Photo credits: freepik.com
Όλοι όσοι έχουμε σκύλο στο σπίτι, επικοινωνούμε πολύ μαζί του, τόσο λεκτικά, όσο και με χειρονομίες. Το ερώτημα είναι, πώς θα πρέπει να απευθυνόμαστε στα κατοκίδιά μας, ώστε να μας καταλαβαίνουν καλύτερα;
Είναι αλήθεια ότι τα ζώα συντροφιάς καταλαβαίνουν πολλά περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε. Έρευνες των τελευταίων δεκαετιών δείχνουν ότι οι σκύλοι κατανοούν την ανθρώπινη επικοινωνία σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι άλλα είδη ζώων. Επιπλέον, όσο περισσότερο τους μιλάμε, τόσο περισσότερο μαθαίνουν από εμάς και παρακολουθούν όσα τους λέμε.
Όσοι έχουμε σκύλο, σίγουρα του λέμε εκφράσεις «ποιος είναι το καλύτερο παιδί;» ή τον αποκαλούμε με υποκοριστικά, κάνοντας τον τόνο της φωνής μας ενθουσιώδη και ταυτόχρονα τρυφερό, περίπου όπως μιλάμε και στα μικρά παιδιά.
Αυτή είναι μία ενστικτώδης αντίδραση όσων έχουν κατοικίδια ζώα, καθώς νιώθουν ακριβώς την ίδια σύνδεση με το ζώο τους, που νιώθουν και με το παιδί τους.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι σκύλοι μπορούν πραγματικά να κατανοήσουν όσα τους λέμε και επίσης, είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε ταυτόχρονα και χειρονομίες για να γίνουμε καλύτερα αντιληπτοί.
Όταν μιλάμε στους σκύλους χρησιμοποιούμε αυτό που ονομάζεται “ομιλία σκύλου”, δηλαδή αλλάζουμε τη δομή των προτάσεών μας, τις συντομεύουμε, τις απλοποιούμε, και έχουμε την τάση να μιλάμε με φωνή υψηλότερης συχνότητας. Το ίδιο κάνουμε όταν δεν είμαστε σίγουροι ότι γινόμαστε κατανοητοί ή όταν μιλάμε σε μωρά.
Πώς πρέπει, τελικά, να μιλάμε στο σκύλο μας; Έρευνα του 2017 έδειξε ότι ο τόνος της φωνής μας ανεβαίνει ακόμα πιο ψηλά όταν μιλάμε σε κουτάβια, μία τεχνική που φαίνεται ότι τα βοηθάει να μας προσέχουν και να μας καταλαβαίνουν καλύτερα.
Για να ελέγξουν αυτή τη θεωρία, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα λεγόμενα πειράματα “play back”. Ηχογράφησαν εθελοντές που επαναλάμβαναν τα εξής: “Γεια σου! Γεια σου γλυκούλι! Ποιος είναι καλό παιδί; Έλα εδώ! Καλό παιδί! Ναι! Έλα εδώ γλυκούλι μου! Τι καλό παιδί!”. Κάθε φορά, οι ερευνητές ζητούσαν από τον ομιλητή να κοιτά φωτογραφίες κουταβιών, ενήλικων σκύλων, ηλικιωμένων σκύλων ή να μην κοιτά καθόλου φωτογραφίες. Η ανάλυση των ηχογραφήσεων έδειξε ότι οι εθελοντές άλλαζαν τον τρόπο με τον οποίο απευθύνονταν στους σκύλους ανάλογα με την ηλικία τους.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές έπαιξαν τις ηχογραφήσεις σε διάφορα κουτάβια και ενήλικα σκυλιά, και βιντεοσκόπησαν τις αντιδράσεις τους. Βρήκαν, έτσι, ότι τα κουτάβια ανταποκρίνονταν πιο έντονα σε ηχογραφήσεις που έγιναν όσο οι εθελοντές κοιτούσαν φωτογραφίες σκύλων, όταν δηλαδή χρησιμοποιούσαν τον συγκεκριμένο τρόπο ομιλίας που εμείς οι άνθρωποι φυλάμε για τους σκύλους.
Τα ίδια αποτελέσματα δεν αναδείχθηκαν για τους ενήλικους σκύλους στη συγκεκριμένη έρευνα. Σε άλλες έρευνες, όμως, φάνηκε ότι η ομιλία που απευθύνεται σε σκύλους είναι χρήσιμη για την επικοινωνία με σκύλους όλων των ηλικιών.
Photo credits: freepik.com
Καταλαβαίνουν οι σκύλοι τις χειρονομίες μας;
Έχει αποδειχθεί ότι μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τον σκύλο μας μέσω χειρονομιών, όπως το να του δείχνουμε κάποιο αντικείμενο. Αυτό συμβαίνει επειδή ο σκύλος μας καταλαβαίνει ότι η πράξη αυτή αποτελεί μια προσπάθεια επικοινωνίας μαζί του. Κάτι τέτοιο είναι εντυπωσιακό, καθώς ακόμα και οι χιμπατζήδες, οι κοντινότεροι εν ζωή συγγενείς μας, αλλά και οι λύκοι – οι κοντινότεροι συγγενείς των σκύλων – δεν φαίνεται να καταλαβαίνουν ότι επιχειρούμε να επικοινωνήσουμε μαζί τους όταν τους δείχνουμε κάτι.
Το γεγονός αυτό κάνει τους ερευνητές να θεωρούν ότι οι δεξιότητες και οι συμπεριφορές των σκύλων στον τομέα της επικοινωνίας αποτελούν προσαρμογές στο ανθρώπινο περιβάλλον. Ζώντας σε στενή επαφή με τους ανθρώπους για πάνω από 30.000 χρόνια, οι σκύλοι έχουν εξελίξει τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, φτάνοντας σε επίπεδο επικοινωνίας αντίστοιχο με των παιδιών.
Υπάρχει μία διαφορά μεταξύ σκύλων και παιδιών: στο παράδειγμα όπου ένας άνθρωπος δείχνει ένα αντικείμενο στον σκύλο, ο σκύλος αντιλαμβάνεται τη χειρονομία ως μια “light” προσταγή, ενώ ένα μικρό παιδί θα καταλάβει ότι θέλουμε να μοιραστούμε μαζί του μια πληροφορία.
Τα γενικά συμπεράσματα όλων των σχετικών ερευνών, είναι ότι ο συνδυασμός και των δύο μεθόδων επικοινωνίας είναι αποτελεσματικότερος. Επίσης, η χρήση ιδιαίτερου τρόπου «ομιλίας σκύλου» βοηθά στην οικοδόμηση σχέσεων ανάμεσα στο σκύλο και τον κηδεμόνα του.
