Μετά από 9 μήνες εγκυμοσύνης, έχετε το μικρό σας αγγελούδι στην αγκαλιά σας και πλέον έρχεστε αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα. Οι πρώτες μέρες με το μωρό στο σπίτι αποτελούν σίγουρα μία περίοδο προσαρμογής για όλη την οικογένεια.
Το μικρό αυτό πλάσμα που ήρθε στη ζωή σας αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς, καθώς παρατηρείτε καθημερινά τις αλλαγές που συμβαίνουν, ενώ παράλληλα μαθαίνετε σιγά σιγά να αποκωδικοποιείτε τη συμπεριφορά του.
Κοιτάζοντας το μωρό σας βλέπετε ότι τις πρώτες μέρες το σώμα του είναι κουλουριασμένο, όπως και στη μήτρα. Θα χρειαστούν κάποιες εβδομάδες για να ξεδιπλωθεί από την εμβρυϊκή στάση την οποία προτιμά στην αρχή.
Οι χούφτες του είναι σφιχτά κλεισμένες και οι πατούσες του στραμμένες προς τα μέσα. Όταν είναι μπρούμυτα έχει τα ποδαράκια του μαζεμένα κάτω από την κοιλιά του και το κεφάλι στραμμένο στα πλάγια. Μπορεί μάλιστα, συνήθως με λίγο κόπο, να γυρίζει το κεφάλι του από την μια μεριά στην άλλη. Ξαπλωμένο σε πλάγια θέση έχει λυγισμένα τα χέρια και τα πόδια του προς τον κορμό του.
Χασμουριέται, φτερνίζεται, έχει λόξυγκα, γουργουρίζει, κάνει θορύβους, κλαίει και γελάει. Μπορεί να ακούει. Αναγνωρίζει τη φωνή της μητέρας του, πιθανόν και του πατέρα του, ενώ επίσης ηρεμεί με την απαλή μουσική. Μυρίζει και γεύεται, γι’ αυτό και ξεχωρίζει το μητρικό γάλα από οτιδήποτε άλλο.
Μπορεί να δει σε απόσταση περίπου 30 εκατοστών και κυρίως σε γκρι αποχρώσεις. Επίσης, το βρέφος εστιάζει στις λεπτομέρειες μιας εικόνας και όχι στο σύνολό της. Βλέπει το πρόσωπό σας όταν το κρατάτε στην αγκαλιά σας ή το ταΐζετε. Ξεχωρίζει το φως από το σκοτάδι κι έτσι, σιγά σιγά ρυθμίζεται το βιολογικό του ρολόι, ώστε να μένει ξύπνιο την ημέρα και να κοιμάται την νύχτα.
Έχει ανεπτυγμένη την αίσθηση της αφής, αφού ένα απλό χάδι το ηρεμεί και ένα οξύ άγγιγμα το κάνει να αναπηδά. Το δέρμα του είναι η πρώτη γραμμή διάκρισης, το όριο ανάμεσα στο μέσα και στο έξω.
Από τις πρώτες ώρες της ζωής του, κάθε μωρό εκφράζει τον χαρακτήρα του. Υπάρχουν μωρά ήσυχα, νευρικά, δραστήρια, ευαίσθητα, περίεργα. Στη δεκαετία του ’60 o Αμερικανός παιδίατρος Μπέρι Μπράζελτον, μετά από σχετική μελέτη, χώρισε τα μωρά σε τρεις κατηγορίες:
- Τα «εύκολα» μωρά, που τρώνε και κοιμούνται σε σταθερά διαστήματα, προσαρμόζονται στις αλλαγές, ενδιαφέρονται για καινούρια αντικείμενα και πρόσωπα. Τα εύκολα μωρά ήταν το 40% περίπου από τα μωρά που μελέτησε.
- Τα «δύσκολα» μωρά, που έχουν ακανόνιστο ρυθμό, κλαίνε εύκολα, αντιδρούν έντονα σε κάθε αλλαγή και δεν τους αρέσουν οι νέες καταστάσεις. Αυτά ήταν το 10% των μωρών που μελέτησε.
- Τα «ενδιάμεσα» μωρά δεν είναι πολύ δραστήρια, αντιδρούν με μετριοπάθεια προσαρμόζονται αλλά αργά στις νέες συνθήκες.
Μέχρι το τέλος του πρώτου μήνα
Κοιμάται πολύ, τρώει και κλαίει. Έτσι συνήθως περιγράφουν οι γονείς την καθημερινότητα των μωρών τους. Κλαίνε για να φάνε, διαμαρτύρονται όταν δεν είναι καθαρά, φωνάζουν γιατί θέλουν αγκαλιά, επικοινωνούν, προσπαθούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον σας.
