Είναι σημαντικό να καταλάβεις ότι στο διαδίκτυο τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται! Δεν μπορούμε να είμαστε πάντα σίγουροι ότι οι άνθρωποι είναι αυτοί που λένε ότι είναι, ενώ είναι γνωστό ότι υπάρχουν κάποιοι απατεώνες που έχουν σκοπό να αποσπάσουν τα προσωπικά σου δεδομένα ή ακόμη και χρήματα.
Για κάποιους το διαδίκτυο αποτελεί το ιδανικό μέρος για να ξεγελάσουν και να εξαπατήσουν τους χρήστες. Είναι, επομένως, πολύ σημαντικό να μπορείς να αναγνωρίζεις αυτές τις περιπτώσεις, ώστε να μπορείς να αποφεύγεις τις προσπάθειες εξαπάτησής σου στο διαδίκτυο. Η Δράση Ενημέρωσης Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, μας δίνει κάποιες σημαντικές πληροφορίες και συμβουλές.
Οι πιο συνηθισμένες απάτες στο διαδίκτυο
Μήπως κάποιος άγνωστος από τη Νιγηρία θέλει να μοιραστεί μαζί σου μία μεγάλη κληρονομιά ή μήπως έλαβες ένα email που λέει ότι κέρδισες σε κλήρωση ένα τεράστιο χρηματικό ποσό; Το μόνο που σου ζητούν, είναι να συμπληρώσεις μερικά προσωπικά στοιχεία στο διαδίκτυο και μετά θα σου σταλούν τα χρήματα…
Η αλήθεια είναι ότι εκτός από εσένα, τα ίδια μηνύματα έχουν σταλεί σε εκατομμύρια άλλους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Πρόκειται για μηνύματα εξαπάτησης (γνωστά ως phising και scams), που σκοπό έχουν να αποσπάσουν χρήματα και στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών από τα υποψήφια θύματα.
Μια εναλλακτική μορφή απάτης είναι το social networking phishing. Αντλώντας πληροφορίες και πολλά προσωπικά δεδομένα από τα προφίλ των χρηστών των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, οι απατεώνες στέλνουν εξατομικευμένα μηνύματα.
Δυστυχώς, η μέθοδος αυτή πετυχαίνει σε μεγάλο ποσοστό το στόχο της. Σε πείραμα που πραγματοποιήθηκε στις Η.Π.Α., το 70% όσων έλαβαν εξατομικευμένο παραπλανητικό μήνυμα πάτησε το σύνδεσμο που υπήρχε σε αυτό και συμπλήρωσε τα στοιχεία του στο εικονικό site.
Αν λάβεις κάποιο ανάλογο μήνυμα, έχε υπόψη τα εξής:
- Σε καμία περίπτωση μην απαντήσεις σε αυτό και μην το προωθήσεις σε άλλους.
- Αν το email χρησιμοποιεί το όνομα κάποιας πραγματικής εταιρείας, ενημέρωσε την εταιρεία για το μήνυμα αυτό, ώστε να μπορέσει άμεσα να ενημερώσει με τη σειρά της τους πελάτες της.
- Διέγραψε το μήνυμα.
Δελεαστικές διαφημίσεις και ψιλά γράμματα
Σε όλους αρέσει μία καλή προσφορά, αλλά αν νομίζεις ότι είναι πολύ καλή για να είναι αληθινή, ενδεχομένως να έχεις δίκιο. Οι ψεύτικοι πωλητές γνωρίζουν ότι μπορούν να δελεάσουν τους χρήστες του διαδικτύου με προσφορές, ώστε να σε κάνουν να προχωρήσεις γρήγορα σε μία αγορά, πριν καν το σκεφτείς καλά. Ανεξάρτητα από το πόσο συναρπαστική είναι η προσφορά, βεβαιώσου ότι εμπιστεύεσαι τον πωλητή προτού αγοράσεις οτιδήποτε.
Μην ξεχνάς και την άλλη περίπτωση… Αυτή που το διαδίκτυο σου προσφέρει τόσες επιλογές για να διασκεδάσεις και μάλιστα δωρεάν! Αναρωτήθηκες ποτέ γιατί όλα αυτά σου προσφέρονται δωρεάν; Από πού βγάζουν λεφτά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για παράδειγμα; Μα φυσικά από τις προσωποποιημένες διαφημίσεις που βλέπεις στο προφίλ σου. Οι ιστοχώροι αυτοί, με βάση τα προσωπικά στοιχεία που εσύ καταχωρείς στο προφίλ σου, φτιάχνουν διαφημίσεις που προορίζονται αποκλειστικά για εσένα (την ηλικία, το φύλο, τα ενδιαφέροντά σου).
Επίσης, έχεις παρατηρήσει ότι το διαδίκτυο κατακλύζεται από banners και διαφημίσεις για κουίζ και παιχνίδια, όπως, π.χ. test IQ; Μήπως, όμως, παρατήρησες και κάποια ψιλά γραμματάκια, που γράφουν πόσο θα χρεωθεί το κινητό σου για το παιχνιδάκι αυτό; Πιθανότα όχι!
Η διαφήμιση στο διαδίκτυο μπορεί να είναι ορισμένες φορές παραπλανητική ή ακόμα και καλυμμένη, κρυμμένη δηλαδή σε πραγματικό περιεχόμενο, ώστε να μην την αντιλαμβάνεσαι εύκολα.
Tips
- Προστάτευσε όσο το δυνατόν καλύτερα τα προσωπικά σου δεδομένα στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Για παράδειγμα, σίγουρα δεν θα ήθελες να γνωρίζουν οι εταιρείες τις καταναλωτικές σου συνήθειες.
- Αν, πατώντας σε κάποιο διαφημιστικό banner, βρεθείς σε κάποια σελίδα που ζητά προσωπικά δεδομένα, συμβουλεύσου τους γονείς σου. Ακόμα και αν ενδιαφέρεσαι για κάποια αγορά θα πρέπει πρώτα να πάρεις την άδειά τους.
- Συχνά όταν πραγματοποιείς αναζήτηση μέσω κάποιας μηχανής στο διαδίκτυο, τα πρώτα αποτελέσματα που θα εμφανιστούν είναι διαφημίσεις και όχι πραγματικά αποτελέσματα στους όρους της αναζήτησής σου. Αν κοιτάξεις λίγο καλύτερα, τέτοια αποτελέσματα έχουν συνήθως λίγο διαφορετικό χρώμα και γραμματοσειρά.
