Tα γκράφικ νόβελς (σ.σ. graphic novels) έρχονται δυναμικά τα τελευταία χρόνια για να γεμίσουν εικόνες, ιδέες, συμβολισμούς, ιστορικά γεγονότα, εμβληματικούς ήρωες που διαμορφώνουν χαρακτήρα και συνειδήσεις σε παιδιά όλων των ηλικών, αλλά και σε αθεράπευτους comic lovers. Σίγουρα, ο αχτύπητος συνδυασμός εικόνας και λέξεων, είτε σε περιγραφή, είτε σε μορφή διαλόγου κάνει πιο εύκολο στον ανήλικο αναγνώστη να αναγνωρίσει και να καταλάβει ακόμα και λέξεις με πιο δύσκολες έννοιες ή που δεν συναντάει συχνά. Τα παιδιά δεν μπορούν να βαρεθούν με τα graphic novels. Αντίθετα προσφέρονται για ισχυρές δόσεις φιλαναγνωσίας. Ακόμα και τα παιδιά που δεν συμπαθούν τα βιβλία, είναι συνήθως πιο πιθανό να "κολλήσουν" το μικρόβιο του αναγνώστη διαβάζοντας ένα γκράφικ νόβελ. Τα γραφικά, τα έντονα χρώματα και οι εικόνες που είναι γεμάτες ενέργεια και δράση, "προκαλούν" το παιδί να αναζητήσει την επόμενη φορά άλλο ένα τέτοιο βιβλίο Επίσης, οι ειδικοί παιδαγωγοί ισχυρίζονται, ότι αυτά τα βιβλία βοηθούν στην εξάσκηση μνήμης, στην κριτική σκέψεων και στην αναλυτική αντίληψη, καθώς πρέπει να ανακαλύψουν τη σύνδεση ανάμεσα σε εικόνα και κείμενο ή πολλές φορές μεταξύ δύο διαδοχικών εικόνων! Το γκράφικ νοβελ θεωρείται εξαιρετικό ακόμα και για παιδιά που δυσκολεύονται στην ανάγνωση ή έχουν κάποιες μαθησιακές δυσκολίες. Μια και η εικόνα συνοδεύει το κείμενο, είναι πολλές φορές εύκολο να συνδιάσεις τα γράμματα και να συνθέσεις τη λέξη πιο γρήγορα, καθώς ο εγκέφαλος ήδη έχει διαθέσιμες τις λέξεις που ταιριάζουν στην εικόνα, με αποτέλεσμα να τις "σερβίρει" γρηγορότερα. Το CKG προτείνει 10 graphic novels που προσφέρουν θέαμα, φαντασία, ασυναγώνιστη πλοκή και τελικά αποτελούν έναν πλούσιο θησαυρό γνώσης και εναλλακτικής πηγής ερεθισμάτων.
«Λευκό πουλί», R. J. Palacio, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Στο «Λευκό πουλί» θα μάθουμε για την ιστορία της Σάρας, μιας νεαρής εβραιοπούλας, που υπό άλλες συνθήκες η καταγωγή της δεν θα είχε καμία απολύτως σημασία, που ζει σε ένα μικρό χωριό της Γαλλίας με τους γονείς της. Μια καθημερινή κοπέλα με αγάπη για διάβασμα και τα μαθήματά της στο σχολείο, με εξαίρεση τα μαθηματικά, έχει δύο αγαπημένες φίλες και μια απολύτως φυσιολογική ζωή. Όλα θα αλλάξουν ωστόσο όταν τα ναζιστικά στρατεύματα εισέλθουν στο μικρό χωριό και στο σχολείο της όλα θα αλλάξουν. Από εκείνη την στιγμή θα παρακολουθήσουμε τη φυγάδευσή της από ένα σιωπηλό συμμαθητή της, τον Τζούλιαν, όπως θα μάθει αργότερα πως είναι το κανονικό του όνομα, καθώς μέχρι εκείνη τη στιγμή τα παραμορφωμένα από την πολιομυελίτιδα πόδια του και η σιωπηρή του στάση, του είχαν δώσει το κοροϊδευτικό όνομα Τουρτό δηλαδή κάβουρας. Η Σάρα θα βρει καταφύγιο στον αχυρώνα της οικογένειας του Τζούλιαν που με τη δική τους φροντίδα, περιποίηση και αμέριστη αγάπη αλλά και τις αναμνήσεις της από τους γονείς της που τόσο πολύ της λείπουν.