Η κίνηση του μωρού τις πρώτες μια–δυο εβδομάδες είναι καθαρά αντανακλαστική. Μέχρι το τέλος του πρώτου μήνα, το νευρικό σύστημα του νεογνού έχει ωριμάσει τόσο ώστε να μπορεί να ελέγχει τις κινήσεις του σημαντικά.
Το τρεμούλιασμα στο σαγόνι και τα χεράκια του έχει υποχωρήσει πολύ και το ξάφνιασμα σε κάθε θόρυβο ή αλλαγή θέσης γίνεται σπανιότερα. Σιγά σιγά το μωρό είναι πιο ήσυχο με αρμονικότερες κινήσεις στα άκρα του. Αρχίζει να ελέγχει κάπως καλύτερα το κεφάλι του. Έτσι, όταν είναι μπρούμυτα, είναι σε θέση να ανασηκώνει το κεφάλι και να το γυρίζει δεξιά–αριστερά με μεγαλύτερη ευκολία. Μάλιστα μπορεί να το κρατάει υψωμένο στην μέση γραμμή για λίγο.
Τα χέρια του είναι σφιγμένα στο μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας και οι κινήσεις των δακτύλων του είναι περιορισμένες. Μπορεί όμως να λυγίζει τους βραχίονες και να τους φέρνει στο στόμα του.
Η όρασή του εξελίσσεται μέχρι το τέλος του πρώτου μήνα. Μπορεί να εστιάζει το βλέμμα του καλύτερα. Του αρέσει να κρατάει περισσότερο ανοιχτά τα μάτια του και να βλέπει από κοντινή απόσταση. Επεξεργάζεται όλο και πιο πολύ αυτά που βλέπει. Μπορεί να εστιάζει στιγμιαία και σε αντικείμενα που βρίσκονται σε απόσταση 90 εκατοστών.
Τα πρόσωπα και τα χρωματιστά αντικείμενα είναι η προτίμησή του. Μπορεί να βλέπει μάλιστα κινούμενα αντικείμενα και να τα παρακολουθεί. Κουνήστε το κεφάλι σας αργά από απόσταση 20–30 εκατοστών ή κινήστε αργά κάποιο αντικείμενο μπροστά από το πρόσωπό του. Σύντομα μπορεί να το παρακολουθεί και ευχαριστιέται από το παιχνίδι αυτό. Όσο μεγαλύτερες αντιθέσεις στο χρώμα και στο σχήμα έχει το παιχνίδι του τόσο πιο έντονα κερδίζει την προσοχή του, γιατί η αντίληψη των χρωμάτων δεν έχει ακόμη αρχίσει.
Του αρέσουν οι απλοί ήχοι της κουδουνίστρας ή απλών μουσικών παιχνιδιών και σταματάει να κινείται στιγμιαία για να προσδιορίσει την προέλευσή του ήχου.
Παιχνίδια για τον πρώτο μήνα
Το καλύτερο μέσο για την ανάπτυξή του είσαστε εσείς. Τραγουδήστε του, νανουρίστε το, μιλήστε του, χαϊδέψτε το, πιάστε το, κουνήστε το μαλακά, τρίψτε το, κοιτάξτε το. Αν όμως θέλετε μπορείτε να έχετε:
- Κρεμασμένα μομπίλ σε έντονα χρώματα
- Μουσικά κουτιά, κουδουνίστρες
- Παιχνίδια μαλακά με έντονα χρώματα και ήπιους ήχους
Μπορεί τον πρώτο μήνα να καθίσει σε ρηλάξ ή κάθισμα αυτοκινήτου;
Μπορεί και μάλιστα είναι υποχρεωτικό κάθε φορά που μπαίνει σε αυτοκίνητο να κάθεται στο ειδικό καθισματάκι γι’ αυτή την ηλικία. Αναζητήστε ένα που να έχει τις προδιαγραφές ασφάλειας (ψάξτε για την ειδική ετικέτα) που απαιτούνται. Σ’ αυτή την ηλικία το μωρό πρέπει να είναι στραμμένο προς τα πίσω δηλαδή η πλάτη του να βρίσκεται στην φορά κίνησης του αυτοκινήτου. Δεν πρέπει ποτέ να είναι δεμένο στην θέση του συνοδηγού αν υπάρχουν αερόσακοι.
