Ο ύπνος αποτελεί βασική ανάγκη του οργανισμού και είναι ζωτικής σημασίας για τα παιδιά, καθώς συμβάλει στην ανάπτυξή τους και στη σωματική, ψυχική και πνευματική ευεξία τους. Συχνά, όμως, εξελίσσεται σε μία δύσκολη υπόθεση, αφού οι περισσότεροι γονείς αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα με τα παιδιά τους, γκρίνια και άρνηση.
Ο ύπνος είναι μία συνήθεια, αλλά πολλά παιδιά δυσκολεύονται να κοιμηθούν μόνα τους. Οπλιστείτε με υπομονή και τηρήστε ένα πρόγραμμα, ώστε να ανταπεξέλθετε στην κατάσταση και να πετύχετε το στόχο σας.
Αρχικά εξηγήστε στο παιδί ότι όταν νυχτώνει πηγαίνουμε όλοι για ύπνο, πρώτα τα παιδιά και μετά οι μεγάλοι. Ότι αν δεν κοιμηθούμε καλά και αρκετές ώρες, δεν θα είμαστε ξεκούραστοι και έτοιμοι για παιχνίδι την επόμενη μέρα. Επαναλάβετε αυτή την κουβέντα με διάφορες αφορμές, ώστε να αποτυπωθεί στο μυαλό του παιδιού.
Είναι σημαντικό το παιδί να μάθει να κοιμάται στο δωμάτιό του, κάτι το οποίο είναι καλό τόσο για το ίδιο και την ανεξαρτητοποίησή του, όσο και για το ζευγάρι.
Εξηγήστε στο παιδί σας ότι θα το συνοδεύετε στο δωμάτιό του και όταν τα φώτα κλείνουν, θα πηγαίνετε κι εσείς στο δικό σας δωμάτιο. Ακόμη κι αν αυτό δεν λειτουργήσει τις πρώτες φορές, όσο επαναλαμβάνεται, το παιδί καταλαβαίνει τα όρια και σιγά σιγά θα προσαρμοστεί.
Όταν φτάσει στο σημείο να κοιμάται χωρίς να το κρατάτε αγκαλιά, αλλά αγγίζοντάς σας, μπορείτε να κάθεστε δίπλα του, χωρίς να το αγγίζετε. Στην πορεία, αρχίστε να κάθεστε/στέκεστε όλο και πιο μακριά, μέχρι να βρεθείτε έξω από την πόρτα του δωματίου του.
Πώς θα μπορέσει το παιδί να κοιμηθεί μόνο του
Το παιδικό δωμάτιο θα πρέπει να είναι ένας ευχάριστος χώρος, όπου το παιδί θα θέλει να βρίσκεται εκεί. Για τη διαδικασία του ύπνου, το σκοτάδι βοηθάει, αλλά ένα μικρό φωτάκι νυκτός μπορεί να χρειάζεται για να νιώθει πιο άνετα το παιδί.
Ένα σταθερό πρόγραμμα και μία ρουτίνα στη διαδικασία του ύπνου βοηθούν το παιδί να ηρεμεί και να χαλαρώνει. Ορίστε μία συγκεκριμένη ώρα κατά την οποία το παιδί θα πηγαίνει για ύπνο. Η ρουτίνα μπορεί να περιλαμβάνει ήρεμη μουσική, χαλαρωτικό μπάνιο, πλύσιμο δοντιών, ένα παραμύθι, φιλάκι και ύπνο.
Μειώνετε κάθε βράδυ το χρόνο που παραμένετε στο δωμάτιο του παιδιού. Στο τέλος, δοκιμάστε να μπείτε στο δωμάτιό χωρίς να καθίσετε, μαθαίνοντάς του σταδιακά να χρειάζεται όλο και λιγότερο την παρουσία σας για να κοιμηθεί.
Ξεκινήστε τη διαδικασία του ύπνου από νωρίς. Τα παιδιά χρειάζονται ηρεμία και ησυχία πριν πέσουν στο κρεβάτι, για έναν ήρεμο ύπνο.
Συμβάλλετε στη ρύθμιση του «βιολογικού ρολογιού» του παιδιού. Τα μικρά παιδιά καλό είναι να κοιμούνται μεταξύ 18.30-19.30. Αν το παιδί σας εξαντληθεί πλήρως, δεν θα κοιμηθεί πιο εύκολα, τουναντίον. Ο χαμηλός φωτισμός και οι αργές, ήρεμες συνήθειες, θα βοηθήσουν το παιδί να μάθει ότι ήρθε η ώρα του ύπνου.
Αποφύγετε να κοιμίζετε το παιδί στο δικό σας κρεβάτι και να το μεταφέρετε μετά στο δικό του. Σαφώς έτσι κοιμάται πιο εύκολα, αφού νιώθει ασφάλεια και εφησυχασμό, αλλά με αυτό τον τρόπο δεν θα μάθει να κοιμάται μόνο του. Επίσης, η αλλαγή χώρου ενδέχεται να το τρομάξει αν ξυπνήσει στη διάρκεια της νύχτας.
Φροντίστε να μην μένετε δίπλα του μέχρι να κοιμηθεί. Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά δεν μαθαίνει να κοιμάται μόνο του, ενώ αν ξυπνήσει τη νύχτα, μπορεί να τρομάξει με την απουσία σας. Είναι καλύτερο να φεύγετε από το δωμάτιό του πριν κοιμηθεί.
Φροντίστε το παιδί σας να νιώθει ασφάλεια. Ένα αγαπημένο του κουκλάκι ή λούτρινο παιχνίδι θα το βοηθήσει να κοιμηθεί πιο εύκολα και ήρεμα, και να αντιμετωπίσει ενδεχόμενες διαταραχές ύπνου.
Δώστε κίνητρο στο παιδί να κοιμηθεί μόνο του. Αναγνωρίστε την προσπάθειά του και πείτε του πόσο υπερήφανοι είστε όταν κάνει πρόοδο. Δώστε του ένα «βραβείο» το επόμενο πρωί, όπως π.χ. ένα ζευγάρι πιτζάμες με τον αγαπημένο του ήρωα.
Στα μεγαλύτερα παιδιά, φροντίζουμε να μην γίνεται χρήση κινητού τηλεφώνου και ηλεκτρονικών παιχνιδιών λίγες ώρες πριν τον ύπνο. Το μπλε φως των ηλεκτρονικών συσκευών μπορεί να διαταράξει την ικανότητα του παιδιού να κοιμηθεί, επομένως κλείστε τις οθόνες..
Δίνετε πάντα ένα φιλί στο παιδί σας πριν κοιμηθεί, εξηγώντας του ότι μετά από αυτό δεν ξανασηκωνόμαστε από το κρεβάτι, εκτός αν υπάρχει απόλυτη ανάγκη, π.χ. για τουαλέτα.
Αν το παιδί αρχίσει να κλαίει, σαν τελευταίο όπλο από πλευράς του, κρατήστε το αγκαλιά και καθησυχάστε το. Καθίστε για λίγα λεπτά δίπλα του μέχρι να ηρεμήσει και εξηγήστε του ότι είναι απαραίτητο να ξεκουραστεί, για να μπορείτε πάλι αύριο να παίξετε. Η φυσική και λεκτική επαφή μαζί του είναι απαραίτητη σε αυτή την περίπτωση. Όταν ηρεμήσει βγείτε από το δωμάτιο. Αν σε λίγο κλάψει ξανά, όπως είναι το πιθανότερο, πηγαίνετε στην πόρτα του δωματίου και επαναλάβετε ό,τι είπατε πριν, λέγοντας επίσης, ότι είναι η τελευταία φορά που πάτε κοντά του, αφού είναι ώρα για ύπνο. Αν συνεχίσει να κλαίει, τηρήστε αυτά που είπατε. Αν σηκωθεί από το κρεβάτι, κάτι που είναι πολύ πιθανό, οδηγήστε το πάλι πίσω με αυστηρό ύφος. Σε περίπτωση που γκρινιάζει μόλις φύγετε, μην του φωνάζετε και μην το τιμωρείτε. Απλά δώστε του να καταλάβει ότι δεν πρόκειται να επηρεάσει κάτι την απόφασή σας.
Πρακτικά tips που μπορείτε να μάθετε στο παιδί για να κοιμάται μόνο του:
- Μετράω προβατάκια.
- Μετράω ανάποδα από το 100 μέχρι το 0.
- Ζωγραφίζω νούμερα με το μυαλό μου (1, 2, 3).
- Βλέπω τις σκέψεις μου σαν συννεφάκια, που όπως ήρθαν, έτσι θα φύγουν (τακτική mindfulness).
- Συγκεντρώνομαι στην αναπνοή μου, βάζοντας τα χέρια στην κοιλιά μου.
