Ακολουθώντας μια υγιή, ισορροπημένη διατροφή στην εγκυμοσύνη, θα βοηθήσει ώστε το μωρό σας να πάρει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται και να αναπτυχθεί σωστά, χωρίς εσείς να πάρετε κιλά πέρα από το ενδεδειγμένο. Η αύξηση του σωματικού βάρους αυτή την περίοδο είναι αναπόφευκτη, αλλά από τη διατροφή της εγκύου εξαρτάται η υγιής ανάπτυξη του μωρού. Εκείνο που πρέπει να γνωρίζει κάθε έγκυος είναι τα όρια που δεν πρέπει να ξεπεράσει, καθώς η υπερβολική αύξηση κιλών μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στην ίδια, στο έμβρυο και στη διαδικασία του τοκετού, ενώ επίσης, κάνει πιο δύσκολη την επαναφορά μετά τον τοκετό. Μεγαλύτερη αύξηση βάρους από την ενδεικνυόμενη έχει ως αποτέλεσμα μεγάλο έμβρυο με πιθανή δυσκολία στην έκβαση του τοκετού, αλλά και επίδραση στο σωματότυπό του (παιδική παχυσαρκία).
Η μέλλουσα νέα μαμά πρέπει να γνωρίζει:
- Η αύξηση του όγκου του αίματος έχει αποτέλεσμα αύξηση της αρτηριακής πίεσης της εγκύου
- Η κατακράτηση υγρών έχει αποτέλεσμα εμφάνιση οιδημάτων και επιβάρυνση της καρδιακής λειτουργίας.
- Τα επιπλέον κιλά σχετίζονται με την εμφάνιση διαβήτη κύησης.
- Η μεγάλη εναπόθεση λίπους απομακρύνεται δύσκολα μετά τον τοκετό.
Για μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή και για τον απαραίτητο έλεγχο κιλών στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορείτε να συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο σας ή έναν διατροφολόγο, ώστε να λαμβάνετε τις απαραίτητες βιταμίνες για εσάς και το μωρό σας, χωρίς να ξεφύγετε από το επιτρεπτό βάρος.
Πόσο κιλά μπορώ να πάρω στην εγκυμοσύνη;
Τα κιλά που θεωρούνται "φυσιολογικά" ποικίλουν ανάλογα με το βάρος κάθε γυναίκας πριν την εγκυμοσύνη, την κατάσταση της υγείας της και τις ανάγκες του μωρού. Ο μόνος κατάλληλος για να το προσδιορίσει είναι ο γυναικολόγος σας. Σύμφωνα με μια γενική εκτίμηση, η αύξηση πρέπει να είναι κατά μέσο όρο 0,5-1 κιλό το μήνα στα δύο πρώτα τρίμηνα και περίπου 1,5-2 κιλά το μήνα στο τρίτο τρίμηνο, δηλαδή κατά μέσο όρο ως και 12 κιλά. Είναι πολύ σημαντικό για την υγεία σας είναι να ελέγχετε τακτικά τα κιλά σας, δηλαδή κάθε 1-2 εβδομάδες, ειδικά στο τρίτο τρίμηνο. Η απότομη αύξηση βάρους που συνοδεύεται από πρήξιμο των άκρων ή/και έντονους πονοκεφάλους πρέπει να αναφέρεται άμεσα στο γιατρό, γιατί μπορεί να είναι σύμπτωμα προεκλαμψίας, δηλαδή αύξησης της αρτηριακής πίεσης σε συνδυασμό με πρωτεϊνουρία ή οίδημα, που συμβαίνει μετά την 20η εβδομάδα της κύησης.
