Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί την έναρξη της νηστείας της Σαρακοστής, δηλαδή την αποχή από το κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά και την κατανάλωση τροφίμων όπως όσπρια, λαδερά, θαλασσινά, ζυμαρικά.
Η νηστεία είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για τον οργανισμό. Η μείωση του λίπους και ειδικά του κορεσμένου (που προέρχεται από τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα κρέατα), συμβάλλει στην αποτοξίνωση, ενώ ένα ακόμη διατροφικό πλεονέκτημα της νηστείας είναι η αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών.
Ωστόσο, πολλά από τα σαρακοστιανά εδέσματα έχουν υψηλή θερμιδική αξία και επομένως η κατανάλωσή τους πρέπει να γίνεται με μέτρο, ειδικά αν βρίσκεστε σε προσπάθεια απώλειας βάρους.
Ελιές: Έχουν μεγάλη διατροφική αξία, αφού είναι πλούσιες σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και στις αντιοξειδωτικές βιταμίνες Ε και Α. Ωστόσο, καλό είναι να καταναλώνονται με μέτρο, αφού 3 μεγάλες ή 5 μικρές ελιές αποδίδουν περίπου 45 θερμίδες και συχνά είναι πολύ αλατισμένες.
Θαλασσινά: Αποτελούν εξαιρετικές πηγής πρωτεϊνών και βιταμινών του συμπλέγματος Β, ασβεστίου, φωσφόρου, ιωδίου, ψευδάργυρου, σεληνίου και ω-3 λιπαρών οξέων. Μία μερίδα ψητού καλαμαριού αποδίδει περίπου 100 θερμίδες, ενώ τα 100γρ βρασμένο χταπόδι περίπου 190 θερμίδες. Βέβαια οι θερμίδες τριπλασιάζονται αν τα καταναλώσουμε τηγανιστά.
Λαγάνα: Παραδοσιακό τρόφιμο της σημερινής μέρας, η λαγάνα είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες, σε ασβέστιο, λόγω του σουσαμιού, σε λιγνάνες, αντιοξειδωτικές ουσίες που συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερίνης και τον καλύτερο έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Οι θερμίδες της μπορεί να φτάσουν τις 100 σε μια μεγάλη φέτα.
Όσπρια: Φασόλια, φακές, ρεβίθια αποτελούν εξαιρετικές τροφές και καλό είναι να καταναλώνονται συχνά, όχι μόνο κατά τη Σαρακοστή. Ιδανικά, θα πρέπει να συνδυάζονται με μια πηγή βιταμίνης C, αφού έτσι μεγιστοποιείται η απορρόφηση του σιδήρου. Επίσης, ο συνδυασμός με ρύζι προσθέτει πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας.
Ταραμάς: Είναι πλούσιος σε θρεπτικά συστατικά όπως κάλιο, ψευδάργυρος, φώσφορο, βιταμίνες Α και D, αλλά αποδίδει αρκετές θερμίδες (100γρ - 400 θερμίδες).
Χαλβάς: Καλή πηγή βιταμίνης Ε και του συμπλέγματος Β, μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, ασβεστίου, φωσφόρου και σιδήρου. Τα 100γρ. αποδίδουν περίπου 500 θερμίδες, οπότε η κατανάλωσή του θέλει μέτρο. Καλό είναι, επίσης, να αποφεύγουμε τον χαλβά με προσμίξεις άλλων συστατικών, όπως σοκολάτα και ξηροί καρποί, γιατί οι θερμίδες είναι ακόμη περισσότερες.
Πώς θα αποφύγετε τις έξτρα θερμίδες στο σαρακοστιανό τραπέζι
- Ξεκινάτε πάντα το γεύμα σας με τη σαλάτα, καθώς οι φυτικές ίνες των λαχανικών θα σας κάνουν να χορτάσετε πιο γρήγορα.
- Προτιμήστε τα θαλασσινά ψητά ή αχνιστά.
- Περιορίστε την κατανάλωση χαλβά σε ένα-δύο κομμάτια στο μέγεθος σπιρτόκουτου.
- Καταναλώστε τη λαγάνα με σύνεση και προτιμήστε τις ολικής αλέσεως ή πολύσπορες.
- Στα μαγειρευτά (π.χ. σπανάκι με σουπιές, χταπόδι με ζυμαρικά, κ.α.), προσέξτε την ποσότητα λαδιού που θα προσθέσετε.
- Στον ταραμά, μην υπερβείτε τις 1-2 κουταλιές σούπας.
- Το κρασί ή το ούζο που συνοδεύουν το σαρακοστιανό τραπέζι καλό είναι να μη ξεπερνούν τα 1-2 ποτήρια.
Tip
Την περίοδο της νηστείας, καταναλώστε τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο. π.χ. μπρόκολο, κουνουπίδι, ταχίνι, ξηρούς καρπούς, ώστε να αναπληρώσετε τη μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου λόγω μη κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων.