Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία και αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τις σοβαρές μεταδοτικές ασθένειες που απειλούν τα παιδιά. Λοιμώδη νοσήματα όπως η ευλογιά, η διφθερίτιδα, ο κοκκύτης, ο τέτανος, η ιλαρά, η μηνιγγίτιδα κ.α., που πριν από χρόνια αποτελούσαν αιτία θνησιμότητας, έπαψαν να υφίστανται στις ανεπτυγμένες χώρες, χάρη στον εμβολιασμό.
Μπορεί τέτοια κρούσματα να είναι σπάνια στην εποχή μας, ωστόσο οι ιοί ή τα μικρόβια που προκαλούν τα νοσήματα αυτά υπάρχουν στο περιβάλλον και μπορεί να βλάψουν ένα ανεμβολίαστο παιδί. Λαμβάνοντας, λοιπόν, ως δεδομένο ότι ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος και σημαντικός είναι για την υγεία ενός βρέφους, θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι μερικές φορές ενδέχεται να παρουσιαστεί κάποια ελαφρά αντίδραση στα εμβόλια, όπως πόνος στην περιοχή του εμβολιασμού, ερεθισμός ή πυρετός.
Οι αντιδράσεις αυτές είναι συνήθως ήπιες και παροδικές. Αν υπάρξει τοπικά στο σημείο της ένεσης, πόνος, ερυθρότητα ή οίδημα, μπορείτε μόλις επιστρέψετε στο σπίτι, να τοποθετήσετε στο σημείο ένα δροσερό βρεγμένο ύφασμα που θα ανακουφίσει τον ερεθισμό. Σε περίπτωση πυρετού ή έντονης ανησυχίας, ένα δροσερό μπάνιο θα βοηθήσει, ενώ αν το επιτρέπει ο γιατρός, μπορείτε να χορηγήσετε παυσίπονα ή αντιπυρετικά χωρίς ακετοσαλυκιλικό οξύ. Άλλες συνηθισμένες παρενέργειες είναι ναυτία, πονοκέφαλος, εξάνθημα ή πόνος στις αρθρώσεις.
Πολύ σπάνιες παρενέργειες των εμβολίων, που απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα είναι οι ακόλουθες:
- Πυρετικοί σπασμοί: προκαλούνται από υψηλό πυρετό, κάτι που συνήθως συμβαίνει σε παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών.
- Το βρέφος γίνεται ξαφνικά χλωμό, ατονεί και δεν ανταποκρίνεται μεταξύ 1 και 48 ωρών μετά τον εμβολιασμό. Λίγο αργότερα το βρέφος ανακάμπτει πλήρως.
- Απόφραξη εντέρου (εγκολεασμός): εμφανίζεται όταν ένα τμήμα του εντέρου, παχέως ή λεπτού, εισχωρεί ή τυλίγεται μέσα ή γύρω από τον εαυτό του, ή μέσα ή γύρω από ένα άλλο εντερικό τμήμα. Αυτό μπορεί να συμβεί σε βρέφος στις 7 ημέρες μετά την 1η και τη 2η δόση του εμβολίου ροταϊού. Σημάδια απόφραξης του εντέρου είναι οι εξάρσεις κλάματος, η ωχρή εμφάνιση, το τράβηγμα των ποδιών προς το στομάχι.
- Φλεγμονή κάποιου νεύρου στο βραχίονα (βραχιόνια νευρίτιδα): προκαλεί ένα αίσθημα αδυναμίας ή μούδιασμα στο χέρι.
- Μια σοβαρή αλλεργική αντίδραση (αναφυλαξία) εμφανίζεται ξαφνικά, συνήθως εντός 15 λεπτών από τη χορήγηση του εμβολίου, αλλά μπορεί να συμβεί και μέσα σε λίγες ώρες. Σημάδια αναφυλαξίας αποτελούν η κοκκινίλα και η φαγούρα στο δέρμα, τα προβλήματα αναπνοή και η αίσθηση δυσφορίας.
Συγκεκριμένα, στο εμβόλιο διφθερίτιδας-τετάνου-κοκκύτη, ορισμένα παιδιά ηλικίας ως 18 μηνών εμφανίζουν σοβαρή αντίδραση στο σημείο της ένεσης, όπως ερυθρότητα και οίδημα από τον ώμο μέχρι τον αγκώνα, που θα πρέπει οι γονείς να αναφέρουν στον παιδίατρο.
Στο εμβόλιο ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς-ανεμοβλογιάς, περίπου 7 με 10 ημέρες μετά τον εμβολιασμό μπορεί να εμφανιστεί πυρετός (ως και >39 °C), ελαφρύ ερυθρό εξάνθημα (μη μολυσματικό), συμπτώματα κρυολογήματος με πονοκέφαλο, διόγκωση των σιελογόνων αδένων.Γύρω στις 5 με 26 ημέρες μετά τον εμβολιασμό, μπορεί αν υπάρξει ελαφρύ εξάνθημα που μοιάζει με ανεμοβλογιά.
Εάν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, πρέπει να απευθυνθείτε στον παιδίατρο για περαιτέρω καθοδήγηση.
