Τα περισσότερα παιδιά σήμερα χρησιμοποιούν συσκευές όπως η τηλεόραση, το tablet και το smartphone πριν μάθουν καν να οδηγούν ποδήλατο. Ο αριθμός των ηλεκτρονικών συσκευών και ψηφιακών εφαρμογών αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια. Η τεχνολογία έχει βελτιώσει τη ζωή μας με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, τα παιδιά μπορούν να παίξουν με εκπαιδευτικές εφαρμογές και παιχνίδια, και οι έφηβοι να κάνουν έρευνα στο διαδίκτυο. Οι ειδικοί, ωστόσο, επισημαίνουν ότι η υπερέκθεση στην οθόνη των συσκευών αυτών μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, καθώς επηρεάζει πολλούς τομείς υγείας και λειτουργίας, θέτοντας σε κίνδυνο την υγιή ανάπτυξη των παιδιών. Ως συνήθως, το κλειδί είναι να βρούμε την ισορροπία. Δεν υπάρχει ανάγκη για πλήρη απαγόρευση, με εξαίρεση τα μωρά, αλλά για σωστή χρήση.
Ποιους κινδύνους κρύβει η υπέρμετρη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών
Περισσότερος χρόνος με τις συσκευές, λιγότερη σωματική δραστηριότητα
Αν ένα παιδί παίζει όλη τη μέρα με το κινητό και τα παιχνίδια στον υπολογιστή ή το tablet, όχι μόνο δεν ασκείται όσο πρέπει για την οικοδόμηση των μυών του, αλλά δεν εξασκεί αρκετά και το μυαλό του. Σύμφωνα με τον Dr. John Ratey, από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, "η αερόβια δραστηριότητα μπορεί να μεταμορφώσει όχι μόνο το σώμα, αλλά και το μυαλό".
Έκθεση στην ακτινοβολία
Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία (EMF) που δημιουργούνται από αυτές τις συσκευές μπορούν να επηρεάσουν την υγεία, σωματικά και διανοητικά. Ενώ η έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία σε μικρές δόσεις και για σύντομες χρονικές περιόδους δεν φαίνεται να είναι ανησυχητική, όταν είναι συχνή και έντονη, ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα στη μνήμη, τη μάθηση, τη συμπεριφορά, την προσοχή και την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα παιδιά, καθώς ο εγκέφαλός τους αναπτύσσεται ταχύτατα και αλλάζει από τη γέννηση έως την εφηβεία. Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες μελέτες που να συνδέουν την έκθεση σε ακτινοβολία με τον καρκίνο, η Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου συστήνει τον περιορισμό χρήσης κινητού τηλεφώνου, ειδικά στα μικρά παιδιά.
Προβλήματα στον ύπνο
Όταν τα παιδιά χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές συσκευές λίγο πριν κοιμηθούν, είναι σίγουρο ότι το μπλε φως της οθόνης θα επηρεάσει τον ύπνο τους. Υπάρχουν πολλές μελέτες σχετικά, αναφέροντας ότι τα παιδιά που παίζουν με tablet ή τηλέφωνο λίγο πριν κοιμηθούν, χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ηρεμήσουν και επιπλέον δεν κοιμούνται τόσο καλά. Απομακρύνετε, λοιπόν, το παιδί από ηλεκτρονικές συσκευές τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο.
Προβλήματα στη μάθηση
Η αυξημένη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών συνδέεται με χαμηλότερη απόδοση στο σχολείο. Όσο περισσότερο χρόνο δαπανούν τα παιδιά στα ψηφιακά μέσα, τόσο λιγότερο χρόνο αφιερώνουν στη μελέτη. Αν το παιδί ασχολείται με το Facebook ή τσεκάρει τα μηνύματά του ταυτόχρονα με το διάβασμα, θα χρειαστεί, σύμφωνα με μελέτη, τέσσερις φορές περισσότερο χρόνο για να το ολοκληρώσει. Συμφωνείστε ότι η χρήση τους θα γίνει μετά το τέλος της μελέτης.
Ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων
Μερικοί υποστηρίζουν ότι τα βιντεοπαιχνίδια και η συμμετοχή σε δραστηριότητες στο διαδίκτυο συμβάλλουν στην ανάπτυξη διαφόρων γνωστικών δεξιοτήτων. Είναι αλήθεια ότι τα παιδιά μπορούν να επωφεληθούν από ορισμένα βιντεοπαιχνίδια, ως προς την οπτική αντίληψη και την ταχύτητα επεξεργασίας. Ωστόσο, άλλες γνωστικές ικανότητες υψηλότερου επιπέδου, όπως η κριτική σκέψη, τα αντανακλαστικά και η φαντασία, μπορεί να εξασθενίσουν ως αποτέλεσμα αυτών των τύπων βιντεοπαιχνιδιών. Επίσης, εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως η προσοχή, η εξάσκηση μνήμης και η ικανότητα αναστολής των παρορμήσεων, που αναπτύσσονται στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας, μπορεί να επηρεαστούν από την υπερβολική έκθεση σε ψηφιακά μέσα, ιδιαίτερα σε παιχνίδια με πολύ γρήγορο ρυθμό, που εστιάζουν περισσότερο στη φαντασία παρά στην πραγματικότητα. Ειδικά για τα μικρά παιδιά 2-3 ετών, σύμφωνα με έρευνα της Dr. Jenny Radesky, του Τμήματος Αναπτυξιακής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, η υπερβολική χρήση ηλεκτρονικών συσκευών επηρεάζει αρνητικά τη γνωστική τους ανάπτυξη. Σε αυτή την ηλικία πρέπει να αναπτύξουν κινητικές, οπτικές και χωρικές δεξιότητες, με τα αντίστοιχα παιχνίδια / δραστηριότητες. Τέλος, σε ένα κόσμο όπου τα πάντα τείνουν να πληκτρολογούνται, καλό να γνωρίζουν οι γονείς ότι η γραφή με το χέρι συμβάλει ώστε τα παιδιά να αναπτύξουν λεπτές κινητικές δεξιότητες, οι οποίες συμμετέχουν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Ψυχική υγεία
Πολλές μελέτες έχουν διερευνήσει τη σύνδεση μεταξύ χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών από παιδιά και ψυχικής υγείας. Τα αποτελέσματα είναι σαφή: όσο αυξάνεται η χρήση, τόσο αυξάνονται τα προβλήματα συμπεριφοράς και ψυχικής υγείας, όπως άγχος, ευερεθιστότητα, επιθετικότητα, διαταραχές της διάθεσης, κατάθλιψη, ακόμη και αυτοκτονικές τάσεις. Παιδιά που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές συσκευές για περισσότερες από δύο ώρες την ημέρα έχουν αυξημένο κίνδυνο για όλα τα παραπάνω, ενώ χαμηλότερος κίνδυνος παρατηρείται σε παιδιά που χρησιμοποιούν συσκευές για λιγότερο από μία ώρα ημερησίως. Βεβαιωθείτε ότι παρακολουθείτε τη χρήση που κάνει το παιδί και βάλτε όρια, δίνοντας παράλληλα οι ίδιοι το καλό παράδειγμα.
Προβλήματα όρασης
Συχνά τα παιδιά να παρουσιάζουν ξηρά και κόκκινα μάτια ή αυξημένη πίεση, γνωστό ως οπτικό σύνδρομο υπολογιστών, λόγω της πολύωρης έκθεσης στις οθόνες. Άλλα συνηθισμένα θέματα είναι κόπωση των ματιών, πρόβλημα στην εστίαση, ακόμη και διπλή όραση. Φροντίστε η ώρα μπροστά στην οθόνη να μην ξεπερνάει τα 30 λεπτά τη φορά.
