Η πρόληψη και πρώιμη διάγνωση εξασφαλίζουν καλή υγεία και την έγκαιρη διάγνωση τυχόν ασθένειας, ώστε να είναι εφικτή και αποτελεσματική η αντιμετώπισή της. Τώρα που μπαίνει το φθινόπωρο, είναι η καλύτερη εποχή για να προγραμματίσετε τις εξετάσεις που πρέπει να πραγματοποιήσετε.
Μπορεί να ακούγετε κλισέ, αλλά η υγεία είναι όντως το πολυτιμότερο αγαθό. Ανάλογα με την ηλικία σας, πρέπει να κάνετε τις ετήσιες, διετείς ή πενταετείς προληπτικές εξετάσεις που συνιστούν οι γιατροί, οι οποίες, για το γυναικείο φύλο, θα πρέπει να ξεκινούν με τις απαραίτητες εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού και του τραχήλου της μήτρας.
Τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία σε παγκόσμιο επίπεδο επιβεβαιώνουν πως αυτές οι δύο μορφές καρκίνου έχουν την υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης ανάμεσα στις γυναίκες. Ευτυχώς, η πρόληψη, οι νέες διαγνωστικές εξετάσεις υψηλής ευκρίνειας όπως η ψηφιακή μαστογραφία, τα νέα γενετικά τεστ για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV DNA τεστ) και οι στοχευμένες θεραπείες, έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της θνησιμότητας.
Στην καταπολέμηση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, συμβάλλουν ουσιαστικά τα αντικαρκινικά εμβόλια HPV (Cervarix και Gardasil), που γίνονται δωρεάν σε κορίτσια από την ηλικία των δώδεκα ετών μέχρι και σε γυναίκες ηλικίας είκοσι έξι ετών, στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού. Ακολουθεί ένας ολοκληρωμένος οδηγός προληπτικού ελέγχου, που θα σας βοηθήσει να διατηρηθείτε σε άριστη φυσική κατάσταση και υγεία.
Στη δεκαετία των 20
Μετά την έναρξη των σεξουαλικών επαφών, επιβάλλεται το ετήσιο ΠΑΠ τεστ, που προλαμβάνει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Αν η εξέταση δώσει ύποπτα ευρήματα, μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί στο εξάμηνο, ενώ συμπληρωματικά γίνεται και το HPV DNA τεστ για την ταυτοποίηση του ένοχου στελέχους του ιού HPV. Τα στελέχη που έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι το 11 και το 16, για τα οποία γίνεται και ο προφυλακτικός εμβολιασμός στην εφηβεία. Οι γυναίκες με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή/και των ωοθηκών, πρέπει να κάνουν και τα γενετικά τεστ BRCA1 και BRCA2 για την ανίχνευση των ογκογονιδίων που ενοχοποιούνται για τα δύο αυτά είδη κληρονομικού καρκίνου.
Στη δεκαετία των 30
Περίπου στην ηλικία των τριανταπέντε, θα πρέπει όλες οι γυναίκες να κάνουν μία ψηφιακή μαστογραφία και έναν υπέρηχο μαστού, που θα χρησιμεύσουν στο μέλλον σαν εξετάσεις αναφοράς, ώστε να συγκρίνονται με τις επόμενες, Επίσης, πραγματοποιείται κανονικά σε ετήσια βάση το ΠΑΠ τεστ.
Στη δεκαετία των 40
Από την ηλικία ορόσημο των σαράντα ετών, θα πρέπει να ξεκινά ο επιβεβλημένος ετήσιος έλεγχος για τον καρκίνο του μαστού. Εκτός από ψηλάφηση και κλινική εξέταση, καλό είναι να πραγματοποιείται μαστογραφία και συμπληρωματικά 3D υπέρηχος. Χάρη σε αυτές τις εξετάσεις υψηλής ευκρίνειας, το 67% των γυναικών με καρκίνο του μαστού διεθνώς, διαγιγνώσκονται σε τόσο πρώιμο στάδιο που θεραπεύονται πλήρως. Επίσης, θα πρέπει να ξεκινήσει η μέτρηση της οστικής πυκνότητας (με τέσσερις βιοχημικούς δείκτες), καθώς η πλειονότητα των γυναικών παγκοσμίως πάσχει από οστεοπενία, λόγω ελλιπούς κατανάλωσης τροφών πλούσιων σε ασβέστιο. Τότε ξεκινά και ο καρδιολογικός έλεγχος (με τεστ κοπώσεως και υπέρηχο), που επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερα-πέντε χρόνια, αν δεν υπάρχει πρόβλημα, καθώς και ένας ετήσιος ή διετής έλεγχος χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και γλυκόζης αίματος. Στη δεκαετία αυτή ξεκινά και ο έλεγχος του θυρεοειδούς, ενώ οι καπνίστριες επιβάλλεται να κάνουν ετησίως σπιρομέτρηση για την παρακολούθηση της αναπνευστικής ικανότητας των πνευμόνων τους.
Στη δεκαετία των 50 και μετά
Στις προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις πρέπει να ενταχθεί η κολονοσκόπηση, που ανιχνεύει τον κίνδυνο καρκίνου του εντέρου. Πραγματοποιείται με μέθη και επαναλαμβάνεται ανά πενταετία, εκτός και αν βρεθούν ύποπτα ευρήματα, οπότε επισπεύδεται. Στα πενήντα αρχίζουν, επίσης, οι ετήσιοι ή διετείς οφθαλμολογικοί έλεγχοι για γλαύκωμα, καταρράκτη και εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, με τη μέτρηση της πίεσης των ματιών και βυθοσκόπηση.
