Η σωστή, υγιής ανάπτυξη του παιδιού είναι ένα θέμα που απασχολεί κάθε γονιό. Ο παιδίατρος είναι εκείνος που έχει τον πρώτο λόγο, ωστόσο οι καμπύλες ανάπτυξης μας βοηθούν να παρακολουθήσουμε αν το παιδί αναπτύσσεται σε υγιές πλαίσιο και φυσιολογικό ρυθμό.
Οι καμπύλες ανάπτυξης παρέχουν μια γενικότερη εικόνα για την ανάπτυξη του παιδιού και αφορούν στην αύξηση των ακόλουθων παραμέτρων: το βάρος σώματος, το μήκος (κάτω των 2 ετών) ή το ύψος (άνω των 2 ετών) και το δείκτη μάζας σώματος.
Στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, το ύψος και το βάρος αυξάνονται διαρκώς, είναι, όμως σημαντικό να γίνεται έλεγχος για ενδεχόμενη στασιμότητα βάρους ή παχυσαρκία του παιδιού, ώστε ο παιδίατρος να διαγνώσει τυχόν προβλήματα στην ανάπτυξη του παιδιού και να επέμβει άμεσα.
Πώς χρησιμοποιούμε τις καμπύλες ανάπτυξης
1. Εντοπίστε την ηλικία του παιδιού στον οριζόντιο άξονα. Σχεδιάστε μία κάθετη γραμμή ως προς τον άξονα της ηλικίας, που θα ξεκινά από την ηλικία του.
2. Στον κάθετο άξονα εντοπίστε το βάρος / ύψος / Δ.Μ.Σ του παιδιού ανά καμπύλη. Σχεδιάστε μία κάθετη γραμμή ως προς τον άξονα του βάρους / ύψους / Δ.Μ.Σ, που θα ξεκινά από το βάρος / ύψος / Δ.Μ.Σ του παιδιού.
3. Το σημείο που τέμνονται αυτές οι δύο γραμμές είναι η εκατοστιαία θέση του παιδιού ως προς το βάρος / ύψος / Δ.Μ.Σ του.
Στο βιβλιάριο υγείας του παιδιού, κάθε γραμμή στις καμπύλες ανάπτυξης αντιπροσωπεύει μία εκατοστιαία θέση. Για να κατανοήσουμε καλύτερα την ερμηνεία των εκατοστιαίων θέσεων, αναφέρουμε ενδεικτικά ότι όταν π.χ. ένα αγόρι βρίσκεται στην 35η εκατοστιαία θέση ύψους, σημαίνει ότι το 35% των αγοριών της ηλικίας του παγκοσμίως έχει χαμηλότερο ύψος από αυτό και το 65% μεγαλύτερο ύψος.
Η αξιολόγηση των καμπύλων ανάπτυξης είναι μια σύνθετη διαδικασία, που πρέπει να συνυπολογίζεται με άλλους παράγοντες όπως π.χ. η κληρονομικότητα. Εκείνο που θα πρέπει να μας προβληματίσει είναι οι ακραίες τιμές ή όταν σε βάθος χρόνου ένα παιδί «χάνει καμπύλες», αν δηλαδή στην ηλικία των 5 ετών είναι π.χ. στην 75η καμπύλη ύψους και ένα χρόνο μετά είναι στην 45η.
Οι καμπύλες ανάπτυξης μας βοηθούν να παρακολουθήσουμε αν το παιδί αναπτύσσεται σε υγιές πλαίσιο και φυσιολογικό ρυθμό.
Ακραίες τιμές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν οι ακόλουθες:
Ύψος
Κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση, οι οποίες υποδεικνύουν μη ικανοποιητική ή καθυστέρηση της ανάπτυξης του παιδιού. Ένα παιδί κάτω από την 5η εκατοστιαία θέση θεωρείται πολύ χαμηλού ύψους, ενώ ένα παιδί πάνω από την 90η, πολύ ψηλό. Το μεγάλο ύψος σπάνια θεωρείται πρόβλημα, εκτός αν είναι υπερβολικό και υποκρύπτει ενδοκρινολογικές ανωμαλίες.
Βάρος
Ένα παιδί που βρίσκεται κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση θεωρείται πολύ αδύνατο, ενώ πάνω από την 90η- 95η εκατοστιαία θέση, θεωρείται υπέρβαρο. Το βάρος, ωστόσο, αξιολογείται πάντα σε συνάρτηση με το ύψος. Έτσι, αν ένα παιδί είναι στην 90η εκατοστιαία θέση ύψους και στην 90η εκατοστιαία θέση βάρους, θεωρείται φυσιολογικό.
Δείκτης Μάζας Σώματος
Τιμές κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση υποδηλώνουν ότι το παιδί είναι λιποβαρές, τιμές πάνω από την 90η, ότι είναι υπέρβαρο παιδί, ενώ πάνω από την 95η υποδεικνύουν παχυσαρκία.
