Ο σχολικός εκφοβισμός ή bullying είναι η επιθετική συμπεριφορά, σωματική ή/και ψυχολογική κακοποίηση, που προκαλείται λόγω μιας πραγματικής ή υποκειμενικής ανισορροπίας ισχύος και έχει ως αποδέκτες ασθενέστερα ή πιο ευάλωτα άτομα. Ο όρος έχει συνδεθεί κυρίως με τα παιδιά σχολικής ηλικίας. Μπορεί να συμβεί όχι μόνο στο χώρο του σχολείου, αλλά επίσης στην παιδική χαρά, τη γειτονιά, το σχολικό λεωφορείο, κλπ.
Τα παιδιά που εκφοβίζουν χρησιμοποιούν τη σωματική τους δύναμη, την πρόσβασή τους σε προσωπικές πληροφορίες ή τη δημοτικότητά τους, με σκοπό να ελέγξουν ή να βλάψουν τους άλλους. Οι περιπτώσεις εκφοβισμού (λεκτικός, σωματικός, ψυχολογικός, κοινωνικός, διαδικτυακός) είναι συνήθως επαναλαμβανόμενα περιστατικά. Ωστόσο, το φαινόμενο παρατηρείται σε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες, μπορεί ακόμη να υπάρχει μέσα στην οικογένεια, στο χώρο εργασίας, κλπ.
Πώς να αποτρέψετε το σχολικό εκφοβισμό
Οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί, αλλά και κάθε ενήλικας οφείλει να συμβάλει στην πρόληψη του εκφοβισμού. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προστατεύσεις ένα παιδί είναι να μεγαλώσει σε μια σχέση αγάπης και σεβασμού. Η χρήση εξουσίας ή δύναμης μπορεί να φέρει ανεπιθύμητα αποτελέσματα.
- Εξηγήστε στα παιδιά τι ακριβώς είναι ο εκφοβισμός. Τα παιδιά που γνωρίζουν αυτή τη συμπεριφορά μπορούν να την αναγνωρίσουν και να μιλήσουν πιο εύκολα για αυτό αν είναι θύματα ή μάρτυρες τέτοιου συμβάντος.
- Επικοινωνήστε με τα παιδιά. Ακούστε τι έχουν να σας πουν, γνωρίστε τους φίλους τους και συζητήστε τις ανησυχίες τους. Φροντίστε να μιλάτε καθημερινά μαζί τους για το πώς ήταν η μέρα τους και αν αντιμετώπισαν κάποιο πρόβλημα.
- Ενθαρρύνετέ τα να μιλήσουν σε έναν ενήλικα που εμπιστεύονται και να ζητήσουν βοήθεια αν είναι θύματα εκφοβισμού ή βλέπουν άλλους να δέχονται τέτοια συμπεριφορά. Διαβεβαιώστε το παιδί ότι δεν είναι μόνο του στην αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων που προκύπτουν.
- Μιλήστε για το πώς να αντιμετωπίσουν τα παιδιά που ασκούν εκφοβισμό. Συμβουλεύστε το παιδί να λέει "σταμάτα" με σιγουριά και αυτοπεποίθηση και να απομακρύνεται αν αυτή η ενέργεια δεν έχει αποτέλεσμα.
- Ενημερώστε τα παιδιά για το πώς μπορούν να είναι ασφαλή, π.χ. μένοντας κοντά σε ενήλικες ή ομάδες άλλων παιδιών.
- Ενθαρρύνετέ τα να ασχοληθούν με δραστηριότητες που μπορούν να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους, να δημιουργήσουν νέες φιλίες και να τα προστατεύσουν από άσχημες συμπεριφορές.
- Μάθετε στα παιδιά να αντιμετωπίζουν τους άλλους με καλοσύνη και σεβασμό και ταυτόχρονα να διεκδικούν και να υπερασπίζονται τον εαυτό τους.
Επιπλέον, για παιδιά ηλικίας 10-18 ετών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα εκφοβισμού ή γνωρίζουν τέτοιες περιπτώσεις, καθώς και για γονείς ή εκπαιδευτικούς που θέλουν να βοηθήσουν τα παιδιά, η μη κυβερνητική οργάνωση Κέντρο Μέριμνας Οικογένειας και Παιδιού (ΚΜΟΠ) δημιούργησε μία ηλεκτρονική πλατφόρμα, παρέχοντας υπηρεσίες συμβουλευτικής και πληροφόρησης ανώνυμα και δωρεάν.