Ως πυρετός ορίζεται η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από τους 38°C και αποτελεί συχνό σύμπτωμα στην παιδική ηλικία. Συχνά είναι αποτέλεσμα μιας λοίμωξης ιογενούς ή βακτηριακής αιτιολογίας, παρά μιας σοβαρής ασθένειας. Η έγκαιρη αντιμετώπιση με φαρμακευτική αντιπυρετική αγωγή και με τα κατάλληλα υποστηρικτικά μέσα, βοηθούν το παιδί να αισθανθεί σύντομα καλύτερα.
Η φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος κυμαίνεται μεταξύ 36οC - 37οC, επηρεάζεται ωστόσο από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, η ώρα της ημέρας και η δραστηριότητα του παιδιού.
Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που προκαλούν την αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος. Οι πιο κοινοί είναι το κρυολόγημα, η γρίπη, τα νεογιλά δόντια, ο πόνος στα αυτιά και ο πονόλαιμος, μπορεί όμως, να οφείλεται και σε παιδικές ασθένειες. Επίσης, στα νεογνά και τα βρέφη, ακόμη και μικρή αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να είναι σύμπτωμα σοβαρής λοίμωξης.
Άλλες αιτίες που συνοδεύονται με αύξηση της θερμοκρασίας σε μεγαλύτερα παιδιά είναι η έντονη σωματική άσκηση, το πολύ ζεστό περιβάλλον κα η υπερβολική ένδυση. Ιδιαίτερα στα νεογνά μπορεί να έχουμε αύξηση της θερμοκρασίας όταν είναι ντυμένα δυσανάλογα με την εξωτερική θερμοκρασία ή όταν έχει μεσολαβήσει μεγάλο χρονικό διάστημα από το προηγούμενο γεύμα.
Ένα μωρό με πυρετό παρουσιάζει τα εξής συμπτώματα:
- Έξαψη ή χλωμάδα
- Είναι ζεστό ή κρύο στο άγγιγμα
- Είναι ανήσυχο ή κουρασμένο
- Ρίγος ή τρόμο
- Ιδρώνει ή διψάει
- Έχει κακή διάθεση και μειωμένη όρεξη
- Αυξημένο σφυγμό και αναπνοές
Μέτρηση της θερμοκρασίας σώματος του μωρού
Σε μωρά μικρότερα τους ενός μηνός, η μέτρηση της θερμοκρασίας πρέπει να γίνεται με ηλεκτρονικό θερμόμετρο από τη μασχάλη. Αν πρόκειται για βρέφος, είναι πιο εύκολο να μετρήσετε τη θερμοκρασία του όταν ξαπλωμένο στην κούνια του. Αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας, μπορείτε να το κρατήσετε στην αγκαλιά σας. Ο θηλασμός, ένα τραγούδι ή μια ιστορία μπορεί να βοηθήσει να κρατήσετε το μωρό ήρεμο στη διάρκεια της θερμομέτρησης.
Σε μωρά από ενός μηνός ως 5 ετών η μέτρηση μπορεί να γίνει και με υπέρυθρο θερμόμετρο στο αυτί. Τραβήξτε απαλά το πτερύγιο του αυτιού προς τα πίσω, ώστε να ευθυγραμμιστεί ο ακουστικός πόρος του αυτιού και να έχετε μια αξιόπιστη μέτρηση. Τοποθετήστε απαλά το θερμόμετρο έως ότου ο ακουστικός πόρος είναι πλήρως καλυμμένος. Πιέστε και κρατήστε πατημένο το πλήκτρο για ένα δευτερόλεπτο ή σύμφωνα με τις οδηγίες. Αφαιρέστε το ψηφιακό θερμόμετρο και διαβάστε την αναγραφόμενη τιμή θερμοκρασίας.
Σε παιδιά ως 5 ετών δεν προτείνεται η μέτρηση της θερμοκρασίας από το στόμα, καθώς υπάρχει κίνδυνος το παιδί να δαγκώσει και να σπάσει το θερμόμετρο, ιδίως όταν είναι γυάλινο. Επίσης, η ανάγνωση μπορεί να είναι λανθασμένη επειδή είναι δύσκολο να διατηρηθεί το θερμόμετρο κάτω από τη γλώσσα του παιδιού. Θερμόμετρα με πιπίλα ή με χρωματικές ταινίες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται γιατί δεν δίνουν ακριβείς μετρήσεις της θερμοκρασίας.
Αντιμετώπιση του πυρετού
Η συνήθης αντιμετώπιση γίνεται με τη χορήγηση αντιπυρετικών φαρμάκων (παρακεταμόλη, μεφαιναμικό οξύ, τολφεναμικό οξύ, ιβουπροφένη). Η δόση του αντιπυρετικού φαρμάκου καθορίζεται από τον παιδίατρο και υπολογίζεται με βάση το βάρος του παιδιού, όχι την ηλικία του. Στόχος της χορήγησης των αντιπυρετικών είναι η συνολική ανακούφιση του παιδιού και η βελτίωση της γενικής του κατάστασης σε σχέση με την παρουσία σοβαρής νόσου.
Ο πυρετός πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά, ειδικά όταν το παιδί πάσχει από κάποιο χρόνιο νόσημα και λαμβάνει θεραπευτική αγωγή. Συμβουλευθείτε οπωσδήποτε το γιατρό αν στο μωρό συμβαίνει κάτι από τα παρακάτω:
- Έχει σπασμούς, υπερβολική υπνηλία, είναι σε λήθαργο ή δεν αποκρίνεται σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος.
- Εμφανίσει εξάνθημα, δυσκαμψία στον αυχένα, πόνος στο αυτί, πονοκέφαλος, πονόλαιμος ή κάποιο άλλο σύμπτωμα ασθένειας. Είναι εξαιρετικά ανήσυχο και έχει επίμονο συριγμό ή βήχα
- Κάνει εμετό ή έχει διάρροια
- Ο πυρετός διαρκεί περισσότερο από 3 ημέρες
- Ο πυρετός είναι υψηλός (40οC)
- Δεν θέλει να πιει κανένα υγρό με κίνδυνο για αφυδάτωση
- Δείχνει ότι πονάει ή παραπονιέται