Υπάρχει "τροφή για σκέψη" ή τροφή που ενισχύει τη σκέψη; Η σχέση διατροφής και εγκεφαλικής λειτουργίας αποτελεί ένα ευρύ πεδίο έρευνας. Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι κάποια θρεπτικά συστατικά, όπως τα λιπαρά -αμινοξέα, βιταμίνες, αλλά και όλων των ειδών οι υδατάνθρακες- επηρεάζουν έντονα τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Τα λιπαρά αποτελούν δομικά στοιχεία των νευρικών κυττάρων και η αναλογία κορεσμένου και ακόρεστου λίπους στη διατροφή μας μπορεί να επηρεάσει αρκετά τη λειτουργία τους. Παράλληλα, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που περιέχονται στα ψάρια, το λιναρόσπορο και τα καρύδια, ενισχύουν τη μνήμη, συμβάλλουν στην καλύτερη πνευματική λειτουργία και στην πρόληψη της κατάθλιψης.
Αυτό για το οποίο οι ειδικοί είναι βέβαιοι, είναι ότι το μυαλό μας χρειάζεται αρκετή ενέργεια, καθώς χρησιμοποιεί σχεδόν το 1/5 των θερμίδων του μεταβολισμού μας.
Τελικά ποια είναι τα τρόφιμα ή τα θρεπτικά συστατικά που μπορεί να επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου; Για να δοθεί απάντηση σε αυτό, πραγματοποιούνται αρκετές μελέτες που βασίζονται στη σύγκριση μεταξύ δύο ομάδων ανθρώπων: αυτών που καταναλώνουν ένα τρόφιμο σε συγκεκριμένες ποσότητες και αυτών που δεν το περιλαμβάνουν καθόλου στη διατροφή τους.
Αρκετές τέτοιες έρευνες έχουν εξετάσει τρόφιμα όπως τα σταφύλια, τα βατόμουρα, η σοκολάτα, το κακάο και το τσάι, τα οποία έχει βρεθεί ότι συμβάλλουν στην καλύτερη αιμάτωση του εγκεφάλου, στην ενίσχυση της μνήμης και της μάθησης. Το κοινό των τροφών αυτών, είναι ότι αποτελούν καλές πηγές φλαβονοειδών.
Τα φλαβονοειδή είναι ουσίες που περιλαμβάνονται στα φρούτα, τα λαχανικά, τη σόγια, τα δημητριακά, το τσάι και το κρασί. Αρχικά, θεωρήθηκε ότι έχουν ευεργετική δράση στον εγκέφαλο λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτικής τους δράσης. Ο οργανισμός μας, όμως, απορροφά μόνο μικρές ποσότητες φλαβονοειδών, κάτι που αναδεικνύει ότι πιθανότατα υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί δράσης αυτών των ουσιών στις γνωστικές λειτουργίες.
Αρχικά, αλληλεπιδρούν με σημαντικά βιοχημικά μονοπάτια που είναι υπεύθυνα για την μετάδοση νευρικών σημάτων στον εγκέφαλο. Παράλληλα, ενισχύουν την αιμάτωση του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα την αύξηση των αιμοφόρων αγγείων και την ενίσχυση των νευρώνων του ιππόκαμπου, δηλαδή της δομής του εγκεφάλου που αφορά στη μακροπρόθεσμη μνήμη και τη μάθηση.
Τέλος, η αντιοξειδωτική τους δράση μειώνει τον αριθμό των ελευθέρων ριζών και προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα από το οξειδωτικό στρες. Τροφές όπως τα μούρα, τα σταφύλια, το κακάο, η σοκολάτα και το τσάι, φαίνεται ότι συμβάλλουν στην πρόληψη ασθενειών όπως η νόσος Αλτσχάιμερ ή η άνοια, καθυστερούν τη γήρανση του μυαλού και μπορούν να βελτιώσουν αρκετά τη μνήμη και τις δεξιότητες σας.
