Προβληματισμοί και ερωτήσεις γονέων που έχουν χωρίσει σχετικά με τα παιδιά τους.

1. Το παιδί μου με ρωτάει συνέχεια γιατί έφυγα από το σπίτι. Είναι σωστό να του πω την αλήθεια  για τους λόγους που χωρίσαμε με την σύζυγό μου;

Οι πληροφορίες που πρέπει να δοθούν στο παιδί εξαρτώνται από την ηλικία του. Χρειάζεται να βρείτε το θάρρος και τη δύναμη όσο δύσκολο και αν είναι σε μια ιδιαίτερα τραυματική φάση της ζωής σας για να εξηγήσετε στα παιδιά με άμεσο τρόπο τι σημαίνει «διαζύγιο» καθώς και τα γενικά προβλήματα που σας οδήγησαν στην απόφαση σας να χωρίσετε, χωρις όμως να εξιστορήσετε λεπτομερώς τα γεγονότα ή να δώσετε υπερβολικές λεπτομέρειες που προκαλούν άγχος και φόβο στα παιδιά. Θα πρέπει να αποφεύγεται η έκφραση παραπόνων προς τον άλλο γονιό. Είναι προτιμότερο η αρχική αυτή συζήτηση να γίνει και από τους δύο γονείς προς τα παιδιά. Οσο επώδυνο και δύσκολο και αν είναι, σε αυτή τη συζήτηση δίνετε στα παιδιά το αρχικό μήνυμα ότι ο μπαμπάς και η μαμά εξακολουθούν να συμπεριφέρονται ως γονείς ανεξάρτητα από την απόφαση τους να χωρίσουν. Επίσης είναι απαραίτητο να διαβεβαιώνετε συχνά τα παιδιά ότι δεν είναι υπεύθυνα αυτά για τα προβλήματα της σχέσης των γονέων τους ούτε για το χωρισμό τους και ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να συμφιλιώσουν τους γονείς τους.

2. Η απόφαση του δικαστηρίου μου δίνει το δικαίωμα να το βλέπω μία φορά την εβδομάδα και δύο Σαββατοκύριακα το μήνα. Όμως νιώθω ότι είναι πολύ λίγος ο χρόνος. Θέλω να συμμετέχω πιο ενεργά στην ανατροφή του και στην καθημερινότητά του. Τι να κάνω;

Είναι σημαντικό να μπορέσετε να έχετε μια καλή συνεργασία με την μητέρα των παιδιών προκειμένου να μπορείτε να διαπραγματεύεστε τις μέρες και τις ώρες συνάντησης με τα παιδιά αλλά και γενικότερα για να μπορείτε ως γονείς να συνεργάζεστε στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Η δική σας στήριξη και συμμετοχή σας είναι απαραίτητη σε ο,τι αφορά την ανατροφή, την διαπαιδαγώγηση και τη σχολική πρόοδο των παιδιών καθώς και την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη τους. Η τηλεφωνική επικοινωνία μπορεί να είναι καθημερινή με τα παιδιά. Είναι σημαντικό να νιώσουν τα παιδιά ότι ενδιαφέρεστε για αυτά όχι απαραίτητα αυξάνοντας τις συναντήσεις μαζί τους αλλά με το να ενημερώνεστε και από τα ίδια και από τη μητέρα τους αλλά και από τους δασκάλους τους στις σχολικές και εξωσχολικές δραστηριότητες τους για αυτά, καθώς και δείχνοντας συνέπεια στις ώρες και στις μέρες των συναντήσεων μαζί τους.

3. Πως θα φανεί στο παιδί μου ότι ξαφνικά θα έχει δύο σπίτια. Πως θα το κάνω να νιώσει άνετα στο δικό μου σπίτι που θα είναι κάτι καινούργιο για εκείνο;

Προσπαθήστε να κάνετε τα παιδιά να νιώθουν το δικό σας σπίτι σαν δεύτερο σπίτι τους, να αισθάνονται οικειότητα και ευχαρίστηση και αν είναι δυνατόν να έχουν σε αυτό το δικό τους χώρο. Τα μικρότερα παιδιά μπορούν να φέρνουν παιχνίδια μαζί με τα ρούχα τους. Εκτός αυτού είναι χρήσιμο να έχετε κάποια παιχνίδια τους πάντα στο σπίτι σας και να τα βρίσκουν όταν έρχονται.

