Η πίστη στον εαυτό μας και τις ικανότητες μας αποτελεί βασικό όπλο και παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη κάθε ανθρώπου, τη διαχείριση των διαπροσωπικών σχέσεων και των καταστάσεων συνολικά στη ζωή του.
Οπότε, ως γονείς οφείλουμε να καλλιεργήσουμε την αυτοπεποίθηση στα παιδιά μας. Για να επιτύχουμε αυτό, είναι σημαντικά τόσο τα λεκτικά μηνύματα όσο και τα συμπεριφορικά, που λαμβάνουν από εμάς. Πολλές φορές ένα παιδί μπορεί να καταφέρει τον στόχο του, όμως είναι η ψήφος εμπιστοσύνης των γονιών που θα του δώσει την επιπλέον ώθηση για να τολμήσει.
Η ανάπτυξη και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης είναι μια διαδικασία που ξεκινάει ήδη από τη βρεφική ηλικία και καλλιεργείται σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Στη βρεφική ηλικία, η φροντίδα του μωρού, η άμεση κάλυψη των αναγκών του και η επιβράβευση στις πρώτες του κατακτήσεις, θέτουν τα θεμέλια για τη δόμηση μιας καλής εικόνας εαυτού.
Στη νηπιακή ηλικία, οι γονείς θα πρέπει να δείχνουν ενδιαφέρον, να ενθαρρύνουν το παιδί να ανακαλύψει τον κόσμο, καθώς επίσης, να θέσουν τα πρώτα όρια της αποδεκτής ή μη συμπεριφοράς. Η οριοθέτηση και οι σαφείς κανόνες είναι πολύ σημαντικοί για την υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητας ενός παιδιού.
Τρόποι και φράσεις για να καλλιεργήσουμε την αυτοπεποίθηση των παιδιών
- Να λέτε συχνά στο παιδί σας ότι το αγαπάτε, βοηθώντας το έτσι να νιώθει συναισθηματική ασφάλεια και ότι έχει μία γερή βάση.
- Επικροτήστε το παιδί σας κάθε φορά που κάνει κάτι καλά, ώστε να νιώσει περήφανο και δυνατό που τα κατάφερε.
- Πείτε του ότι πιστεύετε σε εκείνο. Όταν το εκφράζετε, εμπνέετε στο παιδί την πίστη στον εαυτό του.
- Αντικαταστήστε λέξεις όπως «πρέπει, οφείλεις, κ.λπ.», με άλλες λιγότερο διατακτικές, όπως «θα ήταν καλό/βοηθητικό/χρήσιμο, κ.λπ.».
- Προσπαθήστε να αναφέρεστε στις πράξεις του παιδιού και όχι να χαρακτηρίζετε το ίδιο, π.χ. «όταν μιλάς στην τάξη δυσκολεύεις τη δασκάλα και τους συμμαθητές σου να παρακολουθήσουν το μάθημα» και όχι «δεν είσαι καλό παιδί γιατί μιλάς μέσα στην τάξη». Έτσι, τονίζετε τις συνέπειες της πράξης του παιδιού και το βοηθάτε να αποκτήσει ενσυναίσθηση.
- Αφήστε το να αντιμετωπίσει μόνο του τις δυσκολίες. Αντί να του δώσετε τη λύση, πείτε του: «Εσύ τι νομίζεις;», «Ποιες ιδέες έχεις για τη λύση αυτού του ζητήματος;», κ.λπ.
- Ενισχύετε συνεχώς τις γνώσεις και τις δεξιότητές του. Κάθε φορά που πετυχαίνει ένα νέο στόχο, αναπτύσσει και την αυτοπεποίθησή του.
- Ενθαρρύνετε την περιέργειά του. Σύμφωνα με έρευνες, τα παιδιά που ενθαρρύνονται να ρωτάνε και παίρνουν πειστικές απαντήσεις από τους γονείς τους σε μικρή ηλικία, συνεχίζουν να ψάχνουν τη γνώση και στο σχολικό περιβάλλον, σε αντίθεση με αυτά που κάθε τους ερώτημα αποσιωπάται.
- Αποφύγετε να κατεβάζετε τον πήχη. Οι ίσες ευκαιρίες και τα ίσα δικαιώματα είναι θεμελιώδη για την αυτοπεποίθηση ενός παιδιού.
- Φροντίστε να κάνετε θετικά σχόλια και μην εκφράζετε απογοήτευση για τις επιδόσεις του ή επικρίνετε την προσπάθειά του. Η γονική κριτική μηδενίζει το κίνητρο των παιδιών και τα βάζει σε διαδικασία αμφισβήτησης της αυτοαξίας τους.
- Αντί να επικρίνετε το παιδί σας ή να διορθώνετε τα λάθη του, βοηθήστε να πάρει μαθήματα απ’ αυτά.
- Αποφύγετε να δείχνετε με τη συμπεριφορά σας ή να εκφράζετε με λόγια την ανησυχία σας για πράγματα που αφορούν στο παιδί σας, γιατί έτσι περνάτε το μήνυμα ότι δεν το εμπιστεύεστε.
- Ένα παιδί μπορεί πολλές φορές να νιώσει φόβο, μπροστά σε μία νέα πρόκληση. Αφήστε το να προσπαθήσει, θυμίζοντάς του πως έχει καταφέρει ξανά κάτι παρόμοιο.
- Μην διστάζετε να λέτε στο παιδί σας ότι είστε περήφανοι γι’ αυτό, κάθε φορά που νιώθετε έτσι.