Ο αυτισμός είναι μια σοβαρή νευροαναπτυξιακή διαταραχή, που μεταξύ άλλων, συνοδεύεται από ασυνήθιστες διατροφικές συμπεριφορές και ιδιαιτερότητες.
Ο αυτισμός επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τις πληροφορίες. Η αιτιολογία θεωρείται πολυπαραγοντική, καθώς μερικές φορές μπορεί να εμπλέκονται και γενετικοί παράγοντες.
Οι διατροφικές ιδιαιτερότητες είναι χαρακτηριστικές για τα παιδιά με αυτισμό, καθώς παρουσιάζουν απουσία ευελιξίας και δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία. Για παράδειγμα, τα παιδιά με αυτισμό ενδέχεται να έχουν περιορισμένες προτιμήσεις ως προς το φαγητό, υπερευαισθησία στην υφή ή τη θερμοκρασία του, δυσκολία στη μάσηση και την κατάποση.
Συγκεκριμένα, τα παιδιά με αυτισμό ενδέχεται να:
- Καταναλώνουν τροφές που τους προσφέρονται μονό με ένα συγκεκριμένο τρόπο π.χ. όπως στο ίδιο πιάτο.
- Εμφανίζουν ιδιαίτερες προτιμήσεις για τροφές συγκεκριμένου χρώματος.
- Αρνούνται να καταναλώσουν μία τροφή που τους αρέσει, μόνο και μόνο επειδή άλλαξε η συσκευασία.
- Γίνουν εξαιρετικά αγχώδη όταν δοκιμάζουν νέες τροφές.
- Νιώθουν άγχος όταν τρώνε έξω, λόγω αυξημένου θορύβου, εντόνου φωτισμού ή οσμής άλλων τροφών
Η σωστή διατροφή είναι πολύτιμη για τα αυτιστικά παιδιά και φαίνεται να είναι μία από τις τεχνικές που έχουν παρουσιαστεί για την αντιμετώπιση του αυτισμού. Η σωστή διατροφή των αυτιστικών παιδιών έχει στόχο την:
- Ανακούφιση συμπτωμάτων από αλλεργίες και γαστρεντερικά προβλήματα.
- Αντιμετώπιση έλλειψης βιταμινών και μετάλλων.
- Παροχή απαραίτητων λιπαρών οξέων, αμινοξέων και άλλων θρεπτικών συστατικών, η ανισορροπία των οποίων ευθύνεται για νευρολογικές διαταραχές.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα αυτιστικό παιδί στον τομέα της διατροφής;
Οι διατροφικές διαταραχές απαιτούν υπομονή, αποδοχή, συμμετοχικότητα, πρόγραμμα και σταθερότητα. Για να βοηθήσουμε ένα αυτιστικό παιδί ακολουθούμε τα εξής:
- Καθιερώνουμε συγκεκριμένα ωράρια γευμάτων.
- Ενημερώνουμε το παιδί για το τι ακριβώς περιλαμβάνει το γεύμα.
- Βοηθάμε το παιδί να χαλαρώσει πριν το γεύμα, π.χ. κάνοντας μαζί του βαθιές αναπνοές ή φυσώντας σφυρίχτρες.
- Βρίσκουμε ευρηματικούς τρόπους ώστε να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον του παιδιού να δοκιμάσει διαφορετικά φαγητά.
- Καθόμαστε όλη η οικογένεια γύρω από το τραπέζι, μαζί και το παιδί, ακόμη κι αν αρχικά αυτό συμβεί μόνο για ένα λεπτό. Με έπαινο και μικρές ανταμοιβές, σταδιακά ο χρόνος στο τραπέζι θα αυξηθεί στα 20’.
- Καθησυχάζουμε το παιδί ότι δεν είναι απαραίτητο να φάει και ότι απλά υπάρχει το φαγητό μπροστά του.
Οι διατροφικές διαταραχές απαιτούν υπομονή, αποδοχή, συμμετοχικότητα, πρόγραμμα και σταθερότητα.
- Φροντίζουμε να χρησιμοποιούμε το ίδιο τραπέζι για όλα τα γεύματα, αλλά μόνο για αυτό το λόγο, καθώς και τις ίδιες καρέκλες, για να βοηθήσουμε το παιδί να καταλάβει πού κάθεται και τι έχει να περιμένει.
- Παρέχουμε υποστήριξη στο παιδί, καθώς σε πολλές περιπτώσεις τα αυτιστικά παιδιά έχουν κακή στάση σώματος ή και συνεχή κίνηση στο κάθισμα. Η κακή στάση σώματος οδηγεί σε δυσκολίες αναπνοής, μάσησης και κατάποσης.
- Ανοίγουμε τις συσκευασίες τροφίμων και τοποθετούμε το περιεχόμενο σε δοχεία, αναγράφοντας επάνω π.χ. μπισκότα, μακαρόνια, κ.λπ., ώστε να μην έχουμε πρόβλημα αν το παιδί τρώει μόνο μία συγκεκριμένη μάρκα μακαρονιών.
- Αντιμετωπίζουμε έγκαιρα ιατρικά προβλήματα που μπορεί να χειροτερεύσουν τα προβλήματα σίτισης, (π.χ. πονόδοντο, δυσκοιλιότητα, κλπ.).