Η 15η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας, με σκοπό την ενημέρωση για την υπογονιμότητα των ζευγαριών. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια ως προς την ηλικία τεκνοποίησης. Γι’ αυτό ευθύνεται τόσο ο σύγχρονος τρόπος ζωής με τους έντονους ρυθμούς, το στρες και την εργασιακή ανασφάλεια, όσο και η δυσκολία έρευσης συντρόφου, αλλά και η υπογονιμότητα.
Ένα ζευγάρι θεωρείται ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας όταν προσπαθεί χωρίς αποτέλεσμα να τεκνοποιήσει, επί τουλάχιστον ένα χρόνο τακτικής σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις. Η υπογονιμότητα αυξάνει με την ηλικία. Συγκεκριμένα, το 33% των ζευγαριών μετά τα 30 αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας, κάτι που πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα του ζευγαριού και όχι μεμονωμένα του ενός συντρόφου.
Ανεξάρτητα από την ηλικία υπολογίζεται ότι περίπου 1 στα 8 ζευγάρια που προσπαθούν να κάνουν παιδί αντιμετωπίζουν κάποιο μικρό ή μεγαλύτερο πρόβλημα υπογονιμότητας. Από τα 100 ζευγάρια που προσπαθούν να συλλάβουν φυσιολογικά:
- Τα 20 θα συλλάβουν τον 1ο μήνα.
- Τα 70 θα έχουν συλλάβει μέσα σε 6 μήνες.
- Τα 85 θα έχουν συλλάβει μέσα σε 1 χρόνο.
Υπολογίζεται ότι τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης παγκοσμίως, είναι πάνω από 90 εκατομμύρια.
Η γονιμότερη ηλικία για τις γυναίκες είναι από τα 18 έως τα 34 χρόνια. Από εκεί και πέρα, η πιθανότητα σύλληψης μειώνεται κατά 10% κάθε χρόνο, μέχρι την ηλικία των 40 ετών, οπότε και αρχίζει να μειώνεται με γρηγορότερους ρυθμούς. Χαρακτηριστικά, μία γυναίκα 25 ετών έχει πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να συλλάβει απ’ ότι μία γυναίκα 40 ετών.
Οι άνδρες δεν αντιμετωπίζουν τις ίδιες χρονικές προθεσμίες με τις γυναίκες ως προς την τεκνοποίηση, ωστόσο η ανδρική γονιμότητα μειώνεται καθώς περνούν οι δεκαετίες, ιδίως μετά τα 35. Ο αριθμός σπερματοζωαρίων στους άνδρες ηλικίας 50-80 ετών είναι συνήθως περίπου 75% του αριθμού των ανδρών ηλικίας 20-50 ετών. Η ανδρική υπογονιμότητα μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές, δομικές ανωμαλίες, αλλά και σε άλλα όπως, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η έκθεση σε τοξικούς παράγοντες κ.ά
Ωστόσο, η απόκτηση ενός παιδιού αποτελεί επιθυμία πολλών ζευγαριών σε κάθε ηλικία. Από το 1978, όταν γεννήθηκε στη Βρετανία το πρώτο "παιδί του σωλήνα" με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή μέχρι σήμερα, έχουν γεννηθεί με αυτό τον τρόπο εκατομμύρια υγιή παιδιά. Ωστόσο, λιγότερο από το 20% στρέφεται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή προκειμένου να τεκνοποιήσει.
Στην Ελλάδα, το ποσοστό των ζευγαριών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη σύλληψη φτάνει το 15%. Οι σύγχρονες ιατρικές μέθοδοι βοηθούν με επιτυχία περισσότερο από το 70% των ζευγαριών που ζητούν βοήθεια.