Τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν στη χώρα μας την κυριότερη αιτία θανάτου των νέων, ιδίως στις μεγαλουπόλεις, ανάμεσά τους και μικρά παιδιά, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν σωθεί αν γνώριζαν από μικρά πώς να κυκλοφορούν στο δρόμο με ασφάλεια.
Η κυκλοφοριακή αγωγή είναι πάντα επίκαιρη, αλλά ειδικά τώρα το καλοκαίρι, που τα παιδιά περνούν περισσότερες ώρες έξω και κυκλοφορούν ακόμη περισσότερο, είναι χρήσιμο να θυμηθούμε ξανά ποιοι είναι οι βασικοί κανόνες και τι πρέπει να μάθουμε ως γονείς στα παιδιά μας.
Ως 6 ετών
Στην ηλικία αυτή τα παιδιά κυκλοφορούν με τη συνοδεία κάποιου ενήλικα, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να τρέξουν κάπου μόνα τους. Φυσικά, δεν έχουν ανεπτυγμένη την αίσθηση του κινδύνου, δεν μπορούν να υπολογίσουν σωστά την ταχύτητα των οχημάτων, την απαιτούμενη απόσταση φρεναρίσματος και αγνοούν κάθε κυκλοφοριακό κανόνα. Γι’ αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή χρειάζεται από εμάς είτε είμαστε πεζοί, είτε οδηγούμε. Για παράδειγμα, πίσω από μία μπάλα που πετάγεται στο δρόμο, στατιστικά, 9/10 φορές ακολουθεί ένα παιδί.
Τι πρέπει να κάνουμε;
- Όταν συνοδεύουμε παιδιά πρέπει πάντα να διασχίζουμε το δρόμο από τις διαβάσεις και με πράσινο φανάρι για τους πεζούς. Κάθε παιδί στην ηλικία αυτή θα πρέπει να μάθει ότι πρέπει να πατάμε στις γραμμές των διαβάσεων. Καλό είναι να μάθουμε το παιδί μας να μας οδηγεί αυτό στη διάβαση για να περάσουμε απέναντι.
- Εξηγούμε με απλές λέξεις και υπομονή πώς λειτουργούν οι σηματοδότες.
- Όταν κινούμαστε στο πεζοδρόμιο με το παιδί, πρέπει πάντα να το κρατάμε από την μέσα πλευρά του πεζοδρομίου, ώστε αν ξεφύγει να μπορέσουμε να αντιδράσουμε γρήγορα.
- Ποτέ δεν φωνάζουμε ένα παιδί που κινείται στο απέναντι πεζοδρόμιο, αφού η πρώτη του αντίδραση θα είναι να περάσει απέναντι χωρίς να κοιτάξει το δρόμο.
- Το ειδικό παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου είναι απαραίτητο σε αυτή την ηλικία. Όσο μικρή και αν είναι η απόσταση, δεν τοποθετούμε τα παιδιά στα μπροστινά καθίσματα, ούτε στην αγκαλιά κάποιου μεγάλου.
Από 6-12 ετών
Ακόμη και σε αυτή την ηλικία, τις περισσότερες φορές δεν λειτουργεί η λογική όταν τα παιδιά βρίσκονται στο δρόμο. Η ομαδικότητα σε πολλές περιπτώσεις αποφασίζει για την γενικότερη συμπεριφορά. Μιμούνται τους μεγάλους, γι’ αυτό οι μεγαλύτεροι που συνοδεύουν παιδιά πρέπει να είναι άψογοι στη συμπεριφορά τους και συνήθως θεωρούν ότι έχουν μάθει να κυκλοφορούν.
Τι πρέπει να κάνουμε;
- Μαθαίνουμε στο παιδί μας τον πιο σίγουρο και ασφαλή δρόμο από το σπίτι στο σχολείο και πίσω.
- Δίνουμε πρωτοβουλία στα παιδιά όταν κυκλοφορούμε μαζί στο δρόμο, π.χ. να αποφασίσουν από ποια διασταύρωση θα περάσουμε.
- Στο αυτοκίνητο χρησιμοποιούμε ακόμη τα πίσω καθίσματα και το δέσιμο με τη ζώνη ασφαλείας και δίνουμε το σωστό παράδειγμα φορώντας πάντα ζώνη, έστω και για μικρή απόσταση.
- Τώρα είναι η κατάλληλη ηλικία για να μάθουμε στο παιδί μας να κυκλοφορεί στο δρόμο με ποδήλατο, αρκεί πρώτα να του μάθουμε τις βασικές κυκλοφοριακές αρχές.