Ηλικίες: από 9 ετών και άνω
Πρόσφυγες, Όουεν Κόλφερ & Άντριου Ντόνκιν, Εκδόσεις Πατάκη
Το επικό ταξίδι ελπίδας και επιβίωσης ενός αγοριού. Ένα επίκαιρο γκράφικ νόβελ που παρακολουθεί το θέμα του προσφυγικού από την πλευρά των προσφύγων. Μέσα από τη διαδοχή εικόνων και λόγου, παρακολουθούμε το επικό ταξίδι ελπίδας και επιβίωσης του δωδεκάχρονου Ίμπο από την κεντρική Αφρική στην Ευρώπη, που ο ίδιος πιστεύει πως είναι η γη της επαγγελίας... Η υπόθεση ξεκινάει με δύο σημαντικά γεγονότα: Η αδερφή του Ίμπο έφυγε πριν από καιρό. Τώρα εξαφανίστηκε κι ο αδερφός του κι ο Ίμπο γνωρίζει πως το μόνο που του μένει είναι να επιχειρήσει το επικίνδυνο ταξίδι για την Ευρώπη.
Σε αυτό το επικό ταξίδι, ο Ίμπο διασχίζει την έρημο Σαχάρα για να βρεθεί στους επικίνδυνους δρόμους της Τρίπολης και, τελικά, έξω στην ανελέητη θάλασσα. Αλλά σε κάθε βήμα του διατηρεί την ελπίδα του για μια νέα ζωή. Μια δυνατή και επίκαιρη ιστορία, ειπωμένη με χιούμορ και ευαισθησία.
Ηλικίες: από 10 ετών και άνω
Ερωτόκριτος, Του Βιτσέντζου Κορνάρου - Γιώργος Γούσης, Δημοσθένης Παπαμάρκος, Γιάννης Ράγκος, Εκδόσεις Polaris
Ένα από τα μεγαλύτερα best seller graphic novel των τελευταίων ετών στην Ελλάδα και όχι άδικα. Το ιπποτικό έπος του Βιτσέντζου Κορνάρου που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της Αναγέννησης σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε graphic novel από τις Εκδόσεις Polaris. O Γιώργος Γούσης (σχέδιο) και οι Δημοσθένης Παπαμάρκος και Γιάννης Ράγκος (σενάριο) μετέτρεψαν την κλασική αυτή έμμετρη μυθιστορία των αρχών του 17ου αιώνα σε ένα ελληνικό fantasy, στο οποίο συνυπάρχουν ανεκπλήρωτοι έρωτες και ισχυροί δεσμοί φιλίας, πολιτικές συμμαχίες και βίαιες μάχες, κώδικες τιμής και φεμινιστικά «μοτίβα», με το στοιχείο της μαγείας να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο. Ο Γ. Γούσης επιλέγει κινηματογραφικά πλάνα και μαζί με τον Παναγιώτη Πανταζή (συνεργάστηκε στο χρώμα) επιλέγουν ποπ χρώματα δημιουργώντας σύγχρονες και ταυτόχρονα παραμυθένιες εικόνες. Παράλληλα, καθώς η ιστορία του Eρωτόκριτου –αν και τυπικά εξελίσσεται στην αρχαία Αθήνα– χρησιμοποιεί στοιχεία από ποικίλες ιστορικές εποχές και διαφορετικούς πολιτισμούς (κλασική αρχαιότητα, Βυζάντιο, Αναγέννηση, Ενετοκρατία κ.ά.), η εικονογράφηση συνθέτει έναν κόσμο που δεν ανταποκρίνεται σε καμία συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα, αλλά αντλεί από στοιχεία της ελληνικής τέχνης όλων των περιόδων, με τον ίδιο τρόπο που η γλώσσα του Κορνάρου αντλεί από όλη την ελληνική γλωσσική παράδοση. Στους διαλόγους υιοθετείται ένας λιτός και στρωτός νεοελληνικός λόγος, με απόλυτο σεβασμό στο πρωτότυπο κείμενο του Κορνάρου. Στην αφήγηση περιλαμβάνονται αυθεντικά αποσπάσματα (δεκαπεντασύλλαβοι ομοιοκατάληκτοι στίχοι στην κρητική διάλεκτο) με ελάχιστες προσαρμογές, ως μια σκόπιμη «σύνδεση» με το γλωσσικό ιδίωμα του εμβληματικού αυτού έργου.
