Photo credits: freepik.com
Η εφηβεία ή ήβη, είναι η περίοδος κατά την οποία ένα παιδί αναπτύσσεται σωματικά και ψυχολογικά, στη διαδικασία προς την ωρίμανση και την ενηλικίωση. Τι γίνεται, όμως, όταν παρουσιάζεται καθυστερημένη εφηβεία; Ποια είναι τα αίτια, οι ενδείξεις και η θεραπεία που πρέπει να ακολουθήσουμε;
Στη διάρκεια της εφηβείας συμβαίνουν μια σειρά από αλλαγές στα παιδιά, λόγω της δράσης των ορμονών και συγκεκριμένα των οιστρογόνων και των ανδρογόνων. Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις που δεν εμφανίζονται τα σημάδια δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου μέχρι τα 13 στα κορίτσια και μέχρι τα 14 στα αγόρια. Τότε μιλάμε για καθυστερημένη εφηβεία.
Αίτια της καθυστερημένης εφηβείας
Η καθυστερημένη ήβη μπορεί να οφείλεται σε:
- κληρονομικούς παράγοντες
- σε χρωμοσωμικές ανωμαλίες
- γενετικές διαταραχές
- χρόνιες ασθένειες
- όγκους στον υποθάλαμο ή την υπόφυση που παράγουν τις γοναδοτροπίνες (LH, FSH), τις ρυθμιστικές ορμόνες για την ωρίμανση των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου
Ποια είναι τα συμπτώματα της καθυστερημένης εφηβείας
Κύρια ένδειξη ότι ένα παιδί μπορεί να έχει καθυστερημένη ήβη είναι η έλλειψη ανάπτυξης των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου. Αυτό σημαίνει για τα:
- Μη ανάπτυξη των μαστών στην ηλικία των 13 ετών
- Μεγαλύτερη των 5 ετών διαφορά από τη στιγμή που αρχίζει να αναπτύσσεται το στήθος μέχρι την πρώτη έμμηνο ρύση
- Έλλειψη έμμηνου ρύσης στην ηλικία των 15 ετών
- Μη αύξηση του μεγέθους των όρχεων στην ηλικία των 14 ετών
- Έλλειψη τρίχωσης εφηβαίου στην ηλικία των 15 ετών
- Διάστημα άνω των 5 ετών για την ολοκλήρωση της ανάπτυξης των γεννητικών οργάνων
Photo credits: freepik.com
Πώς γίνεται η διάγνωση της καθυστερημένης εφηβείας
Αρχικά γίνεται κλινική εξέταση και λήψη οικογενειακού ιστορικού. Η διάγνωση της καθυστερημένης ήβης μπορεί να περιλαμβάνει:
- Αιματολογικές εξετάσεις για τον έλεγχο χρωμοσωμικών ανωμαλιών
- Ορμονολογικό έλεγχο για μέτρηση γοναδοτροπινών (LH και FSH) οιστραδιόλης, τεστοστερόνης και θυρεοειδικών ορμονών
- Ακτινογραφία του αριστερού χεριού για την εκτίμηση της οστικής ηλικίας
- Υπέρηχους επινεφριδίων και γονάδων (ωοθηκών σε συνδυασμο με τη μήτρα και όρχεων)
- Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και υπόφυσης
Υπάρχει θεραπεία για την καθυστερημένη εφηβεία;
Η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού, την κατάσταση της υγείας του, το ιατρικό ιστορικό του και την αιτία της καθυστερημένης εφηβείας, ενώ καθορίζεται από τον ειδικό.
Πολλές φορές όταν αντιμετωπιστεί η αιτία, συνήθως δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία. Σε ορισμένες περιπτώσεις η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει τη χορήγηση ορμονών για να πυροδοτηθεί η εξέλιξη των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου ή χειρουργική επέμβαση για να διορθωθεί τυχόν ανατομικό πρόβλημα.
