Μήπως το παιδί σας φοβάται να κοιμηθεί μόνο του στο δωμάτιο του με τα φώτα κλειστά; Πώς μπορείτε να διαχειριστείτε αυτό το φόβο του παιδιού σας;
Τα περισσότερα παιδιά αναπτύσσουν κατά καιρούς κάποιους φόβους, οι οποίοι περνούν μετά από κάποιο διάστημα. Ο φόβος θεωρείται φυσιολογική αντίδραση για τα νήπια και είναι μέρος της εξελικτικής τους ανάπτυξης. Όσο για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας, δυσκολεύονται να καταλάβουν την έννοια του πραγματικού κινδύνου και συχνά τον μπερδεύουν με την έντονη φαντασία τους, γεγονός που συμβάλλει στην εμφάνιση φόβων.
Σε μερικές περιπτώσεις, όμως, κάποιοι φόβοι γίνονται πιο έντονοι, με αποτέλεσμα να επηρεάζουν την καθημερινότητα και τη λειτουργικότητα των παιδιών.
Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και ο φόβος λόγω έκθεσης στο σκοτάδι ή αλλιώς νυχτοφοβία. Ένας φόβος που εμφανίζεται κυρίως στα παιδιά προσχολικής, νηπιακής και σχολικής ηλικίας, όταν πλέον αρχίσουν να αντιλαμβάνεται την αίσθηση του κινδύνου και ότι κάτι δυσάρεστο μπορεί να συμβεί. Ο φόβος για το σκοτάδι είναι συνήθως αποτέλεσμα της απώλειας ορατότητας, αλλά πολλές φορές προκαλείται από ακούσιες αναφορές της ίδιας της οικογένειας (π.χ. ο μπαμπούλας).
Τα συμπτώματα της νυχτοφοβίας ποικίλουν από εφίδρωση, δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος, τρέμουλο, ζάλη, μέχρι πανικό, άγχος και αίσθημα ανικανότητας απέναντι στο φόβο.
Πώς διαχειριζόμαστε το φόβο του παιδιού για το σκοτάδι
- Σεβόμαστε το φόβο του, δεν το κοροϊδεύουμε, δεν το ειρωνευόμαστε. Αποφεύγουμε εκφράσεις όπως "ντροπή σου, είσαι μεγάλο παιδί", αλλά του λέμε "δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι, αλλά θα σε βοηθήσω να ξεπεράσεις το φόβο σου".
- Ζητάμε από το παιδί να μας περιγράψει τι ακριβώς φοβάται και τι νομίζει ότι υπάρχει στο δωμάτιο. Είναι σημαντικό να δίνει όνομα στο φόβο του.
- Εξηγούμε στο παιδί γιατί δεν πρέπει να φοβάται το σκοτάδι, με επιχειρήματα ανάλογα με το γνωσιακό του επίπεδο.
- Το διαβεβαιώνουμε ότι είμαστε εκεί και ότι του προσφέρουμε ασφάλεια και προστασία.
- Ανάβουμε το φως του δωματίου και σκύβουμε μαζί του κάτω από το κρεβάτι ή ανοίγουμε την ντουλάπα, για να του δείξουμε πως δεν υπάρχει τίποτα εκεί που θα πρέπει να φοβάται.
- Τοποθετούμε ένα φωτάκι νύχτας, ώστε το παιδί να βλέπει πως δεν υπάρχει κάποιος άλλος στο δωμάτιο. Πολλά παιδιά συνεχίζουν να θέλουν ένα φως ανοιχτό τη νύχτα, μέχρι και τα πρώτα σχολικά τους χρόνια.
- Λέμε στο παιδί πως επειδή είναι αδύνατο να μείνουμε δίπλα του όλο το βράδυ για να το προσέχετε, θα βάλουμε κάποιον άλλο, έναν φύλακα, π.χ. έναν μεγάλο αρκούδο.
- Αποφεύγουμε να ικανοποιούμε τις επιθυμίες του την ώρα του ύπνου, ώστε να μην συνδυάζει τον φόβο που έχει για το σκοτάδι σαν ένα τρόπο να του κάνουμε τα χατίρια.