Ηλικίες: 11 ετών και άνω
Τρεις Σκιές, Σύριλ Πεντρόζα, Εκδόσεις Ηλίβατον
Οι «Τρεις Σκιές» είναι ένα γκράφικ νόβελ εξαιρετικό. Από κάθε οπτική. Είναι ένα από τα καλύτερα που έχουμε δει να εκδίδονται τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα. Ενα αλληγορικό παραμύθι για την απώλεια, που με έξοχο τρόπο συνέθεσε ο Γάλλος δημιουργός με τις πορτογαλικές ρίζες Cyril Pedrosa. Σε έναν τόπο μακρινό, σε μια εποχή αλλοτινή κάπου κοντά στον μεσαίωνα, σε μια παραδεισένια κοιλάδα ζουν ευτυχισμένοι ο Γιοακίμ και οι γονείς του. Το αγροτόσπιτό τους βρίσκεται ανάμεσα σε λόφους, απομονωμένο, μακριά από τον κόσμο, τη βαβούρα του και τα βάσανά του. Κι όλα κυλούν ξέγνοιαστα για την τριμελή οικογένεια, μέχρι που από το πουθενά εμφανίζονται οι Τρεις Σκιές. Τρεις ανθρωπόμορφες σκιές, ακάλεστες, ανατριχιαστικές και με άγνωστες προθέσεις, που επίμονα περιτριγυρίζουν την οικογένεια. Αλίμονο, οι τρεις σκιές έχουν έρθει για τον Γιοακίμ. Οι γονείς είναι πρόθυμοι να κάνουν τα πάντα για να σώσουν το παιδί τους, με οποιοδήποτε κόστος γι’ αυτούς. Η θέλησή τους είναι γιγαντιαία, πεισματικά αρνούνται να παραδεχτούν το αναπόφευκτο της μοίρας. Μέσα στην απόγνωσή τους θα εμπιστευτούν οποιονδήποτε τους πουλήσει -πανάκριβα!- λίγη ελπίδα. Και μπλέκουν σε μια χαοτική οδύσσεια, προσπαθώντας να δεχτούν αυτοί τα πυρά αντί του παιδιού. ξεδιπλώνει με ευθύτητα την ιστορία, μια ιστορία που διαβάζεται με μια ανάσα και που γυρνάς πίσω τις σελίδες για να χαρείς ξανά τις ζωγραφιές.
Ηλικίες: 11 ετών και άνω
Ο μικρός πρίγκιπας του Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί - Στέλλα Στεργίου, Εκδόσεις Polaris
Η πτώση ενός αεροπλάνου στην αφιλόξενη έρημο φέρνει τον πιλότο του αντιμέτωπο με μια απρόσμενη όσο και απίστευτη συνάντηση. Ένα αγόρι από έναν μακρινό, μικρό πλανήτη εμφανίζεται μέσα στην πρωινή αυγή. Η διήγηση των ονειρικών περιπετειών του διαστημικού του ταξιδιού και οι ερωτήσεις του οδηγούν τον εμβρότητο πιλότο και τον αναγνώστη σε φιλοσοφικές αναζητήσεις για το βαθύτερο νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης. Το κλασικό αριστούργημα του ΣεντΕξιπερί για μικρούς και μεγάλους αναγνώστες, το βιβλίο φαινόμενο της παγκόσμιας λογοτεχνίας σε μια πρωτότυπη και εμπνευσμένη μεταφορά σε γκράφικ νόβελ.
Ηλικίες: 9 ετών και άνω
Τέρμινους, Λευτέρης Παπαθανάσης, Εκδόσεις ΚΨΜ
«Τέρμινους» ονομάστηκε το σχέδιο του κυβερνητικού στρατού, υπό τις οδηγίες και την υλική στήριξη των ΗΠΑ, για τη διάλυση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας την άνοιξη του 1947. Το σχέδιο αυτό ανατράπηκε χάρη στην αποφασιστικότητα, τη γενναιότητα και την αυτοθυσία των αγωνιστών της Αριστεράς και των μαχητών του ΔΣΕ. Το «Τέρμινους» είναι οι ιστορίες του Βασίλη, της Ουρανίας, του Μιχάλη, στα βουνά των Τζουμέρκων της Ηπείρου, μα και χιλιάδων άλλων ανθρώπων, που πλήρωσαν με τη ζωή τους ή πλήρωναν για μια ολόκληρη ζωή την απόφασή τους να σταθούν απέναντι σε κάθε τύραννο και να σηκώσουν το κόκκινο αστέρι της ελευθερίας και της δικαιοσύνης πάνω από την Ελλάδα.
