Η παιδική ηλικία χαρακτηρίζεται ως μία περίοδος ήπιας σωματικής ανάπτυξης με παράλληλη ανάπτυξη του κοινωνικού, γνωσιακού και συναισθηματικού τομέα. Συνεπώς τα ερεθίσματα που λαμβάνουν τα παιδιά σε αυτή την ευάλωτη ψυχοκοινωνικά περίοδο της ζωής τους ασκούν σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση των συμπεριφορών τους. Μία από τις συμπεριφορές που τα παιδιά καλούνται - πολλές φορές υποσυνείδητα - να διαμορφώσουν σε αυτή την ηλικία είναι η διαμόρφωση της αντίληψης για την εικόνα του σώματός τους.
Είναι γεγονός ότι τα παιδιά σήμερα κατακλύζονται - κυρίως μέσω των social media - από ένα περιβάλλον προώθησης μίας τέλειας εικόνας όπου το αδύνατο σώμα επικρατεί ως πρότυπο ομορφιάς και κομψότητας, την ίδια στιγμή μάλιστα που επικρατεί ένα παχυσαρκογενές περιβάλλον γι’ αυτά π.χ. διαφήμιση σνακ πλούσιων σε λιπαρά και ζάχαρη, διάχυτη διαθεσιμότητα ανθυγιεινών τροφίμων σε περιβάλλον όπου επικρατεί ο παιδικός πληθυσμός κ.α.
Η αλήθεια είναι ότι οι αισθήσεις λειτουργούν σαν πόλοι έλξεις για τα παιδιά, ιδιαίτερη αίσθηση μάλιστα προκαλεί η δύναμη της εικόνας στη παιδική μνήμη. Βλέποντας αυτές τις τέλειες εικόνες σώματος μέσα από τα social media ξανά και ξανά – δεδομένου ότι είναι σχεδόν ακατόρθωτο να κρατήσουμε τα παιδιά του σήμερα μακριά από αυτά τα τόσο διαδεδομένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης - μπορεί να οδηγηθούν στη πεποίθηση ότι τα δικά τους σώματα δεν είναι αποδεκτά, διαμορφώνοντας λανθασμένη αντίληψη για την εικόνα του σώματός τους.
Δυστυχώς, τέτοια αρνητικά συναισθήματα συνήθως καλλιεργούν στα παιδιά το φόβο και την ενοχή για την εικόνα σώματός τους ενώ τα οδηγούν στην ανάπτυξη χαμηλής αυτοεκτίμησης με αποτέλεσμα να εκδηλώνουν τις σωματικές τους ανησυχίες καταφεύγοντας τις περισσότερες φορές σε ακραίες πρακτικές ελέγχου βάρους π.χ. κορίτσια στην εφηβεία που ακολουθούν ειδικές δίαιτες αδυνατίσματος ή αγόρια στην εφηβεία που λαμβάνουν σκευάσματα απώλειας βάρους ή υπεραύξησης της μυϊκής μάζας, θέτοντας σε κίνδυνο είτε τη κατάσταση θρέψης τους είτε την υγεία τους είτε τη ψυχολογική τους κατάσταση π.χ. κατάθλιψη ή ακόμα και συνδυασμό αυτών π.χ. μέσα από την ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών όπως η νευρική ανορεξία, διαταραχές που εμφανίζουν δραματικά αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν το πώς αντιλαμβάνονται τα παιδιά την εικόνα του σώματός τους. Ο πιο δυναμικός παράγοντας ωστόσο στην ανάπτυξη θετικής εικόνας σώματος και αυτοεκτίμησης για τα παιδιά είναι τα γονικά πρότυπα. Το πώς οι γονείς αντιλαμβάνονται το σώμα τους, τι αισθήματα τρέφουν γι’ αυτό, πώς εκφράζονται όσον αφορά το σώμα τους… Ακόμη και ένας μορφασμός μπροστά στο καθρέφτη τη στιγμή που ο γονέας θα δοκιμάσει ένα αγαπημένο του ρούχο που μπορεί να τον απογοητεύσει, έχει τη δυναμική να διεισδύσει στη παιδική αντίληψη το μήνυμα ότι ένα σώμα πρέπει να είναι τέλειο για να είναι είτε αποδεκτό, είτε αρεστό ή ακόμη άξιο θαυμασμού, αγάπης και προσοχής. Αυτή η πεποίθηση είναι ικανή να οδηγήσει την ευαίσθητη παιδική ψυχοσύνθεση σε εμμονικές αντιλήψεις όπως το αίσθημα του ανικανοποίητου της εικόνας τους στο βωμό του οποίου ασυναίσθητα μπορεί να θυσιάσουν την υγεία τους, ο ορισμός του τέλειου σώματος μέσα από έναν αριθμό στην κλίμακα ή ένα μέγεθος σε μια ετικέτα, η εφαρμογή οποιασδήποτε τακτικής ελέγχου βάρους (πολλές φορές μη ασφαλούς!) προκειμένου να αποκτήσουν το τέλειο σώμα όπως λαθεμένα το αντιλαμβάνονται κ.α.
Για τους λόγους αυτούς, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να αντιληφθούν ότι διαθέτουν στα χέρια τους μία πολλή μεγάλη δύναμη επιρροής επάνω στα παιδιά. Αυτό σημαίνει ότι έχουν την ευκαιρία αλλά και την ευθύνη να θωρακίσουν τα παιδιά από κάθε αρνητική αντίληψη για την εικόνα σώματός τους. Τα παιδιά έχουν ανάγκη τόσο το να μιμηθούν το παράδειγμα αυτό-εκτίμησης, αυτό-σεβασμού και αυτό-αγάπης για την εικόνα σώματος που εκδηλώνουν οι γονείς τους όσο και να μάθουν να σέβονται και να αγκαλιάζουν τη διαφορετικότητα, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής πολυμορφίας.
Θυμηθείτε, κανείς δεν είναι τέλειος, αλλά όλοι είμαστε ικανοί να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας και αυτό είναι το μήνυμα που οφείλουμε να περάσουμε στα παιδιά για να τα φέρουμε ένα βήμα πιο κοντά στο να αναπτύξουν μια υγιή σχέση με την εικόνα του σώματός τους.