Πώς κατανέμονται τα κιλά της εγκυμοσύνης:
- μωρό 3-4 κιλά
- αύξηση στήθους 0,5-1 κιλό
- αύξηση βάρους μήτρας 1 κιλό
- πλακούντας 0,6-1 κιλό
- αμνιακό υγρό 1 κιλό
- κατακράτηση υγρών 1-1,5 κιλό
- αύξηση όγκου αίματος 1,5-2 κιλά
- αύξηση λίπους 3-4 κιλά
Διατροφή για εγκύους ανά τρίμηνο
Ένα σωστό πρόγραμμα διατροφής έχει ουσιαστικά τρεις στόχους: να καλύψει τις ανάγκες της εγκύου και του μωρού σε θρεπτικά συστατικά, να προετοιμάσει το σώμα της μητέρας ώστε να ανταποκριθεί με τον καλύτερο τρόπο στη διαδικασία του τοκετού και να προετοιμάσει τον οργανισμό για το θηλασμό. Για τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου, το καθημερινό διαιτολόγιό σας πρέπει να περιλαμβάνει τα πάντα σε ισορροπημένες δόσεις.
Τους πρώτους έξι μήνες η ανάπτυξη του εμβρύου δεν είναι πολύ μεγάλη, ενώ το τελευταίο τρίμηνο το έμβρυο αναπτύσσεται σε βάρος μέχρι τη στιγμή που θα γεννηθεί. Επίσης, το πρώτο εξάμηνο αρκετές φορές παρουσιάζονται αδιαθεσίες και εμετοί, που περιορίζουν τη διάθεση της εγκύου για φαγητό, σε αντίθεση με το τελευταίο τρίμηνο που η κατάσταση έχει σταθεροποιηθεί και η μητέρα έχει περισσότερη όρεξη. Γι’ αυτό και το μεγαλύτερο μέρος του βάρους προσλαμβάνεται τους τελευταίους μήνες.
Στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης οι ενεργειακές ανάγκες δεν αυξάνονται ιδιαίτερα, γι’ αυτό η καθημερινή πρόσληψη θερμίδων καλό είναι να μην υπερβαίνει τις 1.800-2.000 θερμίδες, όσες δηλαδή πρέπει να καταναλώνει μια γυναίκα ακόμα και αν δεν είναι έγκυος. Στο δεύτερο τρίμηνο, οι θερμίδες αυξάνονται κατά περίπου 350 την ημέρα και στο τρίτο τρίμηνο κατά 450. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι τους τελευταίους μήνες μπορείτε να τρώτε χωρίς μέτρο. Οι διατροφολόγοι συνιστούν να καλύπτονται οι αυξανόμενες θερμίδες με τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας και σχετικά χαμηλά σε θερμίδες, όπως γάλα, γιαούρτι, λαχανικά και φρούτα.
Εφαρμόστε τα συχνά και μικρά γεύματα, δηλαδή τρία κυρίως γεύματα, δεκατιανό και απογευματινό. Αποφύγετε το αλάτι, ειδικά στο τελευταίο τρίμηνο, καθώς προκαλεί κατακράτηση υγρών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση οιδημάτων. Φροντίστε να πίνετε τουλάχιστον οκτώ με δέκα ποτήρια νερού την ημέρα. Αντιμετωπίστε τις κρίσεις βουλιμίας με φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, καθώς η ζάχαρη των γλυκών οδηγεί σε άμεση έκκριση ινσουλίνης, που μόλις χωνευτεί προκαλεί και πάλι αίσθημα πείνας. Τέλος, αποφύγετε το αλκοόλ, πίνετε μόνο ένα φλιτζάνι καφέ την ημέρα, τρώτε το κρέας πολύ καλά μαγειρεμένο, ενώ τα λαχανικά και τα φρούτα πολύ καλά πλυμένα. Περιορίστε τα ακόρεστα λίπη, τη ζάχαρη και αυξήστε με μέτρο τις πρωτεΐνες, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και τους υδατάνθρακες, που χαρίζουν ενέργεια.
Tip
Έχει παρατηρηθεί ότι οι γυναίκες που θηλάζουν, χάνουν πιο εύκολα τα κιλά της εγκυμοσύνης (περίπου 2 κιλά το μήνα), αφού το γάλα και η διαδικασία παραγωγής του ανέρχεται στις 700 θερμίδες καθημερινά.