Εμπνευσμένο από τις αφηγήσεις και τις ιστορίες των ανθρώπων του εμφυλίου, που άκουγε τα παιδικά καλοκαίρια στο πατρικό χωριό Βουργαρέλι στα Τζουμέρκα, ο Λευτέρης Παπαθανάσης, καθηγητής μέσης εκπαίδευσης στα Γιάννενα, που μετά την βραβευμένη «Πάπισσα Ιωάννα», δημιούργησε το «Τέρμινους», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΨΜ, επιχειρεί για πρώτη φορά να παρουσιάσει εικονογραφημένα, την ιστορία της αντίστασης και του εμφυλίου στα βουνά της Ηπείρου. «Σαν ένας στοχασμός πάνω στο πως οι άνθρωποι του παρελθόντος φωτίζουν ο ένας τον άλλον , γεννήθηκε το Τέρμινους. Το εικονογραφημένο αυτό αφήγημα είναι ιστορίες ανθρώπων του Εμφυλίου και σε καμιά περίπτωση η ιστορία του Εμφυλίου. Η δημιουργία των χαρακτήρων βασίστηκε σε πραγματικές αφηγήσεις, σε γεγονότα διασταυρωμένα σε βαθμό που αυτό ήταν δυνατό», σημειώνει ο Λ. Παπαθανάσης.
Ηλικίες: 12 ετών και άνω
Οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, Τάσος Αποστολίδη, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Επετειακή συλλεκτική έκδοση και των έντεκα κωμωδιών του Αριστοφάνη. Οι διασκευές σε κόμικς των έντεκα κωμωδιών του Αριστοφάνη αποτελούν ένα πολυεπίπεδο και πολυλειτουργικό έργο. Πέρα από την αρχαιογνωστική και ψυχαγωγική λειτουργία –ο κωμικός χαρακτήρας είναι ιδιαίτερα έντονος– τα κόμικς έχουν παράλληλα στόχο να μυήσουν τους νεαρούς, αλλά και τους μεγαλύτερους αναγνώστες, σ' ένα ρεαλιστικό και κριτικό τρόπο σκέψης και θέασης της αρχαίας όσο και της σημερινής κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας, μέσα από μια επίκαιρη και έντονα πολιτική διαχείριση των αρχικών έργων. Περιλαμβάνει έργα του, όπως οι Αχαρνείς, οι Ιππείς, η Ειρήνη, οι Νεφέλες, οι Όρνιθες, η Λυσιστράτη, οι Βάτραχοι, οι Θεσμοφοριάζουσες, ο Πλούτος κ.ά.
Ηλικίες: από 10 ετών και άνω
Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου, Άλκη Ζέη, Εκδόσεις Μεταίχμιο
27 Οκτωβρίου 1940: θα τη θυµάται αυτή τη µέρα ο Πέτρος γιατί πέθανε το τριζόνι του. Θα τη θυµάται γιατί την εποµένη ακούει τη φωνή της µητέρας του να λέει: «Σήκω… έγινε πόλεµος. Δεν ακούς τις σειρήνες;» Όταν οι Ιταλοί έφτασαν στο κατώφλι της Ελλάδας, ο Πέτρος ήταν εννιά χρονών, είχε µια χελώνα για κατοικίδιο και γνώριζε τον πόλεµο µόνο µέσα από τα βιβλία. Τώρα όµως τον βιώνει κάθε µέρα, µαζί µε τους γονείς του, τον παππού του και τη µεγαλύτερη αδελφή του, την Αντιγόνη, αρχίζοντας έναν µεγάλο περίπατο – µια βόλτα στην Αθήνα της Κατοχής, στα δύσκολα εκείνα χρόνια της πείνας, των συσσιτίων, του φόβου, των διωγµών, αλλά και της Αντίστασης στους κατακτητές. Το εµβληµατικό µυθιστόρηµα της Άλκης Ζέη, που επαναδηµιουργούν ως graphic novel η συγγραφέας Αγγελική Δαρλάση και ο κοµίστας Δηµήτρης Μαστώρος, σεβόµενοι την ατµόσφαιρα και το πνεύµα του πρωτοτύπου. Ένα graphic novel-φόρος τιµής από τους δηµιουργούς νεότερων γενιών σ’ ένα αγαπηµένο κλασικό βιβλίο της ελληνικής λογοτεχνίας.
