Η επιδημία από τον νέο κορωνοϊό βρίσκεται σε εξέλιξη και η εξάπλωσή του έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία. Ο αριθμός των θυμάτων έχει ξεπεράσει τα 1.500 άτομα και το σύνολο όσων έχουν μολυνθεί φτάνει τα 66.000. Πολλές χώρες, ανάμεσά τους και οι ΗΠΑ, έχουν απαγορεύσει την είσοδο Κινέζων πολιτών και ατόμων που έχουν επισκεφθεί την Κίνα τις τελευταίες 14 ημέρες.
Την ίδια ώρα, ο καθηγητής της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Μαρκ Λίπσιτς, δήλωσε στην Wall Street Journal πως "είναι πιθανό να δούμε μια παγκόσμια πανδημία". Όπως δήλωσε ο πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θάνος Δημόπουλος, "δυστυχώς επί του παρόντος οποιαδήποτε πρόβλεψη για την εξέλιξη της επιδημίας είναι παρακινδυνευμένη, ωστόσο καταβάλλονται τεράστιες προσπάθειες παγκοσμίως για τον έλεγχό της στην Κίνα και τον περιορισμό της επέκτασής της στον υπόλοιπο κόσμο. Η επίτευξη αυτού του στόχου βέβαια, απαιτεί την κατανόηση του κλινικού συνδρόμου που προκαλείται από τον ιό, αλλά και τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά που αφορούν την περίοδο μετάδοσής του».
Ποια είναι τα νεότερα στοιχεία σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΚΠΑ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έδωσε στο νέο κορωνοϊό την ονομασία Covid-19 (Κορωνοϊός 19), προκειμένου να μην "ενοχοποιεί" την Κίνα και να μην αναφέρεται άμεσα σε γεωγραφικές τοποθεσίες, ομάδες ανθρώπων ή ζώα, ώστε να αποφευχθεί κάθε στιγματισμός.
Κορωνοϊοί
- Eίναι μεγάλοι RNA ιοί και 2 από τους 4 υποτύπους τους προσβάλλουν τον άνθρωπο.
- Άλλοι ξενιστές: νυχτερίδες, θηλαστικά, π.χ. καμήλες, μυρμηγκοφάγοι
- 4 ανθρώπινοι κορωνοϊοί είναι ενδημικοί παγκοσμίως > 10-30% των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού ήπιας συμπτωματολογίας (το λεγόμενο κοινό κρυολόγημα)
Κλινική εικόνα
- Όλες οι ηλικιακές ομάδες, διάμεση ηλικία 56 έτη, οριακά συχνότερο σε άνδρες
- Μεταδοτικότητα ακόμα και από ασυμπτωματικούς φορείς πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων και για 7-14 ημέρες
- Άτυπη πνευμονία
1.Πυρετός, Καταβολή, Ξηρός Βήχας, Δύσπνοια
2.Εργαστηριακά: λεμφοπενία, παράταση χρόνου προθρομβίνης, αυξημένη γαλακτική δεϋδρογενάση
3.Αξονική τομογραφία θώρακος: αμφοτερόπλευρα διηθήματα, θολερότητα τύπου θαμβής υάλου
- Επιπλοκές: Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας (ARDS), σηπτική καταπληξία, αρρυθμίες
- 26% ανάγκη για νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας (δεδομένα από Wuhan) – μεγαλύτερο κίνδυνο ασθενείς με συμπαραμαρτούντα νοσήματα (καρδιαγγειακά, καρκίνο, ανοσοανεπάρκεια)
- Υψηλό ποσοστό ενδονοσοκομειακής μετάδοσης μεταξύ ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και νοσηλευόμενων ασθενών έως 30% >> Σημασία της εκπαίδευσης, διαθεσιμότητας προστατευτικών μέτρων και φροντίδας των νοσούντων
Θεραπεία
Υποστηρικτική αγωγή
- Ευρέως φάσματος αντι-ιικοί παράγοντες (ρεμδεσιβίρη, λοπιναβίρη/ριτοναβίρη, ιντερφερόνη-β)
- Εμβόλιο (πλατφόρμες παρασκευής αντίστοιχων εμβολίων για το SARS-MERS, νεότερες τεχνολογίες βασιζόμενες στο αγγελιαφόρο mRNA)
Πρόληψη
Απλά μέτρα υγιεινής
- Τακτικό πλύσιμο των χεριών
- Κάλυψη του στόματος στο βήχα ή το πτέρνισμα
- Τακτική απολύμανση των χώρων που συναθροίζονται άτομα
- Εθελοντική απομόνωση ατόμων που έχουν συμπτώματα ιογενούς λοίμωξης
Ελλάδα
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) εκδίδει ανά τακτά χρονικά διαστήματα επικαιροποιημένες οδηγίες για τους υγειονομικούς φορείς σχετικά με τη διαχείριση περιστατικού με πιθανή λοίμωξη από το νέο κορωναϊό. Μέχρι τις 15/2/2020, δεν έχει επιβεβαιωθεί κανένα θετικό κρούσμα στη χώρα μας.
Βρέφη - έγκυες
Αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα, ο ιός μπορεί να μολύνει ακόμη και βρέφη. Η μικρότερη ηλικία ασθενούς που είχε ανακοινωθεί ως τώρα ήταν ένα παιδί 15 ετών, αλλά πλέον, υπάρχουν εννέα βρέφη που εχουν μολυνθεί. Επίσης, εννέα έγκυες διαγνώσθηκαν με λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό στο τελευταίο τρίμηνο της κύησης. Τα κυριότερα συμπτώματά τους ήταν πυρετός, βήχας, κακουχία και μυαλγίες, ενώ μια εγκυμονούσα ανέφερε συμπτώματα από το γαστρεντερικό. Ολες οι γυναίκες χρειάστηκαν χορήγηση οξυγόνου και εμφάνιζαν τα τυπικά διηθήματα στον πνεύμονα στις αξονικές τομογραφίες που πραγματοποιήθηκαν. Ωστόσο, καμία από τις εγκύους δεν εμφάνισε σοβαρή πνευμονία για την οποία να χρειαστεί μηχανική υποστήριξη της αναπνοής.
Όλες οι γυναίκες βρίσκονταν μετά την 36η εβδομάδα της κύησης και γέννησαν με καισαρική τομή, κυρίως λόγω της αβεβαιότητας για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο νέος κορωνοϊός στη μητέρα και το παιδί. Ο έλεγχος που έγινε στα σωματικά υγρά των εμβρύων μετά τη γέννησή τους για τον νέο κορωνοϊό με δύο διαφορετικές δοκιμασίες ήταν αρνητικός. Με βάση τα περιστατικά αυτά δεν υπάρχουν δεδομένα που να καταδεικνύουν κάθετη μετάδοση του νέου κορωνοϊού κατά τη διάρκεια τουλάχιστον του τρίτου τριμήνου της εγκυμοσύνης. "Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρχει κάθετη μετάδοση σε προηγούμενα τρίμηνα της κύησης όπως έχει διαπιστωθεί για άλλες ιογενείς λοιμώξεις",σημειώνει ο πρύτανης του ΕΚΠΑ. Επίσης, δεν καταγράφηκε σοβαρή λοίμωξη σε έγκυο ακόμη, στοιχείο εξαιρετικά σημαντικό καθώς η εγκυμοσύνη αποτελεί κατάσταση ανοσοκαταστολής και ο πληθυσμός αυτός είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε λοιμώξεις αναπνευστικού.
Η "ταυτότητα" των κρουσμάτων του κορωνοϊού
Η λοίμωξη αφορά κυρίως ασθενείς μετά την ηλικία των 50 ετών. Τα κυριότερα συμπτώματα είναι πυρετός, βήχας δύσπνοια, καταβολή, μυαλγίες και διάρροιες ή έμετοι. Οι ασθενείς εμφάνιζαν κατά τη διάγνωση της λοίμωξης χαμηλό αριθμό λεμφοκυττάρων, όπως διαπιστώθηκε και στις εγκυμονούσες γυναίκες, υψηλούς δείκτες φλεγμονής στο αίμα και χαρακτηριστικά διηθήματα στην ακτινογραφία ή την αξονική θώρακος.
Περίπου το 25% των ασθενών με κλινική και ακτινολογική εικόνα πνευμονίας χρειάστηκε μηχανική υποστήριξη της αναπνοής. Οι ασθενείς αυτοί ήταν συνήθως πιο ηλικιωμένοι, με συνυπάρχοντα νοσήματα, συνήθως από το καρδιαγγειακό σύστημα ή σακχαρώδη διαβήτη και είχαν πιο επηρεασμένη κλινική εικόνα κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο. Περισσότερα δεδομένα θα καθορίσουν επακριβώς το βαθμό μεταδοτικότητας και την κλινική εξέλιξη της λοίμωξης από τον νέο ιό σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού.