- Μαθαίνουμε στα παιδιά τα βασικά σήματα του Κ.Ο.Κ., τη σημασία των χρωμάτων και των σχημάτων τους. Επίσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τη σημασία τους.
Από 12-17 ετών
Κάθε συμβουλή χρειάζεται και τεκμηρίωση, αφού τα παιδιά σε αυτή την ηλικία αμφισβητούν σχεδόν τα πάντα. Πολλά παιδιά ζητούν να οδηγήσουν το οικογενειακό αυτοκίνητο και μερικές φορές μπορεί να το κάνουν κρυφά και κάποια αποκτούν την πρώτη τους μηχανή.
Τι πρέπει να κάνουμε;
- Με κάθε ευκαιρία συζητάμε με τα παιδιά μας θέματα κυκλοφορίας, π.χ. για κάποιο τροχαίο ατύχημα και τους δημιουργούμε το αίσθημα της ευθύνης και το σεβασμό απέναντι σε οδηγούς και πεζούς.
- Τους εξηγούμε ότι είναι πλέον πλήρη μέλη της κυκλοφοριακής κοινωνίας, δίχως ελαφρυντικά σε περιπτώσεις άστοχων ενεργειών.
- Δίνουμε στα παιδιά να καταλάβουν ότι η επίδειξη με ποδήλατο, μοτοσικλέτα ή αυτοκίνητο, είναι μια κλασική αντικοινωνική συμπεριφορά που συνήθως καταλήγει σε δυσάρεστα αποτελέσματα.
- Εξηγούμε στα παιδιά τα όρια ασφαλείας που ισχύουν για κάθε δρόμο και τη διαφορετική συμπεριφορά που μπορεί να έχει ένα αυτοκίνητο ανάλογα το οδόστρωμα.
- Τα παιδιά από τα 15 και πάνω, μπορούμε να τα βάζουμε στο κάθισμα του συνοδηγού αν το ύψος τους ξεπερνά το 1,5 μέτρο.
- Πρώτιστο μέλημά μας πρέπει να είναι η προστασία τους από τροχαία και άλλα ατυχήματα.
Η σημασία της κυκλοφοριακής αγωγής των πεζών
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», αντίθετα με τη διαδεδομένη αντίληψη ότι οι πεζοί δεν είναι άμοιροι ευθυνών στα ατυχήματα, και βάσει των στοιχείων της Τροχαίας, στο ένα τρίτο των ατυχημάτων στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής εμπλέκονται πεζοί. Ας θυμηθούμε, λοιπόν, τι ισχύει για τους πεζούς.
- Πολύ σημαντικό είναι να γνωρίζει ο πεζός πότε έχει προτεραιότητα και πότε όχι στις διαβάσεις των δρόμων. Προτιμάμε να διασχίζουμε τους δρόμους από διαβάσεις με φωτεινούς σηματοδότες, όπου υπάρχουν.
- Σε διαβάσεις πεζών χωρίς φωτεινό σηματοδότη (που επισημαίνονται με τις παράλληλες άσπρες παχιές γραμμές στο δρόμο), οι πεζοί έχουν κανονικά προτεραιότητα, αλλά η διάβαση σε αυτές απαιτεί μεγάλη προσοχή.
- Σε δρόμους χωρίς διαβάσεις πεζών ή φωτεινούς σηματοδότες, διασχίζουμε το δρόμο κάθετα και όχι διαγώνια, αφού έχουμε ελέγξει προηγουμένως προσεκτικά δεξιά και αριστερά αν διέρχονται οχήματα.
- Δεν διασχίζουμε κάθετα το δρόμο σε (τυφλές) στροφές που δεν παρέχουν ορατότητα σε εμάς και τα διερχόμενα οχήματα.
- Σε δρόμους διπλής κυκλοφορίας χωρίς νησίδα ή πεζοδρόμιο, περπατάμε αριστερά, ώστε να ελέγχουμε εμείς οι ίδιοι τα οχήματα που κινούνται προς το μέρος μας.
- Εξαιρετική προσοχή απαιτεί η κίνηση ανάμεσα σε σειρές σταματημένων οχημάτων κατά τη διάσχιση ενός δρόμου με πολλές λωρίδες, ιδίως αν πρόκειται να περάσουμε μπροστά από ένα ογκώδες όχημα (π.χ. από ένα λεωφορείο), το οποίο παρεμποδίζει την ορατότητα. Προτού προχωρήσουμε, ελέγχουμε με προσοχή ανάμεσα στις σειρές αν κινείται κάποιο δίτροχο, το οποίο μπορεί να μας χτυπήσει.
- Είναι σημαντικό να διευκολύνουμε την κίνηση των οχημάτων περπατώντας στο πεζοδρόμιο, όπου αυτό είναι διαθέσιμο.