Παιδιά και bullying: Πώς θα αναγνωρίσετε τα προειδοποιητικά σημάδια

Photo credits: freepik.com

Όλο και περισσότερες περιπτώσεις bullying ανηλίκων μέσα ή έξω από το σχολείο, έρχονται στη δημοσιότητα το τελευταίο διάστημα, προκαλώντας ανησυχία σε παιδιά και γονείς. Σύμφωνα με τους ειδικούς, πολλά είναι τα περιστατικά που δεν γίνονται γνωστά, αφού τα θύματα φοβούνται να τα δημοσιοποιήσουν.

Ως σχολικός εκφοβισμός ή bullying ορίζεται η επιθετική συμπεριφορά, σωματική ή/και ψυχολογική κακοποίηση ανάμεσα σε παιδιά. Το παιδί που είναι θύμα εκφοβισμού αναπτύσσει αισθήματα φόβου και κατωτερότητας, έχει χαμηλές σχολικές επιδόσεις και αντικοινωνική συμπεριφορά, επομένως είναι σημαντικό να αποτρέψουμε αυτά τα περιστατικά.

Πώς μπορείτε να διακρίνετε τα σημάδια

Σύμφωνα με τη Δρ Αντωνία Τορρένς, εκπαιδευτική ψυχολόγο, γενική διευθύντρια του KMOP και δημιουργό του Live Without Bullying, κάποιες ενδείξεις μπορεί να βοηθήσουν τους γονείς να καταλάβουν ότι το παιδί τους μπορεί να εμπλέκεται σε εκφοβιστική συμπεριφορά, με πιο συνηθισμένες, τις εξής:

  • Συχνά είναι κακοδιάθετο, συνεσταλμένο ή κλαμένο ή ενοχλεί έναν μικρότερο αδερφό/ή φίλο/η
  • Βρίσκει δικαιολογίες, για να μην πάει στο σχολείο, αναφέροντας για παράδειγμα ότι έχει πονοκέφαλο ή πόνο στο στομάχι
  • Φαίνεται αναστατωμένο μετά τη χρήση του διαδικτύου ή κινητού τηλεφώνου δείχνει μυστικοπάθεια και απροθυμία να μιλήσει σχετικά με τις online δραστηριότητές του
  • Φέρει διάφορα σημάδια στο σώμα του και έχει ανεξήγητες εκδορές
  • Παρουσιάζει αλλαγές στις διατροφικές του συνήθειες
  • Έχει φθαρμένα ρούχα, σπασμένα αντικείμενα ή απώλεια χρημάτων
  • Έχει ανήσυχο ύπνο
  • Τα μικρά παιδιά, συχνά παρουσιάζουν παλινδρόμηση σε θέματα τουαλέτας και βρέχουν το κρεβάτι τους
  • Αισθάνεται μοναξιά, θλίψη, άγχος, ντροπή
  • Υπάρχει μία αίσθηση ότι χάνει τον έλεγχο των πράξεων του
  • Αισθάνεται θυμό για άτομα από τον περίγυρό του αλλά και με τον εαυτό του/της
  • Αποσύρεται κοινωνικά
  • Δεν θέλει να πάει σχολείο
  • Δεν αποδίδει στα μαθήματα
  • Εκδηλώνει ψυχοσωματικά προβλήματα

 Photo credits: freepik.com  
bullying

Τι κάνουμε αν υπάρχει υποψία ότι το παιδί μας έχει πέσει θύμα bullying

Σε περίπτωση που έχουμε ενδείξεις ότι το παιδί μας είναι θύμα εκφοβισμού, τότε προσπαθούμε να ξεκινήσουμε μία ήπια επικοινωνία με το παιδί, χωρίς να μας διακόπτουν άλλες υποχρεώσεις, δείχνοντας από μέρους μας ειλικρινές ενδιαφέρον για επικοινωνία, ώστε να καταλάβουμε ακριβώς τι έχει προηγηθεί. Του αφήνουμε χρόνο και περιθώριο να σκεφθεί με ποιο τρόπο θα ήθελε να μας πει τι έχει συμβεί, χωρίς να το διακόπτουμε συνεχώς προβάλλοντας τις δικές μας λύσεις για το πρόβλημά του.

