Photo credits: freepik.com
Η ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα είναι μια χρόνια υποτροπιάζουσα φλεγμονώδης και κνησμώδης δερματική νόσος. Eίναι η πιο συνήθης χρόνια δερματοπάθεια που προσβάλλει το 5-25% των παιδιών, ιδιαίτερα στις χώρες δυτικού τρόπου ζωής.
Το ατοπικό δέρμα χαρακτηρίζεται από έντονη ξηρότητα. Το δέρμα αδυνατεί να συγκρατήσει τα φυσιολογικά επίπεδα της υγρασίας του και δεν παράγει αρκετά λιπίδια, που το προστατεύουν απέναντι στις εξωτερικές επιθέσεις.
Πρόκειται για μία πολυπαραγοντική νόσο, αποτέλεσμα περιβαλλοντικών και γεννητικών επιδράσεων, η οποία εκδηλώνεται με κνησμό, ξηρότητα ή/και ερυθρότητα (έκζεμα). Η συχνότητα της τριπλασιάστηκε τα τελευταία 30-40 χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σπουδαιότητα του επιδερμικού φραγμού, δηλαδή την ικανότητα του δέρματος να απομονώνει το εξωτερικό περιβάλλον. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η καθημερινή ενυδάτωση με την κατάλληλη ενυδατική κρέμα «μονώνει» το ευαίσθητο δέρμα και το προστατεύει σαν μια αόρατη ασπίδα.
Το 50% των περιπτώσεων βελτιώνεται ως την ηλικία των 4-5 ετών. Το 75% συνήθως παρουσιάζει βελτίωση – ίαση στην εφηβεία, ενώ στο 10-20% η νόσος συνεχίζει δια βίου. Το 30-50% των παιδιών με ατοπία μπορεί να εμφανίσει αλλεργικό βρογχικό άσθμα ή αλλεργική ρινίτιδα σε μεγαλύτερη ηλικία.
Ας δούμε τους παράγοντες που την προκαλούν πιο αναλυτικά και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Photo credits: freepik.com
Γεννητική προδιάθεση
Όταν ένας γονέας πάσχει από ατοπική δερματίτιδα ή αλλεργική νόσο, η πιθανότητα να νοσεί το παιδί είναι 50%. Όταν και οι δύο γονείς έχουν ατοπική δερματίτιδα ή αλλεργική νόσο, τότε το ποσοστό ανεβαίνει στο 80%.
Περιβαλλοντικά αίτια
Ερεθιστικές ουσίες και αλλεργιογόνα: υλικά ένδυσης, αφρόλουτρα, απορρυπαντικά, μαλακτικά ρούχων, χλώριο πισίνας κ.α.
Κλιματολογικές συνθήκες: ηλιοφάνεια και ξηρό κλίμα λειτουργούν ευεργετικά στο ατοπικό δέρμα, σε αντίθεση με το κρύο και την υγρασία.
Τι μπορούμε να κάνουμε για το ατοπικό δέρμα;
Η καθημερινή χρήση κατάλληλης ενυδατικής κρέμας αποτελεί το βασικό άξονα στην αντιμετώπιση της νόσου, σε συνδυασμό με την απομάκρυνση των περιβαλλοντικών παραγόντων που επιδρούν αρνητικά στο ατοπικό δέρμα.
Το μπάνιο του παιδιού πρέπει να γίνεται με ειδικά καθαριστικά, χωρίς τη χρήση σφουγγαριών. Στεγνώνουμε το δέρμα, χωρίς να το τρίβουμε και ταμπονάρουμε με βαμβακερή πετσέτα καλά ξεπλυμένη και χωρίς μαλακτικά πλυσίματος. Απλώνουμε την ενυδατική κρέμα με ήπιο μασάζ έως ότου απορροφηθεί.
Ντύνουμε το παιδί με βαμβακερά ρούχα, τα οποία έχουν ξεπλυθεί καλά από τα απορρυπαντικά και δεν έχει γίνει χρήση μαλακτικών. Το ίδιο ισχύει για τα σεντόνια και τα λοιπά κλινοσκεπάσματα.
Φροντίζουμε την απουσία σκόνης από το παιδικό δωμάτιο και απομακρύνουμε πηγές σκόνης, όπως λούτρινα ζώα, χαλιά, μοκέτες. Τα ακάρεα της οικιακής σκόνης είναι ίσως ένα από τα πρώτα αλλεργιόγονα που μπορεί να ευαισθητοποιήσουν αλλεργικά πλέον το παιδί με ατοπική δερματίτιδα.
Τι περιλαμβάνει η θεραπεία
Το δέρμα του παιδιού κατά τη διάρκεια του έτους εμφανίζει εξάρσεις και υφέσεις ατοπίας. Η σωστή αντιμετώπιση περιλαμβάνει την καθημερινή περιποίηση με τα ενδεδειγμένα προϊόντα και την άμεση αποκατάσταση των εκζεμάτων και του κνησμού όταν αυτά εμφανίζονται. Ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών που πάσχουν από ατοπική δερματίτιδα θα χρειαστεί για την αντιμετώπιση των εξάρσεων τοπικά κορτικοστεροειδή σε δόσεις και διάρκεια που καθορίζονται από τον ειδικό δερματολόγο. Τις περισσότερες φορές αυτά είναι αρκετά για την αποκατάσταση των συμπτωμάτων της νόσου και την αντιμετώπιση των εξάρσεων. Συστηματική θεραπεία με ανοσοκατασταλτικά ή τη χρήση βιολογικών παραγόντων συστήνεται μόνο σε περιπτώσεις βαρείας μορφής ατοπίας, που στη χώρα μας δεν είναι τόσο συχνή.
Πηγή: ygeiamou.gr