4. Στις διακοπές θα έχω το παιδί μου 15 ολόκληρες μέρες. Θα ήθελα να πάμε κάπου οι δυο μας για να δεθούμε ακόμα περισσότερο. Όμως φοβάμαι μήπως πλήξει. Είμαι υπερβολικός;

Πολλοί πατέρες δυσκολεύονται ιδιαίτερα την αρχική περίοδο μετά το χωρισμό να συναντήσουν και να περάσουν αρκετό χρόνο με τα παιδιά τους επειδή φοβούνται την πιθανή απόρριψη των παιδιών και την αντιμετώπιση του θυμού τους και της οργής τους. Προσπαθήστε να επανακτήσετε την επαφή σας με τα παιδιά, έχοντας υπόψιν σας ότι εξακολουθείτε να παίζετε καθοριστικό ρόλο στη ζωή τους και στην ευτυχία τους. Εκείνο που χρειάζεται είναι να είστε πραγματικά μαζί τους και να έχετε μια ποιοτική επικοινωνία

5. Την άλλη εβδομάδα έχει τα γενέθλιά του και θα κάνει παιδικό πάρτι στο σπίτι. Μου ζήτησε να είμαι κι εγώ εκεί. Όμως το βρίσκετε σωστό; Δεν θα είναι άβολη η κατάσταση για όλους μας; (δεδομένου ότι με την πρώην σύζυγο δεν διατηρούμε καλές σχέσεις)

Όταν το παιδί σας ζητά να βρίσκεστε μέσα στον ίδιο χώρο που βρίσκεται και η μητέρα του είναι σημαντικό να διερευνήσετε τα συναισθήματα του. Αν δηλαδή έχει κάποια ενοχή απέναντι σας ότι σας αφήνει έξω από τη χαρά του ή πιθανόν να εκφράζει μια φαντασίωση επανένωσης των γονέων και οι προσπάθειες του να στρέφονται προς αυτή την κατεύθυνση. Οπότε θα πρέπει σε αυτές τις περιπτώσεις να του εξηγήσετε τι σημαίνει διαζύγιο και ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι για να συμφιλιώσει τους γονείς του. Δείξτε του ότι χαίρεστε πολύ που θα περάσει καλά. Δώστε του την ευκαιρία να γιορτάσει και μαζί σας τα γενέθλια του όταν θα είναι η μέρα της συνάντησης σας.

6. Από το παιδί έμαθα ότι η μητέρα του έχει κάτι νέο στην ζωή της. Πως μπορώ να μάθω περισσότερα γι’ αυτόν τον άνθρωπο που έχει μπει στην ζωή του παιδιού μου χωρίς να μπλέξω το ίδιο το παιδί. Σκέφτηκα να μιλήσω στην πρώην γυναίκα μου, αλλά δεν ξέρω πως θα το πάρει. Δεν θέλω να νομίζει ότι την ελέγχω.

Οσο και αν νιώθετε αγωνία προσπαθήστε να αποφύγετε να χρησιμοποιείται το παιδί ως μεταφόρεα μηνυμάτων ή κατάσκοπο του άλλου γονέα. Ωστόσο εσείς μπορείτε να αποφύγετε να συμμετέχετε στα συναισθήματα που θα σας εκφράσει το παιδί για αυτόν τον άνθρωπο γιατί αυτό αποτελεί έναν έμμεσο τρόπο δημιουργίας συμμαχίας. Ενθαρρύνετε το παιδί να συζητήσει το πρόβλημα με τον άλλο γονέα προκειμένου να βρεθεί λύση. Προσπαθήστε να έχετε εσείς απευθείας επικοινωνία με τον άλλο γονέα ενημερώνοντας τον για αυτή σας την επικοινωνία με το παιδί.