Αποφεύγουμε τις παρορμητικές συμπεριφορές και προβάλλουμε έναν θετικό τρόπο σκέψης, χωρίς να διαβεβαιώνουμε όμως ότι θα βρούμε οπωσδήποτε λύση στο πρόβλημα. Ο εκφοβισμός είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο και συχνά χρειάζεται προσεκτική διερεύνηση των λόγων που οδήγησαν σε αυτό, καθώς και προσεκτικά βήματα μετά. Προσοχή όμως: αν αισθανθείτε ότι το παιδί σας βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, πρέπει να δράσετε αμέσως πηγαίνοντας οι ίδιοι στο σχολείο και υποστηρίζοντάς το άμεσα.

Για τις περιπτώσεις του εκφοβισμού μέσω του διαδικτύου, στο οποίο έχει πλέον πρόσβαση η πλειοψηφία των παιδιών, επίσης υπάρχουν κάποιοι κανόνες τους οποίους μπορούν να ακολουθήσουν οι γονείς για να βρίσκονται πιο κοντά στο παιδί τους και να το βοηθήσουν αν χρειαστεί.

Προσπαθούμε να είμαστε ενήμεροι από τα ίδια μας τα παιδιά σχετικά με τους διαδικτυακούς τόπους που επισκέπτονται. Τα συμβουλεύουμε να μην δίνουν τα προσωπικά τους στοιχεία ή τον κωδικό τους σε άγνωστα άτομα. Να κρατούν αποδείξεις με ποιους μίλησαν, να μην προωθούν τα ίδια άσχημα μηνύματα, να μην ανεβάζουν φωτογραφίες άλλων χωρίς την άδειά τους. Να θυμούνται ότι οτιδήποτε ανεβαίνει στο διαδίκτυο, μπορεί να μείνει εκεί για πάντα. Να γνωρίζουν τα ίδια τα παιδιά, ότι μπορούν να βρουν αναλυτικές οδηγίες στο site της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, για τους κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο, αλλά και για τις οδηγίες που μπορούν να λάβουν σε περίπτωση που το χρειαστούν.

Γιατί τα παιδιά φοβούνται να μιλήσουν

"Τα παιδιά αρχικά πιστεύουν ότι η εκφοβιστική συμπεριφορά είναι κάτι παροδικό, οπότε θεωρούν ότι το πρόβλημα θα ξεπεραστεί", επισημαίνει η Δρ Τόρενς. "Η περίοδος προς εφηβείας, είναι ένα διάστημα που τα παιδιά επηρεάζονται ιδιαίτερα από συνομηλίκους και θεωρούν ότι ως «μικροί ενήλικες», πρέπει να αρχίζουν να δίνουν οι ίδιοι λύση στα θέματά προς. Μπορεί να επηρεάζονται από την άποψη ορισμένων γονέων που θεωρούν ότι «όλοι βίωσαν κάποια στιγμή εκφοβισμό», αλλά τον ξεπέρασαν μόνοι.

Το παιδί σε μια τέτοια περίπτωση, δεν θέλει να φανεί δειλό στα μάτια του γονέα και γενικότερα δεν θέλει να τον επιφορτίσει με επιπλέον έγνοιες. Ακόμη μην ξεχνάμε ότι σε ένα προχωρημένο στάδιο, η τοξικότητα που δημιουργείται από τον εκφοβισμό είναι τόσο μεγάλη, ώστε τα άτομα τείνουν να πιστεύουν ότι τελικά μπορεί και να αξίζουν τον εξευτελισμό που δέχονται από συνομηλίκους. Αυτό τα κάνει να κλείνονται ακόμα περισσότερο στον εαυτό τους και πολύ διστακτικά ως προς το να δεχτούν βοήθεια από τρίτους".

Στο πανελλαδικό πρόγραμμα Live Without Bullying που υλοποιείται από το 2015 από το ΚΜΟΠ, υπάρχει ειδική εκπαίδευση προς τους γονείς, όπως και ξεχωριστή εκπαίδευση για ντους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων αναφορικά με όλα τα βήματα που πρέπει να ακολουθούνται και από τις δύο πλευρές. Οι διαδικτυακές αυτές εκπαιδεύσεις είναι αναγνωρισμένες από το υπουργείο Παιδείας, παρέχονται δωρεάν και μέχρι στιγμής έχουν βοηθήσει παράλληλα με την συμβουλευτική πλατφόρμα Live Without Bullying, χιλιάδες άτομα στη χώρα μας.

Πηγή: amna.gr