Η ευτυχία αποτελεί τον υπέρτατο στόχο κάθε ανθρώπου. Στο ερώτημα "πώς να είμαι ευτυχισμένη", η απάντηση είναι υποκειμενική. "Η ευτυχία μας εξαρτάται από εμάς", σύμφωνα με τον Αριστοτέλη. "Η ευτυχία βρίσκεται μέσα σε όλα τα πράγματα, φτάνει να ξέρεις πώς να τη βγάλεις", υποστήριζε ο Κομφούκιος. Στο κλασικό "Λεξικό της Φιλοσοφίας" του Andre Lalande (1955), η ετυμολογική σημασία αναφέρεται στην ευνοϊκή τύχη, από το ελληνικό πρόθεμα ευ και τη ρίζα τυγχάνω, σε αντιστοιχία με τον αγγλοσαξονικό όρο happiness από το happen, με την έννοια του γεγονότος που συμβαίνει κατά τύχη, καθώς και το γερμανικό gluck από τη γερμανική ρίζα gelingen, που σημαίνει επιτυγχάνω.
Όσο και αν προσπαθήσουμε να ορίσουμε την ευτυχία, στο μόνο που μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι, είναι πως η ευτυχία είναι μία καθαρά προσωπική υπόθεση. Ο καθένας θέτει τα δικά του κριτήρια για το πώς, πότε, τι ή ποιος τον κάνει να νιώθει ευτυχία. Όπως αναφέρει και ο Φρόιντ, "δεν υπάρχει καμία συμβουλή που να κάνει για όλους. Ο καθένας πρέπει να δοκιμάσει μόνος του με ποιον ιδιαίτερο τρόπο μπορεί να γίνει ευτυχισμένος". Για κάποιους η ευτυχία είναι συνυφασμένη με τις υλικές απολαύσεις, για άλλους με επαγγελματική ανέλιξη, με τις διαπροσωπικές σχέσεις, με την επίτευξη στόχων, την αφοσίωση σε ένα σκοπό ή και όλα αυτά μαζί. Το σίγουρο είναι ότι η ευτυχία δεν είναι μία μόνιμη κατάσταση, αλλά στιγμές που γεμίζουν με χαρά, ευφορία και αισιοδοξία τη ζωή μας. Είναι το αίσθημα ολοκλήρωσης και πληρότητας που αισθανόμαστε, με διαφορετικούς τρόπους ο καθένας.
Η ευτυχία μεταβάλλεται όπως και εμείς
Η ευτυχία μας εξαρτάται από την προσαρμοστικότητα και την ευκολία μας στην αλλαγή. Τα κριτήριά μας για το τι ορίζουμε ως ευτυχία διαφοροποιούνται ανάλογα με τη φάση ζωής στην οποία βρισκόμαστε. Καθώς αλλάζουμε ως άνθρωποι, αλλάζουν και οι ανάγκες μας και κατ’ επέκταση όλα όσα χρειαζόμαστε για να νιώθουμε ευτυχισμένοι. Κάποιες φορές μάλιστα, πρέπει πρώτα να βιώσουμε τα συναισθήματα της απώλειας ή του πόνου, προκειμένου να μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε ό,τι μας κάνει πραγματικά ευτυχισμένους.
Οι άνθρωποι που είναι από τη φύση τους πιο αισιόδοξοι και λιγότερο επιρρεπείς στο στρες, μπορούν πιο εύκολα να νιώσουν το συναίσθημα της ευτυχίας, σε αντίθεση με όσους είναι απαισιόδοξοι και αγχώδεις. Ακόμα όμως και οι τελευταίοι, μπορούν να βρουν τρόπους μέσα από το δικό τους μοντέλο σκέψης για να αισθανθούν ευτυχισμένοι. Το σίγουρο είναι ότι η ευτυχία κατακτιέται, δεν χαρίζεται και δεν είναι κάτι έξω από εμάς. Η ευτυχία είναι μέσα μας. Αρκεί να θέλουμε να την ανακαλύψουμε. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους η επιλογή να είμαστε ευτυχισμένοι πρέπει να είναι συνειδητή και συντελείται μέσα από την επιλογή δραστηριοτήτων, σχέσεων και την υιοθέτηση συμπεριφορών που μας κάνουν να νιώθουμε όμορφα και μας προσφέρουν πληρότητα.
Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στην ευτυχία
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους υπάρχουν κάποιες μέθοδοι τις οποίες μπορούμε να εφαρμόσουμε στην προσπάθειά μας να κατακτήσουμε την ευτυχία.
- Να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε.
- Να είμαστε αισιόδοξοι, να εστιάζουμε στα θετικά και να σκεφτόμαστε θετικά, καθώς η θετική σκέψη μπορεί να ασκήσει έλεγχο στα αρνητικά συναισθήματα. Να προσφέρουμε τη βοήθειά μας σε τρίτους.
- Να συγχωρούμε, καθώς τα συναισθήματα θυμού, πόνου και η επιθυμία για εκδίκηση μας επηρεάζουν αρνητικά συνολικότερα.
- Να δίνουμε την αγάπη μας χωρίς να περιμένουμε αντάλλαγμα.
- Να απολαμβάνουμε τα μικρά, απλά πράγματα.
- Να διατηρούμε φιλίες και δυνατούς κοινωνικούς δεσμούς, καθώς μας παρέχουν στήριξη στις δύσκολες στιγμές.
- Να δραστηριοποιούμαστε σε ασχολίες που αποτελούν πρόκληση για τις ικανότητές μας.
- Να χαμογελάμε.
Ο διαλογισμός, η γιόγκα και οι τεχνικές χαλάρωσης είναι μερικές από τις μεθόδους που βοηθούν στο να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις σκέψεις και κατ’ επέκταση τα συναισθήματά μας.
