Η θετική διαπαιδαγώγηση, δηλαδή η ανατροφή των παιδιών με έμφαση στον αμοιβαίο σεβασμό, την κατανόηση, την ενσυναίσθηση και τη θετική καθοδήγηση, έχει στόχο να βοηθήσει το παιδί να έχει υγιή εικόνα για τον εαυτό του, να γίνει ενεργό μέλος της οικογένειας και αργότερα της κοινωνίας.
Η θετική διαπαιδαγώγηση, που αποτελεί τη χρυσή τομή ανάμεσα στην αυστηρότητα και την υπερβολική ανεκτικότητα, θα πρέπει να ξεκινάει ήδη από τη βρεφική ηλικία.
Πρόκειται για μία μέθοδο που ενθαρρύνει τη δημιουργία ενός θετικού οικογενειακού περιβάλλοντος. Μέσα σε αυτό τα παιδιά διδάσκονται κοινωνικές δεξιότητες, ικανότητες ζωής και μιμούνται το θετικό παράδειγμα των γονιών τους.
Ως γονείς θα πρέπει να επικεντρωνόμαστε στην επιθυμητή συμπεριφορά και πώς θα την πετύχουμε, καθώς επίσης, να εστιάζουμε πώς διορθώνουμε ένα λάθος και όχι να τιμωρήσουμε μία «λάθος» πράξη.
Η εφαρμογή της θετικής διαπαιδαγώγησης φαίνεται ότι έχει καλύτερα αποτελέσματα στη συμπεριφορά του παιδιού, τη συναισθηματική ανάπτυξη, την ψυχική υγεία και τις ακαδημαϊκές επιδόσεις του. Ωστόσο, είναι μία διαδικασία που απαιτεί υπομονή και χρειάζεται χρόνο για να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, γιατί τα παιδιά χρειάζονται επανάληψη. Όταν όμως αυτό συμβεί, τα οφέλη είναι σημαντικά και διαρκούν μια ζωή.
Ένα παιδί που έχει μεγαλώσει σε περιβάλλον όπου υπάρχει σεβασμός και εμπιστοσύνη, έχει λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσει μη επιθυμητές συμπεριφορές. Μία τέτοια συμπεριφορά συχνά προκύπτει όταν το παιδί αισθάνεται ότι δεν ανήκει κάπου ή ότι δεν καλύπτεται συναισθηματικά.
Πώς θα εφαρμόσουμε ως γονείς τη θετική διαπαιδαγώγηση
- Κάνουμε ρεαλιστικό σχεδιασμό ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, το οποίο σαφώς σε βρεφική ηλικία δεν μπορεί να κάνει τα πράγματα που κάνει ένας ενήλικας. Τα παιδιά, π.χ. που δεν μιλάνε ακόμα, δεν κατανοούν κάποιες αντιλήψεις και έννοιες. Επομένως, ορίστε τις προσδοκίες σας ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης και τις ικανότητες του παιδιού σας.
- Αναζητούμε την αιτία πίσω από μία συμπεριφορά. Εντοπίζοντας το λόγο για τον οποίο ένα παιδί φέρεται με κάποιο τρόπο, ακόμη και αν δεν πετύχουμε την επιθυμητή συμπεριφορά άμεσα, εκείνο νιώθει ότι το καταλαβαίνουμε, ότι αναγνωρίζουμε και αποδεχόμαστε το συναίσθημα του.
- Οι γονείς αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά τους. Αν είστε εσείς ευγενικοί και συμπεριφέρεστε με σεβασμό στο παιδί σας και στους γύρω σας, τότε εκείνο θα μάθει μέσω της μίμησης. Αν εσείς αντιδράτε με φωνές, προσβολές, τιμωρίες, τότε αντίστοιχα θα συμπεριφέρεται το παιδί όταν είναι αναστατωμένο.
- Ευγενική συμπεριφορά σημαίνει ότι επικοινωνούμε με το παιδί με ηρεμία, δίνουμε σαφή μηνύματα, αλλά δεν παραλείπουμε να βάζουμε όρια.
- Μαθαίνουμε στα παιδιά μας να βοηθούν τους άλλους και ειδικά όσους έχουν ανάγκη, να έχουν καλούς τρόπους, να είναι γενναιόδωρα, να αποδέχονται τη διαφορετικότητα. Παράλληλα, τους μαθαίνουμε να προστατεύουν τον εαυτό τους, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν μελλοντικά τις δυσκολίες της ζωής.
- Είναι σημαντικό να λέμε και να δείχνουμε στα παιδιά μας ότι τα αγαπάμε και ότι είναι μοναδικά, ώστε να ενισχύουμε την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή τους.
- Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλον όπου εξάσκησαν τις ικανότητες τους, συμμετείχαν στη λήψη αποφάσεων και στην επίλυση προβλημάτων, έχουν αυτοπειθαρχία, ψυχική ανθεκτικότητα, ευρηματικότητα και μπορούν να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα σε καταστάσεις αβεβαιότητας ή άγχους.