Οι οξύουροι είναι μικρά, λευκά σκουληκάκια (έλμινθες) που βρίσκονται στο έντερο. Τα θηλυκά σκουλήκια είναι μεγαλύτερα και έχουν μήκος 8-13 mm, ενώ τα αρσενικά έχουν μήκος 2-5 mm. Προκαλούν την ασθένεια οξυουρίαση, δημιουργώντας σπάνια σοβαρά προβλήματα. Όμως, η παρουσία τους είναι συνήθως δυσάρεστη για τα παιδιά και την οικογένεια, κυρίως λόγω της όψης τους, αλλά και του έντονου περιπρωκτικού κνησμού που προκαλούν.
Τα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο μπορεί να μολυνθούν, συχνότερα όμως συναντάται σε υγρά και θερμά κλίματα. Συχνότερα μολύνονται τα παιδιά της ηλικίας 5-9 ετών, ενώ οι ενήλικες είναι περισσότερο ανθεκτικοί στη μόλυνση.
Πώς μεταδίδονται οι οξύουροι;
Η μόλυνση προέρχεται από χώμα ή σκόνη που περιέχει σκουλήκια ή αυγά και η μετάδοσή τους γίνεται συνήθως με τα μολυσμένα χέρια του παιδιού.
Στα άτομα που έχουν μολυνθεί το θηλυκό σκουλήκι μεταναστεύει στο δέρμα του πρωκτού και αφήνει τα αυγά του. Λόγω της τοπικής φαγούρας που προκαλείται, το παιδί ξύνεται με επακόλουθο να μολύνονται τα δάχτυλα των χεριών του και με τον τρόπο αυτό να μεταφέρονται τα αυγά στις επιφάνειες που θα ακουμπήσει.
Τα αυγά συγκεντρώνονται στο λεπτό έντερο γίνονται σκώληκες και μεταναστεύουν στο παχύ έντερο. Πριν το τέλος της ζωής τους τα θηλυκά σκουλήκια βγαίνουν στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό και αφήνουν τα αυγά τους ώστε να συνεχιστεί ο κύκλος της ζωής τους.
- Ζουν στο παχύ έντερο των ανθρώπων που έχουν προσβληθεί και κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταναστεύουν έξω από το έντερο και βγαίνουν στην περιπρωκτική περιοχή όπου γεννούν χιλιάδες αυγά.
- Προκαλούν στο παιδί ενοχλητικό κνησμό κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Η μόλυνση γίνεται με δάκτυλα, εσώρουχα, σεντόνια, παιχνίδια και με τον αέρα.
- Τα αυγά μπορεί να ζήσουν μέχρι και 2 βδομάδες μακριά από το ανθρώπινο σώμα.
Ποιά συμπτώματα προκαλούν οι οξύουροι;
Τα περισσότερα παιδιά είναι ασυμπτωματικά.
Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανισθούν είναι:
- Κνησμός, ιδιαίτερα το βράδυ προκαλώντας διαταραχές στον ύπνο του παιδιού.
- Δερματίτιδα (λόγω του έντονου κνησμού), ακόμη και μικροβιακή επιμόλυνση δευτερογενώς στην περιπρωκτική περιοχή. Στα κορίτσια, μπορεί να προκληθεί αιδιοκολπίτιδα.
- Κοιλιακό άλγος, αποτελεί πιο σπάνιο εύρημα, που δεν μπορεί συνήθως να προσδιορισθεί η εντόπισή του από ένα μικρότερο παιδί.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται με το μάτι!
- Συνήθως οι γονείς βλέπουν τους σκώληκες στην περιπρωκτική περιοχή ή στα κόπρανα του παιδιού.
- Μπορεί να γίνει αναζήτηση των αυγών σε κολλητικές ταινίες, οι οποίες τοποθετούνται γύρω από τον πρώκτο το βράδυ και εξετάζονται με το μικροσκόπιο στο εργαστήριο.
- Η παρασιτολογική εξέταση κοπράνων δεν βοηθά στη διάγνωση.
Ποια είναι η θεραπεία για τους οξύουρους;
- Η θεραπεία είναι φαρμακευτική (σιρόπι μεβενδαζόλης ή αλβενδαζόλης).
- Το φάρμακο χορηγείται σε μία δόση και επαναλαμβάνεται σε 15 ημέρες (μία ακόμη δόση του φαρμάκου). Η δεύτερη δόση σε 15 μέρες δίνεται για να σκοτώσει τους νέους σκώληκες που θα αναπτυχθούν από τα αυγά.
- Θεραπεία λαμβάνουν όλα τα μέλη της οικογένειας, έστω και εάν δεν έχουν συμπτώματα.
- Για τη θεραπεία παιδιών κάτω των 2 ετών θα πρέπει να γίνεται συζήτηση με τον παιδίατρο.
- Είναι απαραίτητη η σχολαστική υγιεινή και το πλύσιμο των ρούχων και των σεντονιών του παιδιού σε υψηλή θερμοκρασία.
Tips:
- Κόβετε συχνά τα νύχια του παιδιού και πλένετε τα χέρια με σαπούνι ειδικά μετά τη χρήση της τουαλέτας.
- Τα παιδιά που έχουν οξύουρους μπορούν να πάνε στο σχολείο, εφαρμόζοντας όλους τους κανόνες υγιεινής.
