Η 24η Ιανουαρίου έχει ανακηρυχθεί ως Διεθνής Ημέρα Εκπαίδευσης από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (στις 3 Δεκεμβρίου 2018), με σκοπό την ανάδειξη της συμβολής της εκπαίδευσης στην ευημερία του ανθρώπου, την ειρήνη και την ανάπτυξη.
Η φετινή μέρα έχει θέμα «Αλλάζοντας πορεία, μετασχηματίζοντας την εκπαίδευση». Όπως αναφέρθηκε στην πρόσφατη παγκόσμια έκθεση Futures of Education της UNESCO, ο μετασχηματισμός του μέλλοντος απαιτεί μια επείγουσα εξισορρόπηση των σχέσεων μας, της σχέσης μας με τη φύση και την τεχνολογία, φέρνοντας ευκαιρίες καινοτομίας και ταυτόχρονα εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την ισότητα, την ένταξη και τη δημοκρατική συμμετοχή.
Η φετινή Διεθνής Ημέρα Εκπαίδευσης στοχεύει στους μετασχηματισμούς που πρέπει να καλλιεργηθούν για να πραγματοποιηθεί το θεμελιώδες δικαίωμα στην εκπαίδευση και να οικοδομηθεί ένα πιο βιώσιμο, χωρίς αποκλεισμούς, ειρηνικό μέλλον. Αποτελεί, δε, αφορμή για να δώσουμε τη δυνατότητα σε κάθε άτομο να συμβάλει στη συλλογική ευημερία και στο κοινό μας σπίτι, τον πλανήτη Γη.
Ο ρόλος της εκπαίδευσης
Η εκπαίδευση αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και δημόσιο αγαθό. Ο ρόλος της είναι πολύ σημαντικός, καθώς θέτει τις βάσεις για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός παιδιού και για τη θετική εξελικτική πορεία του. «H εκπαίδευση είναι το πιο ισχυρό όπλο που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να αλλάξεις τον κόσμο», είχε αναφέρει εύστοχα ο Νέλσον Μαντέλα.
Παρόλο που ο στόχος είναι η ισότιμη, ποιοτική εκπαίδευση και η διά βίου μάθηση για όλους, απαραίτητο μέσο για την πρόοδο και την ανάπτυξη, ακόμη και σήμερα υπάρχουν τεράστιες ανισότητες όσον αφορά στην πρόσβαση σε βασική και ποιοτική εκπαίδευση. Ενδεικτικά, πάνω από 260 εκατομμύρια παιδιά, έφηβοι και νέοι δεν πηγαίνουν σχολείο, τα περισσότερα από τα οποία είναι κορίτσια. Εκατομμύρια άλλοι που πηγαίνουν στο σχολείο, δεν κατέχουν τις βασικές γνώσεις. Μελέτες δείχνουν ότι αν όλα τα παιδιά ολοκλήρωναν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, 420 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να βγουν από τη φτώχεια.
Σήμερα, η εκπαίδευση είναι απαραίτητη για να πετύχουμε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και ίση πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, να προστατεύσουμε τους πόρους του πλανήτη μας, να μειώσουμε τις ανισότητες, να καταπολεμήσουμε το μίσος, να προασπίσουμε την ειρήνη και την κοινωνική δικαιοσύνη. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η εκπαίδευση βοηθά στην ενδυνάμωση των παιδιών, τα κάνει ικανά να φροντίσουν τον εαυτό τους, να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, να συνειδητοποιήσουν τις δυνατότητες και τις δεξιότητές τους, να αξιοποιήσουν τα ταλέντα τους και να δημιουργήσουν ένα καλύτερο αύριο.