οι γοφοί είναι πιο στρογγυλοί, τα γεννητικά όργανα είναι πλήρως ανεπτυγμένα και τα παιδικά χαρακτηριστικά έχουν χαθεί.
Tip
Κάθε παιδί αναπτύσσεται με βάση το δικό του χρονοδιάγραμμα, αλλά εάν ένα κορίτσι δεν έχει περίοδο ή δεν έχει δείξει άλλα σημάδια ορμονικής ανάπτυξης μέχρι την ηλικία των 15 ετών, θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν ειδικό, καθώς η καθυστέρηση μπορεί να οφείλεται σε κάποια πάθηση, ορμονική ανισορροπία ή υποσιτισμό.
