Photo credits: freepik.com
Η πειθαρχία είναι μια από τις προκλήσεις διαπαιδαγώγησης που αντιμετωπίζουν οι γονείς. Παιδιά που δεν υπακούν, δεν συνεργάζονται με τους γονείς, δεν πειθαρχούν. Σας είναι γνωστή η εικόνα;
Τι σημαίνει πειθαρχία
Πειθαρχία σημαίνει υπακούμε στους κανόνες της οικογένειας και υιοθετούμε μία συμπεριφορά ανάλογη των κανονισμών, με τη θέλησή μας. Δεν σημαίνει υποταγή στους γονείς.
Το παιδί έχει ανάγκη να πειθαρχεί στους κανόνες του σπιτιού, καθώς έτσι αποκτά σταδιακά συναίσθηση ευθύνης για τις πράξεις του και τα αποτελέσματά τους, γίνεται συγκροτημένο άτομο, μαθαίνει να οριοθετεί τη συμπεριφορά του και να σέβεται τους κοινωνικούς και ηθικούς κανόνες.
Τα περισσότερα παιδιά, παρόλο που κατανοούν τους περιορισμούς, δοκιμάζουν να τους παραβιάσουν, πράγμα που θεωρείται φυσιολογικό στο πλαίσιο της ανακάλυψης των ορίων.
Η πειθαρχία πηγάζει από την καλή σχέση γονιού και παιδιού και στηρίζεται στην αγάπη και την εμπιστοσύνη, όχι στις απειλές και τις τιμωρίες.
Όταν το παιδί μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον σεβασμού και καλής επικοινωνίας, μαθαίνει να ακούει και να δέχεται τους κανόνες. Η πειθαρχία δεν είναι κάτι που επιβάλλεται, είναι κάτι που μαθαίνεται.
Η πειθαρχία πηγάζει από την καλή σχέση γονιού και παιδιού και στηρίζεται στην αγάπη και την εμπιστοσύνη, όχι στις απειλές και τις τιμωρίες.
Πότε μπορώ να ξεκινήσω να θέτω κανόνες;
Όταν το παιδί είναι περίπου ενός έτους, μπορούμε να αρχίσουμε να χτίζουμε την πειθαρχία. Τότε το παιδί αρχίζει να μαθαίνει την έννοια του "όχι" και σιγά σιγά καταλαβαίνει ότι δεν μπορούν να ικανοποιούνται όλες του οι επιθυμίες.
Βασικές αρχές της πειθαρχίας
- Είμαστε σταθεροί και συνεπείς σε αυτά που λέμε
- Κρατάμε τις υποσχέσεις μας
- Όταν λέμε «όχι» το εννοούμε και το τηρούμε.
- Τα πολλά όχι δεν ωφελούν, χάνουν την αποτελεσματικότητά τους.
- Όταν αρνούμαστε κάτι στο παιδί, του προσφέρουμε μια εναλλακτική λύση.
- Αποφεύγουμε τους χαρακτηρισμούς και τις «ταμπέλλες».
- Σχολιάζουμε μία πράξη ή μία συμπεριφορά του παιδιού και όχι το παιδί.
- Ακολουθούμε την ίδια γραμμή διαπαιδαγώγησης και οι δύο γονείς, ενώ τυχόν διαφωνίες θα πρέπει να συζητηθούν μακριά από το παιδί.
- Όταν κάνουμε λάθος, ζητάμε συγγνώμη.
- Είμαστε ειλικρινείς με τα παιδιά.
Σεβασμός VS τιμωρία
Τι σημαίνει σεβασμός; Ότι αναγνωρίζουμε τα δικαιώματα του παιδιού, δείχνουμε στοργή και νοιαζόμαστε για τις ανάγκες και τα συναισθήματά του. Ωστόσο, σεβασμός των επιθυμιών του δεν σημαίνει ότι αφήνουμε το παιδί να κάνει ό,τι θέλει.
Τι σημαίνει τιμωρία; Ότι επιβάλουμε αυτό που θέλουμε στο παιδί, συνήθως με κάποια μορφή βίας, λεκτική, ψυχολογική ή σωματική. Τα παιδιά που «τιμωρούνται», σπάνια σέβονται τους γονείς τους και όσο μεγαλώνουν αρχίζουν να έχουν έντονες προστριβές μαζί τους.
Το να συμμορφωθεί το παιδί επειδή φοβάται την τιμωρία, χωρίς να έχει καταλάβει γιατί πρέπει να πειθαρχήσει, δεν έχει νόημα μακροπρόθεσμα. Από την άλλη, η υπερβολική ελαστικότητα κάνει τα παιδιά να μην έχουν αίσθηση των ορίων της συμπεριφοράς τους, να δυσκολεύονται στην ανάληψη ευθύνης και να δυσλειτουργούν.
Πάντως, ένα παιδί δεν πρέπει ποτέ να αφεθεί να πιστέψει ότι μπορεί να έχασε την αγάπη και την αποδοχή των γονιών του λόγω συμπεριφοράς του, γιατί έτσι δημιουργείται αίσθηση ανασφάλειας και απόρριψης.
Είναι σημαντικό να επαινούνται οι θετικές συμπεριφορές. Οι γονείς συνηθίζουν να εφαρμόζουν συστηματικά αυτή την τακτική όταν τα παιδιά είναι μικρά. Όσο μεγαλώνουν, ωστόσο, η ανάγκη αυτή εξαλείφεται, παρότι η ανάγκη αναγνώρισης των θετικών συμπεριφορών παραμένει ίδια στο παιδί.