7. Έχω δημιουργήσει μια νέα σχέση. Πότε και πως μπορώ να την παρουσιάσω στο παιδί μου; Και αν δεν την εγκρίνει, τι να κάνω;

Το διαζύγιο είναι μια τραυματική διαδικασία για το παιδί. Η εμφάνιση μιας νέας σχέσης στη ζωή του πατέρα θα είναι μια αρκετά στρεσογόνα κατάσταση, η οποία θα δραστηριοποιήσει μέσα στο παιδί φόβους εγκατάλειψης, απόρριψης, απώλειας του γονιού, ζήλιας προς τη νέα συντρόφο. Αλλά το πώς θα χειριστείτε την κατάσταση αν υπάρχει κάποια σταθερότητα σε αυτή την επιλογή συντρόφου, η προσωπικότητα της νέας συντρόφου, τα ατομικά χαρακτηριστικά του παιδιού, οι σχέσεις του με τους χωρισμένους γονείς, η προσωπικότητα των γονιών όλοι αυτοί οι παράγοντες θα διαδραματίσουν το δικό τους ρόλο.

8. Θα ήταν υπερβολικό αν κανόνιζα ένα Σαββατοκύριακο για τρεις; (εγώ, εκείνο και η νέα μου σύντροφος)

Θα εξαρτηθεί από αρκετούς παράγοντες όπως σε ποια χρονική στιγμή μετά το διαζύγιο συμβαίνει αυτό, από τις σχέσεις του παιδιού μαζί σας και με τη μητέρα του αλλά και από τη δική σας σχέση με τη μητέρα του. Αν είστε αρκετά σίγουρος για την σταθερότητα της επιλογής συντρόφου σας μπορείτε να ρωτήσετε το παιδί αν θα το επιθυμούσε και ίσως να περιοριστείτε για μια πρώτη φορά σε ένα περίπατο οι τρείς σας ή σε ένα γεύμα.

9. Τι να κάνω για να νιώθει σιγουριά και ασφάλεια; Πως μπορώ να του δείξω ότι μπορεί να μην είναι παρόν κάθε μέρα αλλά είμαι δίπλα του όποτε με χρειαστεί;

Για να μπορέσουν τα παιδιά να νιώσουν σιγουριά και ασφάλεια μαζί σας θα πρέπει να προσπαθήσετε να έχετε τακτική επαφή και επικοινωνία μαζί τους γιατί την έλλειψη μπορεί να την εισπράξουν ως απόρριψη ή ότι δεν τα αγαπάτε. Προσπαθήστε να είστε συνεπείς και να κρατάτε τις υποσχέσεις σας. Προσπαθήστε να μην αναβάλλετε τις συναντήσεις σας. Τα μικρότερα παιδιά χρειάζονται περισσότερο χρόνο, προσοχή και έκδηλη τρυφερότητα για να νιώθουν ασφαλή και να επιβεβαιώσουν την αγάπη σας. Οι έφηβοι έχουν διαφορετικές ανάγκες στην επικοινωνία τους στο πλαίσιο μιας πιο στενής σχέσης αμοιβαίας κατανόησης, οικειότητας και αγάπης και συνήθως προτιμούν συντομότερες συναντήσεις. Είναι σημαντικό μετά την αρχική ταραχώδη περίοδο να υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες και σταθερά όρια και να τηρείται η ιεραρχία και η διαφορετικότητα των ρόλων των μελών της οικογένειας

10. Από τις τύψεις που δεν είμαι δίπλα του και από την ανασφάλειά μου, του παίρνω ότι μου ζητήσει, του κάνω ότι χατίρι θέλει για να το κάνω χαρούμενο και ευτυχισμένο. Όμως μήπως έτσι το κάνω κακομαθημένο;

Συνήθως οι διαζευγμένοι πατέρες επιδιώκουν να ικανοποιούν όλες τις επιθυμίες των παιδιών, να τους αγοράζουν δώρα και να γίνονται «Αι-Βασίληδες» προκειμένου να μην χάσουν την επαφή με το παιδί. Τα παιδιά τείνουν να εκμεταλλεύονται αυτή τη στάση σας με συνέπεια να δυσκολεύεστε στη συνέχεια στη διαπαιδαγώγηση και πειθαρχία τους. Εκείνο που χρειάζεται είναι να είστε πραγματικά μαζί τους, να μοιράζεστε τις επιτυχίες τους, τις χαρές τους, τις προσδοκίες τους, τις δυσκολίες τους, τις ανησυχίες τους και να ακολουθούν ένα φυσιολογικό πρόγραμμα στο σπίτι του μπαμπά με συγκεκριμένους κανόνες και όρια. Να έχουν δηλαδή και με τους δύο γονείς μια ποιοτική επικοινωνία.