Ηλικίες: 9 ετών και άνω
Στο Δάσος, Σπύρος Γιαννακόπουλος, Εκδόσεις Πατάκη
Μία διαφορετική πρόταση από τις υπόλοιπες. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ήρωες του Κάφκα, τον Τζορτζ Όργουελ και λήσταρχους της Ηπείρου, αλλά με ένα πολύ όμορφο βιβλίο κόμικ για εφήβους και όχι μόνο. Ένα σύγχρονο κόμικ, μέσα από μία ιστορία του Σπύρου Γιαννακόπουλου και το υπέροχο σχέδιο της Στέλλας Στεργίου, ένα παραμύθι το οποίο μας καλεί σε μια βόλτα στο δάσος και μέσα στην ίδια μας την ψυχή. Ο μικρός Τζακ χάνεται στο δάσος και από τη στιγμή εκείνη θα ξεκινήσει ένα ταξίδι μύησης και ενηλικίωσης. Ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσει τους κινδύνους με θάρρος, ενώ σε αυτή τη βόλτα θα συναντήσει νάνους και γίγαντες, μάγισσες και τρολ, έναν ιππότη και μία βατραχίνα-πριγκίπισσα. Ένα ταξίδι μύησης του μικρού Τζακ μέσα στο σκοτεινό δάσος της εφηβικής ηλικίας προς την ενηλικίωση, όπου θα συναντήσει κακές μάγισσες, τρολ, γίγαντες, νάνους, έναν περιπλανώμενο ιππότη και μια βατραχίνα που ψάχνει απελπισμένα τον καλό της ώστε να την ξανακάνει πριγκίπισσα.
Ένα χιουμοριστικό κόμικ με έντονα, εξπρεσιονιστικά χρώματα, γεμάτο αναφορές σε κλασικά παραμυθιακά μοτίβα και γοργή δράση, που θα συναρπάσει μικρά και μεγαλύτερα παιδιά.
Ηλικίες: 9 ετών και άνω
Τα Παιδιά της Επανάστασης, Chris Jaymes & Ale Aragon
Ένα εντελώς καινούριο graphic novel υπό έκδοση που αναμένεται να κυκλοφορήσει εντός του Νοεμβρίου και να παρασύρει στις σελίδες του μικρούς και μεγάλους, αναφερόμενο στα κατορθώματα των Ελλήνων κατά την τον πόλεμο του 1940. Ο αγώνας των Ελλήνων για ανεξαρτησία ήταν μια σύγκρουση που επηρέασε ολόκληρο τον τότε κόσμο. Ο απόηχός του είχε επίδραση σε θεσμούς όπως το Χρηματιστήριο του Λονδίνου, και τα ιδανικά του κινητοποίησαν προσωπικότητες όπως ο λόρδος Βύρων, αλλά και ενθουσιώδεις απλούς Αμερικανούς που θέλησαν να διασχίσουν τον Ατλαντικό για να πολεμήσουν στο πλευρό των Ελλήνων. Η Ελληνική Επανάσταση, τέκνο του ελληνικού Διαφωτισμού, αποτέλεσε το έναυσμα για την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και συντέλεσε στη διαμόρφωση αυτού που γνωρίζουμε ως Δυτικό Kόσμο. Μια αναμέτρηση που, υπό μία έννοια, οι δυναμικές που την προκάλεσαν παραμένουν ενεργές μέχρι σήμερα. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2019 στις ΗΠΑ και το Δεκέμβριο του 2020 στην Ελλάδα με τη συγκυρία της επετείου των 200 χρόνων. Ο Chris Jaymes και ο Ale Aragon έχουν συνεργαστεί, προσφέροντάς μας κάτι άψογο. Η επανάσταση του 1821 είναι παρούσα σε κάθε σελίδα, την ώρα που το graphic novel διηγείται τις πιο βαθιές σκέψεις και πράξεις του ανθρώπου.
Ηλικίες: 9 ετών και άνω
