Τι σχέση έχουν τα μυοσκελετικά προβλήματα με την εγκυμοσύνη; Πώς μπορούν να αποφευχθούν και τι ενέργειες μπορούν να κάνουν οι έγκυοι για να προστατευτούν;
Η εγκυμοσύνη είναι αναμφισβήτητα ίσως η πιο συναρπαστική φάση στη ζωή μιας γυναίκας. Αν και παρατηρούνται ποικίλες αλλαγές στο σώμα της εγκύου οι οποίες και ενδέχεται να προκαλέσουν διαφορετικής έντασης και διάρκειας πόνους, είναι ιδιαίτερη η διαχείριση που πρέπει να γίνει τόσο για το έμβρυο όσο και για την ίδια την μητέρα εξελικτικά μήνα με μήνα αλλά και μέρα με μέρα.
Είναι εξάλλου όλο και πιο σύνηθες – αποτέλεσμα των κοινωνικών αντικτύπων αλλά και των διαρκώς αυξανομένων επαγγελματικών απαιτήσεων – να αυξάνεται ο μέσος όρος ηλικίας των γυναικών που τεκνοποιούν. Η καθυστέρηση αυτή δεν εναρμονίζεται με την σωματική αλλαγή που έχει υποστεί το σώμα, τόσο λόγω ηλικίας όσο και λόγω καθιστικής ζωής που επιτάσσουν οι επαγγελματικοί ρυθμοί και οι υποχρεώσεις.
Προκύπτει λοιπόν ότι συναντάμε όλο και περισσότερο ανέτοιμες μυοσκελετικά μητέρες καθώς το επίπεδο της προσαρμοστικότητας των οστών, των συνδεσμικών ιστών αλλά κα των μυών μειώνεται αισθητά με την πάροδο των ετών.
Από τους πρώτους άλλωστε μήνες η αύξηση του βάρους και η χαλάρωση των συνδέσμων προκαλούν δυσλειτουργίες τόσο όσον αφορά την στάση του σώματος όσο και στην βάδιση και την λειτουργικότητα ακόμη και αν αφορά ένα απλό κάθισμα. Το τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης με την ανάπτυξη του εμβρύου και την αύξηση των ορμονών οι οποίες βοηθούν στην επιπλέον χαλάρωση των συνδέσμων και των αρθρώσεων, αλλά και την προφανή αλλαγή του κέντρου βάρους της σπονδυλικής στήλης της μητέρας λόγω συνεχόμενης αλλαγής βάρους του εμβρύου, εντείνονται οι μυοσκελετικές ενοχλήσεις και οι πόνοι.
Χαμηλή οσφυαλγία και ισχιαλγία είναι οι εντονότερες ενοχλήσεις ενώ όπως προαναφέραμε στο τελευταίο τρίμηνο με την αλλαγή της ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης (τείνει σε μια φυσιολογική οσφυϊκή λόρδωση) έχουμε ταυτόχρονα ενοχλήσεις στον αυχένα, στο θωρακικό τόξο (λόγω και αύξησης του όγκου των μαστών), στους ώμους και στην πλάτη.
Η απόκλιση επίσης των ηβικών οστών από την ηβική σύμφυση προκαλεί έντονο πόνο στην ευρύτερη περιοχή.
Η διόγκωση της μήτρας όσο πλησιάζουμε στην κορύφωσή της με την πάροδο των ημερών, ασκεί πίεση σε όλα τα νεύρα της οσφυϊκής περιοχής προκαλώντας μουδιάσματα στους μηρούς, αίσθημα καύσου κατά μήκος του ποδιού και στην λεκάνη. Τα οστά της λεκάνης συνδέονται μεταξύ τους με την ηβική σύμφυση μπροστά και με το ιερό οστό πίσω. Στα σημεία σύνδεσης υπάρχουν σύνδεσμοι, οι οποίοι χαλαρώνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εξαιτίας της επίδρασης της ρελαξίνης. Υπέρμετρη χαλάρωση αυτών των συνδέσμων προκαλεί πόνους που εμφανίζονται στο τέλος της κύησης και μετά τον τοκετό.
Είναι προφανές ότι σε όλες οι αρθρώσεις – αρχής γενομένης από αυτές του γόνατου- αλλά και στον αστράγαλο λόγω αύξησης του βάρους έχουμε ιδιαίτερη καταπόνηση.
Πώς μπορούμε να κάνουμε διαχείριση αυτών των ενοχλήσεων;
Εξατομικευμένα προγράμματα φυσικοθεραπείας είναι η σωστή απάντηση. Εξατομικευμένες τεχνικές για την σωστότερη και συχνότερη βάδιση, ενίσχυση της μυϊκής αντοχής στην περιοχή των γοφών, ενδυνάμωση των τετρακέφαλων, ασκήσεις ενδυνάμωσης του πυελικού εδάφους και υποδείξεις για διαχείριση σωστής στάσης της σπονδυλικής στήλης είναι επίσης μέρος των σύγχρονων μεθόδων αντιμετώπισης αυτών των παροδικών αλλά επώδυνων ενοχλήσεων. Ιδανικά αποφεύγεται η ορθοστασία και τα καθίσματα δεν πρέπει να είναι βαθιά. Υποβοήθηση με μαξιλάρι συστήνεται.
Η βοήθεια από εξειδικευμένο ορθοπεδικό προτείνεται άμεσα σε συνεργασία με τον θεράποντα γυναικολόγο αλλά και διατροφολόγο εάν οι μυοσκελετικοί πόνοι δεν είναι πλέον διαχειρίσιμοι.
