Photo credits: freepik.com
Εκατοντάδες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας έχουν προγραμματιστεί σήμερα, 262 στην Ελλάδα και 119 στο εξωτερικό, με αφορμή τη συμπλήρωση δύο χρόνων από τη μέρα του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη, που κόστισε τη ζωή 57 συνανθρώπων μας.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η συμμετοχή σε μία συλλογική δράση επηρεάζει την ψυχολογία όσων συμμετέχουν σε αυτή. Πώς συμβαίνει αυτό και γιατί, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο κόσμος ταυτίζεται, ως ένα βαθμό, με τους συγγενείς των θυμάτων;
Σύμφωνα με την ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια, κα Ηλιάνα Ντούρου, η συμμετοχή σε μια πορεία μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την αίσθηση της αλληλεγγύης, κάτι που έχει βαθιά επίδραση στην ψυχική υγεία. Όταν οι άνθρωποι συγκεντρώνονται για έναν κοινό σκοπό, δημιουργείται ένας ασφαλής χώρος όπου ο πόνος, η οργή και η θλίψη αναγνωρίζονται και μοιράζονται.
Αυτή η συλλογική εμπειρία βοηθά τα άτομα να αισθανθούν ότι δεν είναι μόνα, κάτι που είναι καθοριστικό για την επεξεργασία της απώλειας, του πένθους, της αδικίας και της αγανάκτησης. Ένας σημαντικός παράγοντας είναι ότι η συμμετοχή σε μια πορεία μετατρέπει την παθητικότητα σε δράση.
Όσοι έχουν βιώσει ένα τραυματικό γεγονός, συχνά νιώθουν αβοήθητοι, σαν να μην έχουν κανέναν έλεγχο στην κατάσταση. Η ενεργή κινητοποίηση τούς δίνει τη δυνατότητα να διεκδικήσουν δικαιοσύνη και αλλαγή, ενισχύοντας την αίσθηση της προσωπικής τους δύναμης.
Παράλληλα, η κοινωνική σύνδεση που αναπτύσσεται σε μια πορεία διαμαρτυρίας μειώνει την απομόνωση, η οποία συχνά συνοδεύει το τραύμα. Η επικοινωνία με άλλα άτομα που μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες, δημιουργεί δεσμούς υποστήριξης, προσφέροντας ανακούφιση και ενίσχυση της ανθεκτικότητας.
Επιπλέον, οι πορείες αποτελούν έναν ισχυρό μηχανισμό εξωτερίκευσης συναισθημάτων. Η θλίψη, ο θυμός και η αγανάκτηση βρίσκουν μια συλλογική διέξοδο, αποτρέποντας τη συσσώρευση και την καταστολή τους, που συχνά οδηγούν σε χρόνιο άγχος ή άλλες ψυχολογικές δυσκολίες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, τα άτομα μπορούν να εκφράσουν το βίωμά τους, να νιώσουν ότι η φωνή τους ακούγεται και να ελαφρύνουν από το βάρος των ανεπεξέργαστων συναισθημάτων.
Τέλος, η συμμετοχή σε μια κινητοποίηση δημιουργεί ελπίδα και προοπτική για αλλαγή. Η συλλογική δράση υπενθυμίζει σε όσους συμμετέχουν ότι, ακόμα και αν η αλλαγή δεν είναι άμεση, η πίεση που ασκείται μπορεί να φέρει αποτελέσματα. Αυτό βοηθά στη μείωση του αισθήματος αδικίας, ιδιαίτερα όταν το τραύμα προέρχεται από κοινωνικές ή πολιτικές παραλείψεις, και προσφέρει μια αίσθηση νοήματος στους αγώνες των ανθρώπων.
Πώς η κοινή συμμετοχή σε πορείες μπορεί να μειώσει την απομόνωση που βιώνουν οι γονείς των θυμάτων, όταν η θλίψη τους φαίνεται να διαστρεβλώνεται;
Οι γονείς των θυμάτων, ενδεχομένως, μεταξύ άλλων πολύ δυσάρεστων και οδυνηρών συναισθημάτων, να βιώνουν μια βαθιά αίσθηση απομόνωσης και απελπισίας, ιδιαίτερα όταν αισθάνονται ότι η κοινωνία ή οι θεσμοί δεν αναγνωρίζουν πλήρως τον πόνο τους ή διαστρεβλώνουν την πραγματικότητά τους. Η συμμετοχή σε πορείες τους φέρνει σε επαφή με άλλους ανθρώπους με κοινές αξίες, που μάχονται για τον ίδιο αγώνα για δικαιοσύνη, δίνοντάς τους μια συλλογική φωνή. Με αυτό τον τρόπο, ενδεχομένως, να μειώσει την αίσθηση ότι είναι μόνοι στην απώλειά τους και να τους δώσει τη δύναμη να συνεχίσουν να διεκδικούν την αλήθεια και τη δικαιοσύνη, γνωρίζοντας ότι έχουν συμμάχους στο πλευρό τους.
Πώς μπορεί η συμμετοχή σε συλλογικές κινητοποιήσεις, όπως οι πορείες για δικαιοσύνη, να βοηθήσει τα άτομα να επεξεργαστούν τα συναισθήματα του θυμού και της θλίψης;
Ο θυμός και η θλίψη είναι φυσικές αντιδράσεις στην αδικία, αλλά όταν μένουν ανεπεξέργαστες, μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματικό αδιέξοδο. Οι συλλογικές κινητοποιήσεις επιτρέπουν στους ανθρώπους να διοχετεύσουν αυτά τα συναισθήματα σε δράση, δίνοντάς τους μια αίσθηση σκοπού αλλά και ελέγχου. Το να φωνάξεις ένα σύνθημα, να κρατήσεις ένα πανό ή απλά να σταθείς ανάμεσα σε ανθρώπους που μοιράζονται τα ίδια συναισθήματα, μπορεί να λειτουργήσει ως μια μορφή εξωτερίκευσης και επεξεργασίας του πόνου. Μέσα από τη δράση, το άτομο δεν νιώθει παγιδευμένο στη θλίψη, αλλά ενεργό μέρος μιας συλλογικής προσπάθειας για αλλαγή.
Πώς η εξωτερίκευση των συναισθημάτων μέσω μιας συλλογικής δράσης, όπως η πορεία, μπορεί να βοηθήσει στην επεξεργασία του συλλογικού τραύματος και στην ψυχική αποκατάσταση;
Το συλλογικό τραύμα δημιουργείται όταν ένα γεγονός πλήττει μια ολόκληρη κοινότητα, αφήνοντας βαθιά ψυχικά σημάδια. Η εξωτερίκευση μέσω της συμμετοχής σε πορείες βοηθά, γιατί επιτρέπει στους ανθρώπους να εκφράσουν δημόσια τη θλίψη και την οργή τους, αντί να τις καταπιέσουν. Η κοινή εμπειρία της διαμαρτυρίας προσφέρει αναγνώριση και επικύρωση του τραύματος, κάτι που είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση. Επιπλέον, ενισχύει την αίσθηση του ανήκειν, καθώς το άτομο βλέπει ότι δεν υποφέρει μόνο του, αλλά αποτελεί μέρος μιας κοινότητας που στηρίζει και διεκδικεί μαζί του.
Πηγή: marieclaire.gr
