Η σημερινή μέρα έχει οριστεί από Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ως Διεθνής Ημέρα Εκπαίδευσης, τιμώντας το ρόλο της εκπαίδευσης ως προς την ευημερία του ανθρώπου και την αειφόρο ανάπτυξη. Το θέμα φέτος είναι: "Εκπαίδευση για τους ανθρώπους, τον πλανήτη, την ευημερία και την ειρήνη" και υπογραμμίζει την ολοκληρωμένη φύση της εκπαίδευσης, τους ανθρωπιστικούς της στόχους, καθώς και την κεντρική θέση της στις συλλογικές φιλοδοξίες ανάπτυξης.
Φέτος, ο εορτασμός της ημέρας χαρακτηρίζει την εκπαίδευση και τη μάθηση ως έναν από τους μεγαλύτερους ανανεώσιμους πόρους της ανθρωπότητας και την αναδεικνύει ως θεμελιώδες δικαίωμα και δημόσιο αγαθό. Σκοπός είναι η ισότιμη, ποιοτική εκπαίδευση και διά βίου μάθηση για όλους, καθώς είναι ένα απαραίτητο μέσο για την επιτάχυνση της προόδου για την επίτευξη των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης. Το μήνυμα για το 2020 είναι η ενίσχυση των ανθρώπων, η προστασία του πλανήτη, η οικοδόμηση κοινής ευημερίας και η προώθηση της ειρήνης.
Η ενίσχυση των ανθρώπων
Μία ανθρωπιστική προσέγγιση στην εκπαίδευση συνεπάγεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση των πολλαπλών ατομικών και συλλογικών στόχων της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση βρίσκεται στο επίκεντρο τόσο της προσωπικής, όσο και της κοινοτικής ανάπτυξης. Αποστολή της είναι να βοηθήσει όλους τους ανθρώπους να αναπτύξουν πλήρως τα ταλέντα τους και να συνειδητοποιήσουν τις δημιουργικές τους δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένης της ευθύνης για τις ζωές τους και της ανάγκης να συμβάλλουν στην κοινωνία.
Η εκπαίδευση είναι επίσης ένας ισχυρός καταλύτης για την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανισότητας, την άμβλυνση της υγείας, της ευημερίας και την υπέρβαση των διακρίσεων. Είναι το κλειδί για την επίτευξη της ισότητας των φύλων και είναι ζωτικής σημασίας. Μπορεί να ενισχύσει τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, καθώς και τους ευάλωτους πληθυσμούς. Τελικά, η εκπαίδευση μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε πολυδιάστατες κοινωνικές προκλήσεις, όπως η φτώχεια, η ανισότητα των φύλων και η κοινωνική απομόνωση.
Η προστασία του πλανήτη
Οι ατομικές και συλλογικές ανθρώπινες ενέργειες επιφέρουν τεράστια πίεση στον πλανήτη και στις μορφές ζωής που υποστηρίζει. Με όλο και πιο επείγοντα χαρακτήρα, οι επιστήμονες μας υπενθυμίζουν ότι η ανθρώπινη βιωσιμότητα κινδυνεύει, καθώς η ανάπτυξη έχει προκαλέσει υποβάθμιση του περιβάλλοντος, γρήγορη απώλεια βιοποικιλότητας και αλλαγή του κλίματος. Η εκπαίδευση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο μετασχηματισμό που απαιτείται για την υλοποίηση βιώσιμων κοινωνιών. Επίσης, μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, εννοιών και εργαλείων που μπορούν να αντιστρέψουν ή να σταματήσουν μη βιώσιμες πρακτικές και να επιτρέψουν στους ανθρώπους να ζουν πιο αρμονικά με τη φύση.
Κοινή ευημερία
Η ευημερία, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης επαγγελματικών δεξιοτήτων, είναι απαραίτητη στην εποχή μας. Η εκπαίδευση και η κατάρτιση μπορούν να βελτιώσουν τις ευκαιρίες των γυναικών, να αυξήσουν τα εισοδήματα των φτωχότερων ανθρώπων και να μειώσουν τις ανισότητες. Η μείωση της εκπαιδευτικής ανισότητας μπορεί να αυξήσει την πρόσβαση σε αξιοπρεπή εργασία των γυναικών. Μελέτη που πραγματοποίησε η UNESCO δείχνει ότι εάν όλοι οι μαθητές ολοκληρώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως ορίζει ο στόχος 4 της αειφόρου ανάπτυξης, η παγκόσμια φτώχεια θα μπορούσε να μειωθεί κατά το ήμισυ. Η εκπαίδευση συνδέεται σαφώς με αυξημένα εισοδήματα.
Παγκόσμια ειρήνη
Η βία και οι ένοπλες συγκρούσεις υπονομεύουν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και, πολύ συχνά, το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Η πρόληψη της βίας και η επίτευξη ειρήνης απαιτεί δημοκρατικούς και αντιπροσωπευτικούς θεσμούς και συστήματα δικαιοσύνης που λειτουργούν σωστά. Η εκπαίδευση αποτελεί προϋπόθεση για την πολιτική συμμετοχή, ένταξη, υπεράσπιση και δημοκρατία. Μια πρόσφατη μελέτη που βασίζεται σε δεδομένα από 100 χώρες για περισσότερα από 50 χρόνια, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι με λιγότερη εκπαίδευση είναι πιο πιθανό να βρίσκονται σε σύγκρουση. Η εκπαίδευση μπορεί λοιπόν, να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στην οικοδόμηση της ειρήνης και στη συμφιλίωση.