Τα παιδιά όλων των ηλικιών χρειάζονται σωματική δραστηριότητα, καθώς τα οφέλη από τον αθλητισμό είναι πολλαπλά. Η συμμετοχή τους σε οργανωμένα αθλήματα (π.χ. ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, κλπ.), αποτελεί ένα διασκεδαστικό τρόπο για να παραμείνουν δραστήρια. Για να επωφεληθούν στο έπακρο από οποιοδήποτε άθλημα, τα παιδιά χρειάζεται να έχουν αναπτύξει ορισμένες βασικές δεξιότητες, μερικές από τις οποίες εξαρτώνται από την ηλικία τους. Εάν δεν είναι έτοιμα, τα παιδιά μπορεί να απογοητευτούν και να μην θέλουν να ασχοληθούν καθόλου με το συγκεκριμένο άθλημα.
Ποιες είναι οι βασικές δεξιότητες που χρειάζεται ένα παιδί για να παίζει οργανωμένα αθλήματα; Η ρίψη, το τρέξιμο και το άλμα είναι από τις βασικές απαιτήσεις για τη συμμετοχή σε τέτοια αθλήματα. Παρόλο που όλα αυτά αποτελούν μια φυσιολογική διαδικασία για κάθε παιδί, κάποια αποκτούν τις δεξιότητες αυτές πιο γρήγορα από άλλα. Μεταξύ των 3 και 5 ετών, είναι η ηλικία που τα περισσότερα παιδιά αποκτούν αυτές τις βασικές δεξιότητες.
Η ηλικία πάντως, δεν αποτελεί σε όλες τις περιπτώσεις βασικό κριτήριο για το πότε ένα παιδί θα ασχοληθεί με τον αθλητισμό, καθώς ο ρυθμός με τον οποίο κατακτάται ένα στάδιο ανάπτυξης, διαφέρει από παιδί σε παιδί. Ο πιο ασφαλής τρόπος για δούμε πότε το παιδί μας είναι έτοιμο να ασχοληθεί και με ποιο άθλημα, είναι να λάβουμε υπόψη τα παρακάτω στοιχεία.
Σωματική διάπλαση
Ποια είναι η ανάπτυξη του παιδιού, το ύψος και το βάρος του; Για τα μικροκαμωμένα παιδιά συνιστώνται δραστηριότητες γρηγοράδας ή/και ισορροπίας σε σχέση με αυτές που απαιτούν δύναμη και αντοχή. Τα παιδιά με κάποια επιπλέον κιλά, μπορούν να ασχοληθούν αρχικά με ποδήλατο, πεζοπορία, γκολφ και να προχωρήσουν σταδιακά σε κάτι δυσκολότερο.
Κινητικές δεξιότητες
Παρατηρείστε με πόση ευκολία ανταποκρίνεται στο παιδί σας σε δραστηριότητες όπως: τρέξιμο, αυξομείωση ταχύτητας, πιάσιμο μπάλας, ισορροπία, παρακολούθηση αντικείμενου με τα μάτια. Αυτά είναι απαραίτητα πριν ασχοληθεί με κάποιο άθλημα.
Νοητικές δεξιότητες
Μπορεί το παιδί να παρακολουθήσει ένα παραμύθι που του διαβάζετε και να το κατανοήσει, να ακολουθήσει οδηγίες, να εκτελέσει απλές ή πιο σύνθετες εντολές και να επικοινωνήσει τις ανάγκες του; Θυμάται τα πράγματα που μαθαίνει; Έχει αναπτύξει ένα επαρκές λεξιλόγιο; Αν δυσκολεύεται, ίσως είναι καλύτερα να επιλέξετε μία δραστηριότητα με ένας-προς-έναν προσέγγιση.
Συμπεριφορά
Το παιδί σας υπακούει ή δυσκολεύεται να ακολουθήσει εντολές; Κατανοεί και σέβεται τους κανόνες, έχει υπομονή, περιμένει τη σειρά του; Τα παραπάνω απαιτούνται σε μία ομαδική δραστηριότητα.
Ψυχοσυναισθηματική ωριμότητα
Λάβετε υπόψη αν το παιδί σας ξέρει να μοιράζεται, αντέχει να έρχεται στη δεύτερη ή τελευταία θέση, ή να χάνει. Από την άλλη, ακόμη κι αν του λείπουν αυτά τα χαρακτηριστικά, μία ομαδική δραστηριότητα μπορεί να το βοηθήσει να αποκτήσει τις κοινωνικές δεξιότητες που χρειάζονται για να γίνει μέλος σε μία ομάδα.
Ενδιαφέροντα
Αναλογιστείτε αν το παιδί σας είναι υπερδραστήριο, έχει πολλή ενέργεια ή βαριέται εύκολα και έχει πιο αργούς ρυθμούς. Του αρέσει η ομαδικότητα ή προτιμά να παίζει μόνο του; Συζητήστε μαζί του με ποιο άθλημα θα ήθελε να ασχοληθεί.
Γενικές κατευθύνσεις ως προς τις δραστηριότητες ανά ηλικία
2-5 ετών: Τα παιδιά δεν έχουν καλές κινητικές δεξιότητες και ισορροπία, οπότε συνιστάται κολύμπι, κυβίστηση, πέταγμα/πιάσιμο μπάλας.
6-9 ετών: Οι καλύτερες κινητικές δεξιότητες, η καλή στάση σώματος, η αυτοματοποιημένη ισορροπία και ο καλός χρόνος αντίδρασης, βοηθούν στο τρέξιμο, κολύμπι, σκι, χορό, τένις, γυμναστική, πολεμικές τέχνες χωρίς επαφή, ποδόσφαιρο σε επίπεδο αρχαρίων.
10-12 ετών: Οι κινητικές δεξιότητες είναι καλές, αλλά επηρεάζονται η ισορροπία και ο συντονισμός -λόγω ορμονικών αλλαγών. Συνιστώνται μπάσκετ και βόλεϊ.
Από την πλευρά των γονιών
Πέρα από τα παραπάνω, που αφορούν στο παιδί σας, θα πρέπει να σκεφτείτε κι εσείς αν μπορείτε να ανταποκριθείτε στις απαιτήσεις του αθλήματος που θα καταλήξετε με το παιδί σας. Εκτός από το οικονομικό θέμα, λάβετε υπόψη ότι θα πρέπει να ακολουθείτε το πρόγραμμα προπονήσεων και αγώνων του παιδιού σας, καθώς επίσης να μπορείτε να το στηρίξετε ψυχολογικά σε τυχόν δυσκολίες και αποτυχίες που θα παρουσιαστούν.
Από την άλλη, υπάρχουν αρκετά αθλήματα και δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε όλοι μαζί ως οικογένεια: ποδήλατο, πεζοπορία, καγιάκ, κολύμπι, κ.α. Επίσης, στα πρώτα στάδια, είναι πολύ πιθανό το παιδί σας να δοκιμάσει ένα - δύο αθλήματα και να μην του αρέσουν. Σεβαστείτε την επιθυμία του και αφήστε το να δοκιμάσει κάτι άλλο.
