Η σχέση των παιδιών με την τεχνολογία είναι στην εποχή μας μία σχέση εξάρτησης και το διαδίκτυο αποτελεί βασική καθημερινή ενασχόλησή τους.
Αν είσαι κι εσύ ένα από τα παιδιά που περνάς αρκετές ώρες χαζεύοντας τα post των φίλων σου στα social media, βλέποντας βιντεάκια, τσατάροντας, παίζοντας παιχνίδια ή ψάχνοντας πληροφορίες στο internet, είναι καλό να γνωρίζεις ότι υπάρχουν βασικοί κανόνες καλής συμπεριφοράς στο διαδίκτυο.
Η ευγένεια και ο αλληλοσεβασμός βοηθούν στην αποδοτική αλληλεπίδραση των ανθρώπων όχι μόνο στον πραγματικό κόσμο, αλλά και στο διαδίκτυο. Ο κώδικας δεοντολογικής συμπεριφοράς στο Διαδίκτυο (netiquette) είναι το σύνολο των κανόνων που ορίζουν την αποδεκτή συμπεριφορά μεταξύ δύο ή περισσότερων χρηστών του διαδικτύου κατά την ηλεκτρονική τους επικοινωνία.
Η Δράση Ενημέρωσης Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου δίνει συμβουλές για να γνωρίζεις ποια είναι η υπεύθυνη χρήση του διαδικτύου.
Ένας έμπειρος χρήστης δεν θα πρέπει να αγνοεί τους κανόνες καλής διαδικτυακής συμπεριφοράς.
- Ακολούθησε τους ίδιους κανόνες καλής συμπεριφοράς που έχεις μάθει και στην αληθινή ζωή. Στο διαδίκτυο ισχύει το ίδιο επίπεδο ηθικής και σωστής συμπεριφοράς.
- Σεβάσου την ιδιωτικότητα των άλλων χρηστών. Μη διαβιβάζεις πληροφορίες που σου αποστέλλονται χωρίς να ρωτήσεις πρώτα τον αποστολέα. Το ίδιο ισχύει και για τη δημοσίευση ή την αποστολή φωτογραφιών ή βίντεο που περιλαμβάνουν άλλα άτομα. Και θυμήσου, αν προσθέτεις ετικέτες σε άτομα στο Facebook, οι άλλοι χρήστες μπορεί να έχουν πρόσβαση στις εικόνες αυτών των ανθρώπων, εκτός αν έχουν προσαρμόσει τις ρυθμίσεις απορρήτου τους.
- Να θυμάσαι πάντα ότι στο άλλο άκρο της σύνδεσης βρίσκεται ένας άνθρωπος και όχι μια μηχανή, άσχετα αν επικοινωνείς μέσω αυτής. Σκέψου πριν γράψεις κάτι, αν θα το έλεγες με τις ίδιες λέξεις στον παραλήπτη, αν το είχες μπροστά σου. Σκέψου τα συναισθήματά του. Είναι πολύ εύκολο να γίνει παρεξήγηση μέσω ενός γραπτού μηνύματος, απλά επειδή ο παραλήπτης δεν κατάλαβε το ύφος και το περιεχόμενο του, πολύ περισσότερο επειδή δεν μπορεί να δει το πρόσωπό σου ούτε να ακούσει τη φωνή σου.
- Απόφυγε τα υβριστικά σχόλια. Μπορείς να εκφράσεις την έντονη διαφωνία σου χωρίς να χρησιμοποιείς απρεπείς εκφράσεις ή να απειλείς με προσωπική βία.
- Θυμήσου ότι οι αναρτήσεις σου είναι δημόσιες. Μπορεί να διαβαστούν από τους γονείς, τους δασκάλους, τους συμμαθητές σας κ.λπ. Αν δεν θα έκανες κάτι δημόσια, μην το κάνεις στο διαδίκτυο.
- Μην κάνεις προσθήκη σε φίλους και μετά τους διαγράφεις, γιατί μπορεί να είναι προσβλητικό για κάποιον. Σκέψου πριν προσθέσεις ή αποδεχτείς μία πρόσκληση.
- Φρόντισε να ελέγχεις τα γεγονότα πριν κοινοποιήσεις μια είδηση. Ανάπτυξε κριτική σκέψη και άκου τη λογική σου. Αν κάτι σου φαίνεται απίστευτο, τότε είναι πολύ πιθανό να είναι ψέμα ή να περιέχει μεγάλες ανακρίβειες.
- Σεβάσου το χρόνο των ατόμων με τα οποία επικοινωνείς και την ταχύτητα σύνδεσης τους στο διαδίκτυο, που μπορεί να είναι πολύ πιο αργή από τη δική σου. Αν π.χ. κάνεις αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων με μεγάλα αρχεία, αυτό θα μπορούσε να εμποδίσει ή να επιβραδύνει σημαντικά την παραλαβή αλληλογραφίας του παραλήπτη. Ενημέρωσέ τον πριν το κάνεις.
- Σεβάσου τον ιδιωτικό χώρο των άλλων. Δεν είναι σωστό να διαβάζεις τα emails και τα μηνύματα των άλλων, ούτε να ψάχνεις τα αρχεία τους. Σκέψου αν θα ήθελες να το κάνουν αυτοί με τα δικά σου μηνύματα και αρχεία. Η αποστολή αλυσιδωτού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μπορεί να ενοχλήσει το δέκτη, εάν το μήνυμα δεν είναι αρκετά σημαντικό ή δεν έχει να κάνει με κάποιο ανθρωπιστικό σκοπό. Επίσης μπορεί να μπλοκάρει ή να επιβραδύνει το σύστημα ταχυδρομείου του παραλήπτη.
- Η αποστολή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου junk ή spam απαγορεύεται και επιπλέον είναι πολύ ενοχλητική. Αν στέλνεις το ίδιο μήνυμα σε διαφορετικούς ανθρώπους που δεν ξέρουν ο ένας τον άλλον (ακόμα και αν εσύ τους γνωρίζεις όλους), πρέπει να συμπεριλάβεις όλες τις διευθύνσεις στο πεδίο bcc (blind carbon copy, κρυμμένο αντίγραφο), για να αποφύγεις τη δημοσίευση της διεύθυνσης του κάθε παραλήπτη στους άλλους.