Photo: elp.gr
Ο διαδραστικός χάρτης της Ελλάδας με τα δημοτικά τραγούδια του 1821 που ακούγονταν ανά περιοχή είναι μία ακόμη ενδιαφέρουσα περιήγηση στο διαδίκτυο για την επέτειο από τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης. Μία πολύ όμορφη πρωτοβουλία που ανέλαβε το Γυμνάσιο Αμαρουσίου “Η Ελληνική Παιδεία” για να γιορτάσει με τον δικό της ξεχωριστό και ψυχαγωγικό τρόπο την επέτειο και να μυήσει όλα τα παιδιά στην διαχρονικότητα, αλλά και ιστορικότητα της μουσικής ανά περιοχή.
Θα βρείτε συγκεντρωμένα δημοτικά τραγούδια για την τουρκοκρατία και την επανάσταση του ’21 από όλες τις γωνιές του Ελληνισμού. Για κάθε τραγούδι στο χάρτη, θα δείτε τους στίχους και ιστορικά στοιχεία και φυσικά θα μπορείτε να το ακούσετε.
30 Σεπτεμβρίου 1826.
Κάστρο της Ακρόπολης, Αθήνα.
Ο στρατηγός Γιάννης Μακρυγιάννης υπερασπίζεται το κάστρο με νύχια και με δόντια, ενώ οι εμφύλιες διαμάχες μεταξύ των Ελλήνων καλά κρατούν – με τραγικές για τον αγώνα συνέπειες.
Σε μια ανάπαυλα της μάχης, ο Μακρυγιάννης φιλιώνει με τον Γκούρα και πιάνουν το γλέντι και το τραγούδι.
Διηγείται ο Μακρυγιάννης στα Απομνημονεύματα:
Τότε έκατζε ο Γκούρας και οι άλλοι και φάγαμεν ψωμί τραγουδήσαμεν κ᾿ εγλεντήσαμεν.
Με περικάλεσε ο Γκούρας κι᾿ ο Παπακώστας να τραγουδήσω
ότ᾿ είχαμεν τόσον καιρόν οπού δεν είχαμεν τραγουδήση – τόσον καιρόν,
οπού μας έβαλαν οι ᾿διοτελείς και ᾿γγιχτήκαμεν δια να κάνουν τους κακούς τους σκοπούς.
Τραγουδούσα καλά.
Τότε λέγω ένα τραγούδι…
Ο Ήλιος εβασίλεψε Έλληνα μου, βασίλεψε
και το Φεγγάρι εχάθη
κι᾿ ο καθαρός Αυγερινός που πάει κοντά την Πούλια,
τα τέσσερα κουβέντιαζαν και κρυφοκουβεντιάζουν.
Γυρίζει ο Ήλιος και τους λέει, γυρίζει και τους κρένει
Εψές οπού βασίλεψα πίσου-από μια ραχούλα,
άκ᾿σα γυναίκεια κλάματα κι᾿ αντρών τα μυργιολόγια
γι᾿ αυτά τα ᾿ρωϊκά κορμιά ᾿σ τον κάμπο ξαπλωμένα,
και μέσ᾿ το αίμα το πολύ είν᾿ όλα βουτημένα.
Για την πατρίδα πήγανε ᾿σ τον Άδη, τα καϊμένα.
Ο μαύρος ο Γκούρας αναστέναξε και μου λέγει
– Αδελφέ Μακρυγιάννη, σε καλό να το κάμη ο Θεός
άλλη φορά δεν τραγούδησες τόσο παραπονεμένα.
Αυτό το τραγούδι σε καλό να μας βγη.
– Είχα κέφι, του είπα, οπού δεν τραγουδήσαμεν τόσον καιρόν.
Ότι εις τα ᾿ρδιά* πάντοτες γλεντούσαμεν…
*΄ρδια = ορδιά, στρατόπεδα
Γυμνάσιο Αμαρουσίου
«Η Ελληνική Παιδεία»
Δείτε τον χάρτη εδώ.