Παιδιά που δεν ακούν τους γονείς τους, αψηφούν τους κανόνες του σπιτιού, δεν θέλουν να συνεργαστούν. Σας είναι γνώριμη η εικόνα; Το παιδί που δεν ακούει αποτελεί συχνό φαινόμενο για τους περισσότερους γονείς. Τι μπορείτε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε μία τέτοια κατάσταση και να βελτιώσετε το πρόβλημα;
Η αλήθεια είναι ότι τα «όχι» και τα «μη» που λέμε καθημερινά στα παιδιά είναι πολλά. Φτάνουν, όμως, στα αυτιά του παιδιού αυτές οι απαγορεύσεις; Στην πράξη αποδεικνύεται ότι όσο περισσότερες είναι οι απαγορεύσεις, τόσο μεγαλύτερη είναι η απροθυμία του παιδιού να συμμορφωθεί. Φαίνεται να αγνοεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, όσα του λέμε.
Η άμεση αντίδραση των περισσότερων γονιών σε αυτή την περίπτωση είναι οι φωνές, οι απειλές ή περισσότερες εντολές. Στο τέλος, όμως, συνειδητοποιούν ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν δεν έχουν αποτέλεσμα.
Γιατί τα παιδιά δεν ακούν όσα λέτε;
Κάποιες από τις παρακάτω δικές σας συμπεριφορές μπορεί να συμβάλλουν στο γεγονός ότι το παιδί σας δεν ανταποκρίνεται σε όσα του ζητάτε.
- Του δίνετε περισσότερες πληροφορίες από όσες μπορεί να επεξεργαστεί. Αν οι προτάσεις σας είναι μακροσκελείς, περιλαμβάνουν περίπλοκες έννοιες και άγνωστες λέξεις, μπορεί το παιδί να μην μπορεί να αντιληφθεί τι ακριβώς του λέτε. Προσπαθήστε να πείτε όσα θέλετε με απλές και σύντομες προτάσεις.
- Φωνάζετε και προσβάλλετε το παιδί. Προσπαθήστε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας, καθώς οι λεκτικές επιθέσεις επιδρούν αρνητικά στην ψυχολογία του.
- Δεν ακούτε εσείς το παιδί. Τότε πώς περιμένετε να ακούει εκείνο εσάς; Πολλές φορές οι γονείς αγνοούν το παιδί ή προσποιούνται ότι το ακούν, αλλά με τον τρόπο αυτό δεν μαθαίνουν στο παιδί πώς επικοινωνούμε σωστά. Αν για κάποιο λόγο δεν μπορείτε να δώσετε στο παιδί σας την απαραίτητη προσοχή, πείτε του: «Μπορούμε να μιλήσουμε σε 10 λεπτά;» και τηρήστε το λόγο σας.
Πώς μπορούμε να πείσουμε τα παιδιά μας να συνεργαστούν;
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι επικοινωνίας μεταξύ γονέων-παιδιών, πέρα από τις απαγορεύσεις και τις φωνές. Μία πρώτη προσέγγιση είναι η μικρή οριοθέτηση σε λίγα πράγματα. Μία δεύτερη, να δώσετε στο παιδί επιλογές για αυτό που πρέπει να κάνει και όχι να του δώσετε την επιλογή αν θέλει να το κάνει. Βέβαια, μην παραβλέπετε τη σημασία της ενσυναίσθησης. Τα παιδιά χρειάζονται σεβασμό και όχι διαταγές.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να μας ακούσουν τα παιδιά είναι να έχουμε χτίσει μία σχέση εμπιστοσύνης, σεβασμού και αποδοχής. Μία σχέση στην οποία οι απαγορεύσεις θα τίθενται μόνο όταν είναι τελείως απαραίτητες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μέσα σε ένα τέτοιο θετικό κλίμα τα παιδιά είναι πιο πρόθυμα να συνεργαστούν και να εφαρμόσουν τους κανόνες που βάζουν οι γονείς.
Επιπλέον, υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι επικοινωνίας και διαχείρισης μίας κατάστασης που μπορεί να οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα συνεργασίας γονιών-παιδιών.
Μία μικρή διαφοροποίηση στις λέξεις που επιλέγουμε και στον τόνο της φωνής μας, μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα:
Το παιδί: Δεν μπορώ να διαβάσω.
Τι δεν πρέπει να πείτε: Άσε τις δικαιολογίες. Σε μία ώρα να έχεις τελειώσει.
Τι μπορείτε να πείτε: Βλέπω πως τα μαθήματά σου σε δυσκολεύουν, θέλεις να τα κάνουμε μαζί;
Το παιδί: Μπορώ να παίξω;
Τι δεν πρέπει να πείτε: Όχι, πρέπει πρώτα να τελειώσεις το διάβασμα και τις εργασίες σου.
Τι μπορείτε να πείτε: Αν χρειαστείς βοήθεια για να τελειώσεις πρώτα το διάβασμα και τις εργασίες σου πες μου, ώστε μετά να έχεις χρόνο για παιχνίδι.
Το παιδί: Δεν θέλω να κοιμηθώ!
Τι δεν πρέπει να πείτε: Πρέπει να πας αμέσως για ύπνο!
Τι μπορείτε να πείτε: Θα σου διαβάσω ένα βιβλίο για πέντε λεπτά και μετά θα κοιμηθείς.
